0197.1 Index op de leenregisters van ambtman van het Stift Essen ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )
Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
De bewerkte leenregisters over de periode 1560-1808 zijn beschreven door mr. A. Haga in 1926. De inventaris daarvan is gepubliceerd in de serie Verslagen omtrent 's rijks oude archieven *  .
De inventaris is te vinden onder toegangsnummer 0197, hier zijn de registers ook aan te vragen voor inzage op de studiezaal.
In het repertorium is gebruik gemaakt van klein-romeins nummers, deze verwijzen naar de door Haga aan de verschillende registers toegekende inventarisnummers, die door Haga arabisch genummerd zijn.
In toegangsnummer 0197 hebben de inventarisnummers Arabische cijfers gekregen.
Het betreft de volgende delen:
i. 1560 september 15-1570 augustus 8.
Dit register draagt als opschrift "Dyt ys datt leenboick myner genedicher vrouwe vann Essenn, sampt oeren capyttell daerinne alle beleenyngen ende uttgangenn getekenndt staenn, gescheenn by Jann Jacobssen, ampttmann der guederenn ende ttynssenn myner genedischer vrouwen ende capyttell vurss." (inv.nr. 1).
ii. 1571 september 8-1582 mei 19.
Opschrift: "Leenbueck unde register der guederen myner genediger vrouwen abdissenn und oirer gnaden capittels van Essende in den lande van Averissell und stichte van Utrecht gelegenn. Angefangenn by Evert vann Tongerenn, verwalter derselbenn, durch Nicolaum Buis alias Ghisenn, zynem substitut, im jaire 1571 op pinxterenn" (inv.nr. 2).
iii. 1582 juli 28-1590 mei 12. Opschrift: "Leenboeck unde register der guederen myner gnediger vrouwen abdissen und oirer gnaden capittels van Essende in dem lande van Averyssell unnd stichte van Utrecht gelegen, by amptman Everhardt
van Tongeren und angefangen tho schryfen durch my Johan Jellyssen, im jare 1582" (inv.nr. 3).
iv. 1592 oktober 14-1606 februari 1.
Opschrift: "Leenboeck der furstelicker abdissen van Essende, oever oir g. landen unde luiden in den lande van Overyssel. Aengefanghen in den jaere ons heeren 1593 den 5 dagh des maents junii, by tyden Everdts van Tongheren oerer furstlicher g. amptman, geschreven duer my Arendt Gherrydtssen, Essendische leenschryver pro tempore" (inv.nr. 4).
v. 1606 juni 9-1613 oktober 24.
Opschrift: "Leenboeck der furstelicker abdissen ende eens eerweerdighen capittels des keysserlicken vrywerdtlicken stiffts Essende, oever oer gen. hillighen luyden ende guederen in den lande van Oeveryssell, aengefanghen by tyden van Willem Arendtssen, oer f.g. amptman, in den jare 1606 den" (inv.nr. 5).
vi. 1614 november 25-1631 augustus 15.
Opschrift: "Register van belenongen by mynen weten gepassiert ende daer de bryven by my van sinnen verveerdicht. G. v. Luyck" (inv.nr. 6). Hierin geplakt een paiertje met de eedsformule [ca. 1617]: "Datt gy myner genediger vrouwen abdissen sampt oer g. capittel van Essende sultt trouw unde holtt syn, haer erchste toe kieren unde haer beste voer te wenden unde alles toe doene datt een guett leenman synen leenheren offte leenvrouwen nae Essendisschen leenrechte schuldich is".
vii. 1631 oktober 4-1657 november 19 (inv.nr. 7).
viii. 1658 april 17-1675 april 11 (inv. nr. 8).
ix. 1675 november 26-1686 december 18 (inv.nr. 9).
x. 1687 februari 16-1703 september 9.
Opschrift: "Protocollum voluntariae jurisdictionis van de vorstelijcke Essendische leen-, thins- ende hoffhoorige goederen in Sallandt" (inv.r. 10).
xi. 1703 oktober 8-1720 augustus 18.
