Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 314

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 314
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
314
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
2
DE O L IJ F T A K .
t'ene keurige ordonnantie . Genoemd veld is lang 250 en breed 150 nieters , hebbende dus eene oppervlakte van - 47,500 vierk . nieters of 4 3 U hectare . Het hoofdgebouw , voor deze ge-legenheid ( gelegenheid ) opgericht , is lang 120 en breed 50 meters , zijnde aan den voorkant nog eene soort koepel aangebracht van I2V2 bij 25 meters . De oppervlakte van deze tegen regen en wind ( die niet ontbraken ) beschutte ruimte , bedraagt dus bijkans 6000 vierk . meters . Op het terrein stonden nog zes met linnen ge-dekte ( gedekte ) tenten , elk lang 50 en breed 6 meters . — Bedoeld hoofdgebouw der ten-toonstelling ( tentoonstelling ) — de breedte van het ge-heele ( ge-heele ) Malieveld beslaande en zeer diep loopende •— voert op haar frontespies tro-pheesgewijs ( tro-pheesgewijs ) de verschillende attributen van den landbouw . De hoorn des overvloeds dekt het al . Dat hoofdgebouw , van buiten getooid met de nationale en oranjevlaggen , is op verschillende punten geflankeerd met de wapens der Nederlandsche steden . Van binnen zijn de wanden smaakvol met vlaggedoek gedrapeerd en zijn meer andere wapenschil-den ( wapenschilden ) aangebracht , tot aan het kleinste plekje dat zijn aandeel leverde . De zaal heeft met hare succursalen eene aanzienlijke ruimte en het oog rust aangenaam op de tallooze voor-werpen ( voorwerpen ) , die er worden tentoongesteld , meestal bestaande uit voorwerpen , behoo-rende ( behoo-rende ) tot den akkerbouw , als : zaden , tarwe , gerst , rogge , enz ., hooi , fruit , groenten en tuinzaden . Aan den ingang van hel terrein zijn twee-kolossale ( twee-kolossale ) pyramiden aangebracht , van teenen mandewerk , tusschen welke eene groote mand als luster hangt . Voegt , hierbij de aanwezigheid in het middenvak van een muziektempel en de noodige ververschings-plaatsen ( ververschings-plaatsen ) , zoo ziet men dat hier voor genot van geest en lichaam tegelijk is
De Lardboüw heeft sedert een 30 of 40 tal jaren vele lotwisselingen ondervonden en men herinnert zich nog den noodkreet ais ' t ware dien de heer van Dam van lssell in de Tweede Kamer slaakte , toen hij ( in 1835 ) zijn bekend voorstel tot opbeuring van dien grooten tak van volksbestaan indiende . Hij stond eenigszins beschermende rechten voor , en zijn voorstel leidde tot de wet tot invoering van de schaal van rechten , welke niet dan na een hevigen parlementairen strijd aangenomen werd . Die schaal van rechten werd , door de onzekerheid die zij voor den handel voort-bracht ( voortbracht ) , door de voorstanders van vrijen han-del ( handel ) nog slimmer dan een vast recht geoordeeld . De strijd bleef aanhouden en de schaalrechten verdwenen onder den invloed van den nood der bevolking , door het gedeeltelijk mislukken van den aardappeloogst in 1847 ; en de uitvoe -
ring van een vrijgevig handelstarief , sedert lang , juist met het oog vooral op de wissel-valligheden ( wisselvalligheden ) en ongeuoegzaauiheid van oogsten , door van Hogendorp in de eerste plaats aangeprezen .
De strijd zelve had dit voordeel , dat de aandacht van ' t algemeen meer op den land-bouw ( landbouw ) gevestigd werd . Immers van dien tijd dagteekenen de krachtige pogingen van land-en ( landen ) staathuishoudkundigen om den landbouw in vele opzichten te bevorderen door eigen krachtbetoon ; van dien tijd dagteekenen ook vele der voorname Maatschappijen en Vereeni-gingen ( Vereeni-gingen ) voor den Landbouw , die het gewicht van dezen tak van volksvlijt deden gelden en de onderscheiden er meê verbonden volksbedrijven tot meerder kracht en ont-wikkeling ( ontwikkeling ) poogden te brengen .
