Uw zoekacties: Seijst, 2012; p. 35

titel ( Gemeentearchief Zeist )

Veel archieven hebben ook een bibliotheekcollectie. Dit is zeer divers van aard, denk bijvoorbeeld aan informatieve boeken over de regio, tijdschriften van een vereniging, programmaboekjes van verkiezingen, artikelen uit kranten en tijdschriften.

beacon
 
 
9003-42 Seijst
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
Seijst, 2012; p. 35
Titel:
Seijst
Beheerder:
Zeister Historisch Genootschap
Jaar:
2012
Pagina:
35
Is onderdeel van:
onderhoud en herstel,7
maar al snel
wilde de gemeente af van de lasten van beheer en onderhoud. In 1860 werd de sluis overgedragen aan het Waterschap De Biltsche en Zeister Grift, dat de watergang met beide sluizen in beheer kreeg. In hetzelfde jaar werden de sluisdeuren in Zeist vernieuwd. Ook in 1920 is er nog alle reden om de sluis opnieuw in goede conditie te brengen. Een op- gave uit 1924 van Rijkswaterstaat vermeldt 3200 geschutte schepen. Tot 1930 vond het laden en lossen van de pramen plaats op de loswal- len (met opslagloodsen) aan het eind van de Schippersloot of Schip- persvaart langs de Waterigeweg. Toen kreeg Zeist haar eigen haven, die werd aangelegd op een deel van de voormalige buitenplaats Kersber- gen. De toename van transport over de weg zou echter al snel het einde betekenen van de scheepvaart tus- sen Utrecht en Zeist. Eind jaren ‘40 werd de laatste boot uit de vaart ge- nomen en in 1960 is de Grift afge- voerd van de lijst van vaarwateren. Daarna had de sluis alleen nog de functie van keersluis om de water- stand in het bovenpand te regelen. In 1973 werd de gemeente Zeist op- nieuw eigenaar.
Het huis, waarvoor de familie Korstanje poseerde, is in 1882 gebouwd naar ontwerp van Alb. Nijland. Nijland was gemeentear- chitect van Zeist en had in 1877 het nieuwe gemeentehuis aan de 1e Dorpsstraat 15 gebouwd. Het pand bij de sluis verving een oudere wo-
ning. Bestek en bestektekening zijn bewaard gebleven. Het huis met ingangsportiek tegen de oostgevel was 11 meter lang en 8 meter breed en had op de begane grond aan de voorzijde twee grote vensters en in de topgevel een groot venster, alle voorzien van luiken. Op de begane grond lag aan de voorzijde de huis- kamer met schouw en aan de achter- zijde de opkamer (boven de kelder), ook met twee grote vensters. Tussen beide kamers was een bedsteden- en kastenwand. In de zolderkamer aan de voorzijde waren eveneens twee bedsteden en een kast. Op de teke- ning staat achter het huis een pomp getekend. Tegen de oostgevel lagen twee privaten, die alleen van buiten toegankelijk waren.
Vanaf de jaren ’70 van de 20e het eeuw
vindt de grote uitbreiding aan de westzijde van Zeist plaats. Voor Zeist-West moest
landelijke
buurtje bij de Koppelsluis wijken. In 1974-1975 zijn herberg ‘De Clomp’ en korenmolen ‘’t Klompje’ gesloopt, evenals de sluiswachters- woning. De Koppelsluis bleef lig- gen, maar de waterhuishouding werd zo ingrijpend gewijzigd dat de sluis voor altijd zijn functie verloor. De stroomrichting van de Grift werd namelijk omgekeerd; voortaan stroomde het water van west naar oost. Dat is goed te zien bij het vij- zelgemaal bij de Biltsche sluis. Door de omkering worden de
deuren
open gedrukt, daardoor kunnen zij geen water meer keren.
Na jarenlang verval heeft de ge- meente Zeist besloten om de Kop- pelsluis in 2012 te restaureren. Het is een bijzonder besluit, want het betekent instandhouding van een object zonder praktische functie. Er is immers geen scheepvaart meer, er is geen verschil in waterpeil en het water stroomt de verkeerde kant op. Maar door de restauratie blijft wel een stukje Zeister cultuurhistorie bewaard. Dankzij de opgedoken familiefoto is de historie van de sluis onder het stof vandaan gehaald en heeft de plek weer een ‘gezicht’ gekregen. Zo is een kleine bijdrage geleverd aan de verfijning van het verhaal van Zeist, waarmee we gehoor ge- ven aan de oproep van burgemees- ter Janssen om historie een plek te geven in onze samenleving: ‘Inwo- ners kunnen zo het cultureel erfgoed om de hoek als van nature aanraken en er door geraakt worden. Het zou een mooie dimensie kunnen toevoegen aan het wijk- en buurtgevoel, aan ge- meenschapsvorming.’
Bronnen Bij dit artikel hoort een zeer uitge- breide bronnenlijst. In overeenstem- ming met de Auteursrichtlijnen heeft de redactie besloten deze terug te brengen tot de hieronder genoemde. De uitgebreide lijst kunt u vinden op de ZHG-site www.zeist-historie.nl.
* Gesprekken met mw. Van Don- selaar Slagt met C. Verboom en een brief van haar, d.d. 18 september 2010. Brief van H.
Seijst 2012 II-35
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Gemeentearchief Zeist
laatste wijziging 15-01-2021
1 gedigitaliseerd