Opschrift: "Protocollum voluntariae jurisdictionis van de vorstelijke Essendische leen-, thins- ende hofhoorige goederen in Sallant, etc." (inv.nr. 11).
xii. 1720 oktober 12-1727 februari 6.
Opschrift: "Protocollum voluntariae jurisdictionis van de vorstelijke Essendische leen-, thins- en hofhorige goederen in Zalland, etc." (inv.nr. 12).
xiii. 1727 augustus 22-1747 mei 23.
Opschrift: "Protocoll van de Essendische thins-, leen en hofhorige goederen in Zallandt" (inv.nr. 13).
xiv. 1747 augustus 22-1763 juli 14 (inv.nr. 14).
Nadere toegang
3. Bijlage: Tinsregister van de abdij van Essen
Sequuntur jura et consuetudines curtium, dictarum Olst, Yrthe et Archem, spectantium ad abbatissam et capitulum secularis ecclesie Assindensis [Essen], sitarum in dioecesi Trajectensi [Utrecht] in terra Zallandie, habentium diversos mansos, quos mansos neminem colere licet nisi sit sanctus homo, vulgariter dictus "heligen man" et "helich wyff", vel nisi sit de speciali licentia predicte abbatisse et capituli dicte ecclesie Assindensis. Mansi etiam curtium predictarum, intitulati sive nominati secundum nomina et cognomina possidentium, non tribuunt sive faciunt possessoribus jus, nisi sint qualificati ut premittitur.
3.2. Archem
0197.1 Index op de leenregisters van ambtman van het Stift Essen
Nadere toegang
3. Bijlage: Tinsregister van de abdij van Essen
3.2.
Archem
Feria sexta post Ascensionem Domini solet solvi census in curte Archem et redditus die Lamberti et omni septennio "invardesgelt", ad quod tenentur etiam Yrthe et Olst equaliter.
Archem.
Dey hoff to Archem, ys vertynzet, dar gyfft van Cyze van der Schuren 4 mudde roggen und twe mudde korns.
Dyt synt dey heligen gude des stichtes van Essende de in den hoff van Archem hort, dey eyns deils vertynzet syn, dey angebracht sin by Tibben und Wolbert to Vrylo by ern eyden in der burschap te Plegest in dem kirspele van Ralte.
In parochia Holendorn.
Desse huven zin angebracht by Lamberte ten Venehus und Bertolde to Twenhusen by ern eiden.
Litteldynck alias Litterdink in der burschap to Harle, vertynzet vor eyn alden schylt Hermanne ter Kulen *  .
Twenhusen to Eghene, ys vertynzet vor 1 swaren gulden Helmyghe van Twenhusen *  .
Venehus, eyn halve huve, dey Lambert bezat, unvertynzet *  .
Badehuve by den brynke, gespleyt ut dem Venehus, dey Hynrich to Wormghere bezat, concessus Johanni Badelhuve *  .
Itersche alias Yrsche hove, dey Henrich to Venhuze bezyt *  .
Nordynk yn der burschap to Darlo, dey Dyrich bezat, Wolter unde Femme bynnen echt *  .
Dit sint dey hoven der heligen lude des stichtes van Essende in Zallant in den Hamme, angebracht van Lamberte und Bertholde vurschreven by eren eyde.
In den Hamme.
Wedelynk in den Hamme to Maghelen, vertynzet dem curet und kerkheren in den Hamme umme 4 alde groten up onses Heren Hemelvart und alze dicke eyn nye kerkher dar kumpt myt permutatiën offte vormyddes dode, dey sal dyt gut versoken mit twyvoldigen tynze, also umme achte alde groten *  .
Dyrkink in der burschap to Magele, is vertynzet vur 6 alde groten Hermanne Dirckink *  .