En ondanks de tegenspoeden , waarmee Neêrlands Landbouw in de jongste vijf-en-twintig ( vijf-en-twintig ) jaren soms te worstelen had , zooals bij herhaling ziekten in gewassen ( vooral der aardappelen ) of van vee ( longziekte , runder-pest ( runder-pest ) enz .), zoo kan men zeggen dat hij die door standvastigheid en beraden voortgang spoedig heeft weten te boven te komen niet alleen , maar de Landbouw ook veelszins verbeterd is . Krachtiger , bloeiender , beter toegerust staat hij bij ' t einde van dit 25jarig tijdperk , dan bij de intrede er van ; uit een staat van achteruitgang heeft hij zich opge-beurd ( opgebeurd ) tot groote mate van welvaart . En men houdt niet op zijne verdere ontwikkeling in het oog te houden . Dank is men gewis verschul-digd ( verschuldigd ) aan hen , die hier zijn voorgegaan , hebben voorgelicht , wakker geschud , evenals hun die op dezen weg ijverig hebben gearbeid .
Men weet , dat de grond van Nederland , ofschoon voor een groot deel gansch niet onvruchtbaar , nog bij lange niet genoeg voort-brengselen ( voortbrengselen ) voor de eerste behoeften oplevert eener bevolking die , in betrekking tot het grondgebied , met België , de dichtste van geheel Europa is ; zoodat waar bij ons 112 inwoners op den vierk . kilometer wonen , in Engeland 101 , in Italië 90 , in Duitschland 74 , in Frankrijk 69 , en zoo afdalende , in Spanje 35 , Rnsland 13 , in Zweden 10 en in Noor-wegen ( Noorwegen ) maar 5 inwoners op die oppervlakte gevestigd zijn .
De betrekkelijk zoo talrijke bevolking bij beperktheid der oppervlakte van den grond , maakt dit land altijd nog , althans voor een ge-deelte ( gedeelte ) , voor zijne voedingsmiddelen van het buitenland afhankelijk , en van daar ook bovenal de noodzakelijkheid van vrijheid van handel .
Het ontbreekt daarom den Nederlandschen landbouwers niet aan wakkere bedrijvigheid : integendeel ; zoo ergens , vindt men hier eene taaie volharding 0111 uit den grond te trekken ,
al wat mogelijk is . Men beseffe ook dat een zeer groot gedeelte van den grond ingenomen wordt door weiden en veevoedergewassen , het-geen ( hetgeen ) volgt uit den aard veler gronden en hun-ner ( hunner ) ligging , alsook nooclig is tot onderhoud van het vee , een der aloude bronnen van's lands rijkdom en , met de daarop steunende boter-en ( boteren ) kaasbereicling , altijd een der vermaardste takken onzer volksnijverheid .
Men is er dan ook steeds op uit de woeste gronden tot ontginning te brengen ; en men weet dat b . v . in de Noordelijke gewesten , alwaar voor 25 jaren nog zeer vele gronden onvruchtbaar lagen , deze voor den land-bouw ( landbouw ) gewonnen en door eene werkzame bevolking bezet zijn ; — dat men in andere gewesten de oppervlakte van den bebouw-baren ( bebouwbaren ) grond heeft weten uit te breiden door gestadige veroveringen van land op ' t water , door het aanwenden van krachtige middelen — o . a . door stoomwerktuigen — om in-dijkingen ( indijkingen ) en inpolderingen tot stand te brengen en te behouden .
Zoo wordt gaande weg het te kort dat zich opdoet in onze granen-opbrengst , inge-krompen ( ingekrompen ) ; en neemt de productie van den landbouw steeds toe
Schoon en gewichtig mag die productie reeds heeten , als men denkt aan die van de hooge kleilanden en in de buitenpolders , als : uitmondende tarwe , waaronder deZeeuwsche onder de beste der wereld wordt geacht ; rogge , haver , winter-en zomergarst ; boonen en erwten ; koolzaad ; vlas ; klaverzaad ; aard-appelen ( aardappelen ) en tal van andere aardvruchten , van welke vele zelfs worden uitgevoerd . Op de lichtere en zandgronden heeft men een belangrijken bouw van boekweit , hennep , tabak , vooral bij Amersfoort en op de Vel 11 we ;. hop , meekrap in Zeeland , en in sommige gedeelten \ an Noordbrabant en Zuidholland ; mosterdzaad , biezen en riet tot velerlei ge-bruik ( gebruik ) ; nioeskruiden , waarvan de voortbreng-selen ( voortbrengselen ) ook buitenlands zoo zeer gezocht zijn en voor smakelijker dan die van andere landen worden gehouden .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer