Uw zoekacties: Seijst, 2009; p. 88

titel ( Gemeentearchief Zeist )

Veel archieven hebben ook een bibliotheekcollectie. Dit is zeer divers van aard, denk bijvoorbeeld aan informatieve boeken over de regio, tijdschriften van een vereniging, programmaboekjes van verkiezingen, artikelen uit kranten en tijdschriften.

beacon
 
 
9003-39 Seijst
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
Seijst, 2009; p. 88
Titel:
Seijst
Beheerder:
Zeister Historisch Genootschap
Jaar:
2009
Pagina:
88
Is onderdeel van:
de 'Hollandse Zending', alsof zij een willekeurig pas onlangs door Europeanen betreden gebied wa- ren, in Afrika of Amerika, waar het evangelie voor het eerst werd verkondigd.
Dat terwijl hier de
UOI\II NICU$ /\tAUIA U, ... loop , ... ll.b}t..."
Dominique-Marie Varlet (1678-1742).
Seijst 2009 IV-88
Missie of ge.vestigde kerk? Tenminste, op papier en in theorie. Het zou nog veel tijd en inspanning vragen alvorens de katholieken in Nederland metterdaad, dus maat- schappelijk, economisch en politiek, de plaats zouden gaan innemen die hen toekwam. Ze kwamen dan ook uit een lange periode waarin ze zo- wel door hun politieke als door hun kerkelijke overheden waren achter- gesteld. Katholieken konden in de Republiek der Verenigde Neder- landen geen enkele publieke func- tie bekleden en de vrije uitoefening van hun godsdienst was hun sedert 1580 ontzegd. De kerkelijke bestuursinstanties in Rome behandelden hun gemeen- schàp als een missiekerk, genaamd
kerk geplant was door Willibrord en Bonifatius en hun opvolgers, en zij heel de Middeleeuwen door gebloeid had zoals overal elders in West Europa. De schamele resten van nu waren daarvan de rechtstreekse voortzet- ting en konden dus historische aan- spraken doen gelden. Vanuit Rome echter zag het er hier uit alsof met de Reformatie en de Opstand, in hun consequenties zo nauw met elkaar verbonden, de oude kerk hier volle- dig te gronde was gegaan en er nog slechts een missie over was. Deze uiteenlopende zienswijze op de ge- schiedenis was de aanleiding tot felle polemieken en pijnlijke con- flicten, vooral vanaf het begin van de achttiende eeuw, en zelfs van een schisma, dat in 1723, met de keuze van een bisschop buiten Rome om, een feit werd. Voortaan was er een katholieke kerk die zichzelf de 'Oud Bisschoppelijke Cleresie' (OBC) noemde en eigen bisschoppen had, en een katholieke kerk die zich hield aan de beschikkingen van paus en Romeinse Curie en zich voorlopig neerlegde bij haar nederige status van 'Hollandse Zending'.!
Gastvrij voor vluchtelingen Ver voor het tot een scheuring / kwam waren er al theologische ge-
schilpunten aan de orde geweest, die met de naam van bisschop Jan- senius zijn verbonden en die resul- teerde in de naar Romeins inzicht ketterse stroming van het 'janse- nisme'. Degenen die, in het spoor van de grote kerkvader Augustinus, een minder optimistische visie op de situatie van de in zonde gevallen mens en diens vrije wil hadden, en dat waren veel van de in deze geest gevormde seculiere priesters, wer- den door andere, vooral ordesgees- telijken, als jansenisten of op zijn minst als janseniserend gezien. De spiritualiteit die vanaf de preekstoel werd verkondigd, en de strengheid waarmee in de biechtstoel werd op- getreden varieerden conform de the- ologische standpunten die ter zake van de verhouding tussen genade en vrije wil werden ingenomen. Zo liepen kerkrechtelijke, theologische en pastorale thema's onontwarbaar door elkaar heen, waarbij, ruw- weg gezegd, seculieren tegenover regulieren, wereldheren tegenover ordespriesters, vooral jezuïeten, stonden. Daar kwam nog bij dat de seculiere cletus in de Republiek gastvrij jansenistische vluchtelingen uit Frankrijk opnam, waar deze the- ologische problematiek pas echt po- litieke implicaties had gehad, zowel voor Franse seculiere als reguliere geestelijken. 2 Voor de omgeving van Utrecht, en vooral voor Zeist, zou dat laatste niet onbelangrijke gevolgen heb- ben. Maar om deze verwikkelingen te kunnen plaatsen, moeten we ons verhaal nog eerder beginnen.
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Gemeentearchief Zeist
laatste wijziging 15-01-2021
1 gedigitaliseerd