Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 22

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 22
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
22
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
6
DE O L IJ F ï A K .
Men heeft er van gewaagd , dat de Tuileriën naar dezelfde plannen als vroeger weder zouden worden opgebouwd . Doch vele millioenen zullen daarvoor noodig zijn . En iioevele be-kommernissen ( bekommernissen ) zal Frankrijk te boven moeten zijn ge-komen ( gekomen ) eer die Phenix uit zijn asch verrijst ? Een meer rustige toestand zal eerst zeker de regeering van Versailles naar Parijs moeten hebben teruggevoerd , eer dat luis-tervol ( luistervol ) kasteel zich weder binnen die hoofdstad verheft . En welke regeering ? .... Vraag van den dag en — van de toekomst .
^ NK^N *^^
Bod tijüomtt op to . °'
— < S—«©"~J >-
Het is reeds een aantal jaren geleden . Ik bevond mij destijds te Soerakarta , de hoofdstad van het keizerrijk Solo ; Soerakarta-Adi-Ningrat ( Soerakarta-Adi-Ningrat ) , » de roem en trots der '/ wereld , zooals de Javanen haar in hunne bloem - en zinrijke taal noemen — toen ik op zekeren morgen reeds vroegtijdig gewekt werd door ' t hooren van muziek buiten op de straat . Ik sta schielijk op en ga mijn huis uit . De geheele stad heeft een feestelijk aanzien . Ontelbare gamelangs , de geliefkoosde muziek der Javanen , laten overal in ' t rond hunne vroolijke wijzen weerklinken en begroeten lustig , in een opgewekt tempo , den aanbrekenden morgenstond met hunne zuivere , volle en luide metalen klanken . Eene menigte guirlandes , wier sierlijke bogen aan bontbesciülderde lansstokken zijn bevestigd , omlijsten de hoofdstraat aan beiden zijden ; smaakvolle uit buig-zaam ( buigzaam ) bamboes vervaardigde , met groene palmbladeren en roode daloewangtwijgen schilderachtig gedecoreerde ecrepoorten versieren den ingang van den voorhof van het residentie-hotel ( residentie-hotel ) , en de vaantjes van de en haie opgestelde piekendragers fladderen bij duizenden in den wind . Het gewoel op de straten wordt hoe langer hoe levendiger . In groepen van tien en twaalf stappen zij voort , de kloeke mannen , met van vreugde stralende oogen en de lange lans in de vuist . Dan weder is ' t een hoop VTOuwen , omringd en gevolgd door geheele scharen van vroolijke kindergezichtjes . Allen zijn netjes getooid , en al is hun opschik ook niet afkomstig uit de Parijsche modemagazijnen , is ' t toch een lieve lust te zien hoe helder , hoe rein , hoe keurig de eenvoudige kleérenzijn . Het gitzwarte haar is glad geseheiden en is volgens het eigenaardige kapsel van het land in den nek met een wrong bevestigd , waarom heen een geurige krans van melatie of tandjong-bloemen is gewonden .
Mijlen ver zijn de bewoners uit den omtrek komen toesnellen , en het gewoel in de breede straten gelijkt op het bruisen der golven . Aller gedachten zijn op één punt gevestigd , het is slechts ééne gedachte , die groot en klein bezig houdt en deze gedachte uit zich in de koortsachtige opgewondenheid , waarmede uit aller mond het Rampok '. Ram pok .' weerklinkt . En waarlijk , een tijgergevecht — rampok is een vorstelijk vermaak , een schouwspel dat men nog slechts aan het hof van den vorst in Solo of Djokjo aantreft , het grootste , belang-wekkendste ( belangwekkendste ) van de volksvermaken der Javanen .
Wij volgen den golvenden stroom van menschen . Na verloop van weinige minuten voert hij ons naar eene breede , in modernen stijl gebouwde poort . Voor ons ligt een uitgestrekt plein , aloen-aloen genoemd , onge-veer ( ongeveer ) zoo groot als het Champ de Mars te Parijs . Aan de vier>ijden is het omringd door hooge honderdjarige waringings . Het dichte fijn getakte loofdak geeft op ieder uur van den dag schaduw en koelheid . Aan de rechterzij van den aloen-aloen verheft zich de moskee en onder haar zuilengang doet zich heden de keizerlijke gamelang hooren . Hij heeft een afzonderlijke benaming , tekate . Zijn volle , zuivere toon maakt een diepen , ont -
( 1 ) Dit met levendigheid geschilderd tafreel is dezer dagen in de Gartenlaule verschenen en van de hand van den heer K . de C . , die vroeger op Java hooge betrek-kingen ( betrekkingen ) heeft vervuld .
zagwekkenden indruk . In de stilte van den nacht draagt de trilling , der lucht , met iederen slag van den wel vier voet grooten ringschijf , het geluid zeker op een afstand van twee Engelsche mijlen voort . Natuurlijk wordt de sekate alleen bij groote feestelijke gelegenheden bespeeld .