Rolvynk ten Bussche in der burscap to Magele, is vertinzet Johanne ten Bussche vor 4 alde groten.
Brockote, vertynzet vor dry alde groten Ecberte van Myddesdorpe.
Wicboldink ten Bussche to Magele, bezyt Heyne Ymmink, unvertynzet.
Lambertink, unvertinzet, bezit Dyrick binnen echt *  .
Leyfferdink, bezit Helmych *  .
Kernemelkesgut to Wenepervene, unhuldich bezeten.
Dyt sint dey hoven dey in den hoff van Archem hort, in kirspele van Ummen gelegen, angebracht by Johanne Hadebrynk und Ludyken Emelrekink by eren eyde.
In parochia Ummen.
Ludolvink in der burscap to Erde, vertynzet vor 4 alde groten Margareta van Eerde.
Ecbertink, vertinzet vor 1 alden groten Margareta van Eerde.
Nyehus to Erde, vertynzet vor 1 alden groten Margareta van Erde.
Wedelink, vertinzet vor 4 alde groten Margareta van Erde.
Waterhus, vertinzet vor 4 alde grote Bertolt Passchedagh.
Helle, ys vertynzet vor 5 alde groten Gert Sticker.
Rosendael in der burschap to Bestmen, ys vertynzet vur 6 alde groten Gerd Sticker.
Lampenhus in der burscap to Seeze, vertynzet vor 4 alde groten Gerhardus Hollen.
Namynk to Eryen, eyne vryhove, vertinzet vor 6 groten Gerd Sticker.
Hadeberdink in der burscap to Eryen, vertynzet vor 6 alde groten Wilhelm van Hadebernynk.
Lambertynk in der burscap to Stegeren, bezyt Dyrich *  .
Rembertink to Lemelo *  .
Namynk to Archem, dat Wilbert bezyt *  .
Bekink to Ummen, dat Hessel bezat.
Wenemarink to Lemelo, vryhuve, bezit Arnd *  .
Avekink to Lemelo, bezit Aleyt ter Beke *  .
Alferdink to Lemelo *  .
Wyltink to Lemelo, bezit Philippus *  .
Camphus to Archem, vryehuve, bezit Mette *  .
Camphus to Eryen, vryehuve, bezit Wylbert Gerloff ten Tyhus *  .
Parhus to Zees, alias dictus Emelrikynk *  .
Husmansgut to Getmen, vertynzet Tydemanne Remboldink 6 groten.
Rade to Ummen, vrygut, Herman Lambertensoen 3 brabanter.
Rykerdink alias Rykerynk to Eryen *  .
Butynk, bezyt Gerd und Lyntfert syn soen *  .
Nyehus to Archem *  .
Otbertink to Lemelo, vertynzet Johan Smyt *  .
Lubbertink to Drynen in Twente, bezit Engelbert, gyft 3 placke wasses.
In parochia Ralte.
Remvordink to Plegest, ys vertynzet Hermanne Koter pro 1 floreno.
Ten Rode alias Radinkleverdesgut, dat Roters Johannesson bezyt.
Veltkamp, dat Zeyne ter Kovelen bezyt.
Covele, dat bezat Herman ter Covelen.

Kenmerken

Datering:
1560 - 1763
Toegang:
Haga, A., Index op de leenregisters van ambtman van het Stift Essen, 1560 - 1763 (1926).
Voorwaarden voor raadpleging en gebruik:
Het archief is openbaar.
Opmerkingen:
Dit is geen echte archieftoegang, maar een index op de leenregisters die te vinden zijn onder toegangnummer 0197. Er is gekozen voor de presentatie van deze gegevens in de vorm een archieftoegang, omdat een effectievere zoekingang op onze nadere toegangen vooralsnog ontbreekt op archieven.nl en collectieoverijssel.nl. Het aanvragen van stukken voor inzage op de studiezaal of via de Snelle Scanservice is mogelijk vanuit toegangnummer 0197.