1651 Familiearchief Brand ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )
1651
Familiearchief Brand
Inleiding
De familie Brand heeft haar oorsprong in Oldenzaal. Bernardus Brand (1856-1934) was er gemeentebode en stadsomroeper. Zijn uniform valt te bezichtigen in museum Palthehuis in Oldenzaal.
Zijn zoon Antonius Marinus Brand (1892-1962), Antoon genoemd en later ook wel Anton, vestigde zich in juni 1920 in Zwolle, in de Lindestraat in de wijk Assendorp. Hij was een textielondernemer die door de jaren heen diverse bedrijven vestigde, zoals de Branco Vitex N.V., N.V. Confectiefabriek "Groningen" (fabrikante van "Belfry" regenkleding), N.V. Kledingfabrieken "Zwolle" en C.V. Textielhandel Anton Brand & Co. Ze waren gehuisvest in panden aan Kamperstraat 18-22, Oosterlaan 20, Voorstraat, Nieuwestraat, Eekwal 29. In februari 1951 had Anton Brand & Co. filialen in Arnhem en Tilburg en vertegenwoordigers in Amsterdam, Arnhem, Tilburg, Maastricht en Zwolle. Er werd nauw samengewerkt met textielproducenten in Zwitserland en Oostenrijk. Het eigen huisorgaan, een maandelijkse uitgave, heette Branco-Nieuws.
Anton Brand trouwde met Anna Brand-Eijkelkamp (1893-1974) uit Goor, met wie hij zeven kinderen kreeg. Anna was zonder beroep. Het gezin verhuisde naar de Deventerstraat en later, vlak voor de oorlog, naar Wipstrikkerallee 119, dat ze Huize "Regina" noemden. In 1941 was hij mede-oprichter van de hockeyvereniging Tempo '41. Het derde kind, de oudste zoon, was Bernardus Johannes Marie Jozef Brand (1925-1998), Benny genoemd.
Ook Benny Brand kwam in de textiel terecht, aanvankelijk in het bedrijf van zijn vader, later als handelsreiziger voor firma's als De Ram in Laren (tafelkleden), De Zwaan in Mook (matrassen) en Tilona in Amsterdam (slaapzakken). Na zijn opleiding aan de Hogere Textielschool in Enschede, hij deed eindexamen in juni 1944, nam hij de wijk naar Brabant om aan de Arbeitseinsatz te ontkomen. Daar bracht hij de hongerwinter door. Na de oorlog ging hij in militaire dienst. In de kazerne in Weert raakte hij bevriend met luitenant Jos van Baal (1925-1948), door wie hij in Roosendaal de familie Van Baal leerde kennen en verliefd werd op Jos' oudste zus, Maria Theresia van Baal (1930-2003), Ria genoemd. Jos kwam op 11 augustus 1948 door een noodlottig ongeval om het leven tijdens een granaatoefening.
Benny Brand en Ria van Baal trouwden op 16 juni 1952 in Roosendaal voor de wet en op 17 juni 1952 voor de kerk. Ze gingen in Arnhem wonen, waar Benny voor de zaak van zijn vader werkte. Ria kwam uit een gezin van acht kinderen. Haar vader, Jan van Baal (1893-1951), was manufacturier en winkelchef van de firma Braat in Roosendaal. Na de oorlog werd hij ten onrechte beticht van collaboratie met de bezetter en kreeg hij huisarrest. In 1950 stichtte hij een herenmodezaak, J. van Baal, aan de Burgemeester Prinsensingel 63 in Roosendaal.
Na de geboorte van hun eerste kind, Antonius Marinus Maria Brand (1953), Anton genoemd, vertrokken Benny en Ria uit Arnhem - hij ging terug naar Zwolle, zij met het kind naar haar moeder in Roosendaal. Pas in 1954 lukte het gezamenlijk een bovenwoning te verwerven, aan het Assendorperplein 19B in Zwolle. Daar werden nog drie kinderen geboren: Johannes Antonius Cornelis Maria (1955), Jan, Anna Johanna Maria (1958), Anjo, en Josephus Bernardus Maria (1961), Jos. Dit laatste kind overleed drieënhalve maand na de geboorte aan een hartafwijking, een drama dat het verdere leven van Benny en Ria bepaalde.
Anton Brand publiceerde in 2008 de documentaire roman Liefdeknopen. Bericht van mijn ouders, een familiegeschiedenis die hij kon baseren op de vele foto's en documenten die zich in het familiearchief Brand bevinden. Die roman is niet alleen een met zorg en begrip getekend portret van een huwelijk, maar ook een tijdsbeeld van hoe Nederland veranderde in de loop van de twintigste eeuw - vóór, tijdens en na de oorlog. Het boek heeft een hoog sociologisch gehalte, maar portretteert ook Zwolle, in het bijzonder Assendorp, en biedt een doorkijkje in het leven van een rooms-katholiek middenstandsgezin. Net als dit archief.
laatste wijziging 12-05-2022
74 beschreven archiefstukken
Plaatsingslijst
laatste wijziging 12-05-2022
74 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1903-2018
Omvang archiefblok:
2,25 m
Voorwaarden voor raadpleging:
Volledig openbaar
Toegang:
A. Brand, Plaatsingslijst van het familiearchief Brand, 1903-2018, Groningen (2018).
Openbaarheid:
Volledig openbaar.
Categorie:
laatste wijziging 12-05-2022
74 beschreven archiefstukken