Vlak tegenover de plaats waar wij staan sluit een hooge witgekalkte muur de geheele zijde van den aloen-aloen af . Daar achter ligt het vorstelijk verblijf van den Keizer . Aan den linkerkant van ' t plein eindelijk valt ons een slechts weinige ellen achter een muur uitstekend gebouw in ' t oog — het keizerlijke tijgerhok , eigenlijk gezegd een reusachtige , ongeveer vijf en twintig voet in de lengte metende en even zoo breede kooi . De muren , de zoldering en de vloer bestaan uit sterke , met dikke ijzeren banden en krammen stevig bevestigde en aan elkan-der ( elkander ) verbonden balken van uitmuntend tiekhout . Door twee lage openingen , met sterke valdeuren voorzien , komt de gevangen en levend overgebrachte bewoner in het hok . In deze beperkte ruimte wonen gedurig de konings-tijgers ( koningstijgers ) , gewoonlijk zes of acht in getal , niet in de beste harmonie met en bij elkander . Het recht van den sterkste wordt hier in deze idyllische tijgerrepubliek ten volle bewaarheid . Het is een gebrul , een springen , een leven zonder ophouden . Is het eens voor een oogenblik be-trekkelijk ( betrekkelijk ) stil , dan schijnt ' t een behoefte voorde dieren door onophoudelijk knorren en brommen en ' t laten zien van hunne tanden te verkondigen dat deze broederlijke samenwoning hun volstrekt niet aanstaat . En daarin kunnen zij gedeeltelijk wel gelijk hebben . Hun voedsel is alles behalve overvloedig en aan afwisseling onder-hevig ( onderhevig ) . Honden , honden , toujour » honden op werk-en zondagen . En al wie den in de Javaansene kampongs half verwilderd ronddolenden , ziekelijken mageren dorpshond van aanzien kent , zal begrijpen dat zulk een hapje nu juist niet tot de lekkerste behoort . Die leefregel is echter zeer aan te bevelen van wege de goedkoopte . Zulk een hondenmaaltijd kost volstrekt niets en hoe meer er gevangen worden , des te vruchtbaarder schijnt het geslacht zich voort te planten .
Een hofbeambte , met den titel en zonnescherm van een Mantri , is de opzichter over het hok . De toegang tot het hofplein staat een iegelijk op ieder uur vrij . De zegeningen van de polieie-verordeningen in den beschaaf-den ( beschaafden ) staat zijn in het rijk van Solo nog tamelijk onbe-kend ( onbekend ) . Er is dus ook zelden gebrek aan kijkers . Vooral de nieuwelingen van het Europeesch garnizoen der citadel staan dikwijls in heele groepen rondom het hok dat men tot aan de schuttingen naderen kan . Al wie echter een liefhebber is van Eau de mille fleurs , zou ik aanraden zich op een eerbiedigen afstand te houden . De stank is dan ook verpestend , daar , zooals van zelf spreekt , nooit gedacht wordt aan eene geregelde of ongeregelde reiniging der tijgerhotels ."
Maar welk een merkwaardig schouwspel biedt thans de aanblik van den aloen-aloen aan ! Het geheele fraaie en ruime plein is langzamerhand gevuld met menschen . Het golft daar als eene zee en nog steeds dringen zich nieuwe toeschouwers bij hoopen door de drie ingangen heen . Alles jubelt en juicht wild door elkander , vrouwen , mannen en kinderen .
Links , dicht bij den ingang tot den Kraton , zijn verschillende tribunes opgeslagen , rijk en smaakvol met bloemen en bonte vlaggen versierd . Naast de tribune ziet het uit als een muzikale feestviering . Een geheele rij gamellangs , waartoe de prinsen rijkelijk het hunne hebben bijgedragen , heeft daar post gevat . De gamellangs der regenten en andere hooge ambtenaren , die als onder-geschikten ( ondergeschikten ) van den rijksbestuurder in de provinciën gezag voeren , zijn eveneens opgeroepen en aan den kant tegenover den Kraton opgesteld . Ieder orchest speelt geheel onverschillig voor zijn buurman en zonder ophouden zijn eigen lustige wijzen en daartusschen weerklinkt , tot beschaming en vernedering van alle concurrentie , de volle diepe toon van den sekate met zijne op ver verwijderd kanongeschut gelijkende slagen . Het is een leven , een bont gewemel , in een woord , een schilderij , het penseel van een Teniers of Breughel waardig . Maar waarheen het oog zich ook wendt , naar
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer