Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 261

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 261
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
261
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
DE O L IJ F TA K .
ürenkelaarstoren en die van de Heerpoort in wijdere kringen de daarvoor gelegene ruimte bestreken .
Telkens nieuwe batterijen waren op deze punten geopend , en het gelukte reeds den 27 Juni met behulp van het geschut dat op den Heerweg
HET BEF.EG VAN GRONINGEN .
geplant was , de groote brug die van het ravelijn in de stad voerde te vernielen . Het ' aanlegden
OS
van de loopgraven vorderde den meesten tijd . De Heerweg lag tusschen twee zulke gedolvene galerijen in ; de voornaamste leidden recht naar den voet van het ravelijn . En deze moesten , ieder naar zijne ligging , voorzien en gedekt worden tegen het vuur van de stad ; de loop-graven ( loopgraven ) naar het ravelijn hadden het meest te lijden van de torens bezijden de Oosterpoort , en evenwel gelukte het den belegerden , bij een uitval , er een te vernielen . Door de geringe draagwijdte van het geschut , had de wijze van oorlogvoeren voor eene vesting toenmaals een zonderling aanzien . De belegeraars naderden tot in de onmiddellijke nabijheid der verdedigings-werken ( verdedigingswerken ) , die hunne zwakke zijde te eerder aan het geoefend oog bloot gaven . Niet zelden ge-beurde ( gebeurde ) het , zooals hier voor Groningen , dat
Brussel de hoop op ontzet verlevendigden ; maar die toch binnen de eerste acht dagen reeds tot de formele aanwijzing van de gevolmachtigden gevorderd was . De Stad wilde nu zelfs haar geschil met de Ommelanden geheel ter beslissing aan de Algemeene Staten overlaten . De nacht van 23 op 24 Juni , en dien geheelen dag , deed de prins geen schot op de belegerden lossen ; een ieder hoopte aan het einde zijner moeite te zijn , toen eene onvoorziene gebeurtenis aan alles den bodem insloeg .
Plotseling brak een hevig oproer in Groningen los . Aanleiding daartoe gaf de voorlezing van de puije van het stadhuis , van brieven , waarbij Verdugo en de graven van den Bergh een stellig ontzet beloofden . De burgerij had sedert de komst van den parlementair uit het Staatsche leger in voortdurende spanning verkeerd ; velen , die vreesden dat de onderhandeling thans af zou springen , liepen te wapen en vorderden met aandrang dat zij zou worden voortgezet . Jar-ges ( Jarges ) , met zijne aanhan-gers ( aanhangers ) vereenigd , zette nu ^ het gemeen op , dat dreigde het raadhuis met geweld te zullen bezetten , als de Staat-sche ( Staatsche ) trompetter niet met eene uitdrukke-lijke ( uitdrukkelijke ) weigering wierd teruggezonden . De schippers , een onrus-■ tig ( onrustig ) volk en zeer Spaanschgezind , maak-ten ( maakten ) van deopschudding gebruik , om de Spaan-sche ( Spaansche ) bezetting van het Schuitendiep heimelijk in de stad te brengen . En nu had de ij verende partij van Jarges alras de bovenhand . Om aan zijne woorden kracht bij te zetten , plunderde het gepeupel de huizen van bekende Staatsge-zinden ( Staatsgezinden ) , waarvan som-migen ( sommigen ) het met ' t leven moesten bekoopen . Ten Boer ontkwam het gevaar , door eene schuilplaats op het Raadhuis te zoeken . Uren lang duurde het oproer en de verwarring , die weerklonken tot in de loopgraven der be-legeraars ( belegeraars ) . De gematigden verloren hun in-vloed ( invloed ) ; Jarges , door het gemeen en de Spaan-sche ( Spaansche ) bezetting gesteund , kreeg het bewind in handen . En het was uit met de pas begonnen onderhandeling .
De wapenen moesten dus beslissen . De ver-dedigingswerken ( verdedigingswerken ) werden met vernieuwde hevig-heid ( hevigheid ) beschoten ; gloeiende kogels brachten op menig punt van de stad brand teweeg . Bovenal hadden de Stadhouders het reeds gemunt op het reeds genoemde ravelijn voor de Oosterpoort van Groningen . De situatie was op deze zijde zoo-danig ( zoodanig ) ( als blijkt uit de schetsteekening , die wij uit het Journaal van Duyck overnemen ), dat de
bedoelde
stadspoort Heerweg .
d&ar waar
de muur het
zwakst was door een Ravel y n -
sterk rave-lijn ( ravelijn ) , en ter
rechter - en
linkerzijde
door torens
beschermd
werd , ter-wijl ( terwijl ) de
Heerpoort .
Toren .
Oosterpoort . — Toren .
Drenkelaars-.^toren .
( 1 en 2 , Groote en
Kleine brug .)
vriend en vijand , staande het beleg , mondge-sprekken ( mondge-sprekken ) hielden onderde wallen . Eenige Schotten klommen in den nacht van den 5den Juli op de muren van het groote ravelijn , en maakten daar zoodanig misbaar , dat de vijand alarm sloeg , en de geheele stad in rep en roer kwam , als ware er een storm op handen geweest . Een anderen keer , bij gelegenheid dat twee kanonnen van den wal , dia ondermijnd waren , door het vuur der Staatsche batterijen in de gracht werden geworpen , en een gedeelte van het metselwerk in hunne vaart medenamen , poogden een aantal matrozen door de ontstane opening het ravelijn binnen te dringen . // Graaf Philips van Nassau — verhaalt Duyck — en de hopman Vaillant , beide beschonken zijnde , liepen mede naer de bresche toe , de graaf met een pieck in de hant en stack daarmede tegen den viant .» Zulke kleine ondernemingen op eigen hand vielen er bijna dagelijks voor ; maar , wijl zij niet op last
van den bevelhebber en doorgaans zonder eene genoegzame voor-bereiding ( voorbereiding ) geschiedden leverden zij weinig of geen vruchten op De Prins had voornamelijk zijn geschut op deze zijde van de stad ver-eenigd ( vereenigd ) , en daarmede sedert het begin van Juli zeer snel op de belegerden doen vuren , met het doel om de mijnwerken verborgen te houden , waarvan , naar de toenmalige krijgskunst , de uitslag van het beleg afhing . De buitenpoort van het [ ravelijn had reeds voor het kanonvuur moeten zwichten ; er werd echter geen storm loopen gewaagd , bij de wetenschap dat de muren door de Span-jaarden ( Spanjaarden ) zelve onder-mijnd ( ondermijnd ) waren . Het kwam er dus op aan die mijnen van den vijand te ontdekken ; dag en nacht waren mineur en sapeur bezig het terrein der vernieling gereed te maken en te verkennen . Op den 9 Juli waren de Staatsche werklieden reeds binnen den muur van het ravelijn gevor-derd ( gevorderd ) , zestig en zeventig voeten diep onder de voeten der vijandelijke bezetting . Daar scheidde hun werk zich in tweeën ; met de eene galerij zocht men naar de mijnen van den vijand , met de andere werd de geheele sterkte tot aan de wachthuizen der bezetting ondergraven . De uit-barsting ( uitbarsting ) zou vreeselijk zijn !
Eens werd in de oostelijke galerij door de mijnwerkers een geluid vernomen , alsof er in hunne richting van de tegenovergestelde zijde gearbeid werd . Dit was in den morgen van den 14den . Men deed terstond de werklieden daaruit komen , om den vijand het spoor bijster te
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer