Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 251

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 251
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
251
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
DE O L IJ F T A K .
Ja , hij zou twintig zonen hebben opge-offerd ( opgeofferd ) om het werk van zijn leven te ver-zekeren ( verzekeren ) . Hij leefde toch alléén voor Rusland en al het overige was voor hem van on-dergeschikt ( ondergeschikt ) belang . De ongelukkige Alexis verdient echter eene zachtere beoordeeling dan hem gewoonlijk te beurt valt . Hij , die met geheel zijn hart aan zijne schoone en vrome moeder gehecht was , moest in zijn teedere jeugd toezien hoe de Czaar haar mishandelde en eindelijk geheel verstootte , daar zij niet achter wilde staan bij de onbeschaamde beminden van haar gemaal . Hij zag zich onder toezicht van een Men-zikoff ( Men-zikoff ) gesteld , die , zelf ruw en ongepolijst , hem moest opvoeden . Hij zag hoe de kin-deren ( kinderen ) van Katharina hem werden voort-getrokken ( voortgetrokken ) ; en meer dat hem stuitte . Was ' t hem onder zulke omstandigheden euvel te duiden , dat hij aan de vrienden zijner moeder , die hem met liefde en eerbied bejegenden , meer vertrouwen schonk dan aan den woesten gunsteling van zijn vader 1
In de laatste jaren van Peter's regeering valt nog zijn beroemde krijgstocht naar Perzië , dien hij ondernam om , met den blik op Oost-Indië gevestigd , vasten voet te zetten aan de Caspische zee en Rusland denzelfden invloed in Azië te verzekeren , dien het reeds in Europa bezat . Hij onder-wierp ( onderwierp ) zich de rijkste transkaukasische gewesten , die echter zes jaar later door verdrag van Reschl weder verloren gin-gen ( gingen ) . De richting naar Indië was intusschen • aangegeven en sedert heeft Rusland , den Kaukasus overtrekkend , een goeden stap daarheen vooruit gedaan .
Nog moet worden melding gemaakt van een lateren krijgstocht , waarbij Peter , even-eens ( eveneens ) met het oog op Indië , Bokhara ten doel had . Johan IV Wasseljewitsch , Peter's voorzaat , had reeds het plan opgevat om van daar betrekkingen met Indië te openen . Het toen mislukte plan werd door Peter weder opgevat , en daaraan eene expeditie naar China onder vorst Tscherkasky ver-bonden ( verbonden ) , die echter ook zonder gevolg bleef .
Na zijn terugkeer uit Perzië voelde Peter meer en meer zijn krachten en zijn goeden luim verminderen . Zijn onvermoeide vlijt , zijn veldtochten en — niet het minst — zijne uitsporigheden hadden hem voor den tijd uitgeput . Het heeft iets treffends , dat rustelooze streven van den genialen , maar ruwen man te aanschouwen om zich en zijn volk te beschaven ; te zien , hoe hij met stok en knoet de ongeloofelijke hem overal in den weg staande hinderpalen ' bestreed , zonder te begrijpen dat men een volk geen beschaving en eergevoel kan inprenten met stok en knoet . .
Nu zou ' t mijn taak nog zijn zijne inwen-dige ( inwendige ) hervormingen nader toe te lichten , doch die bieden weinig opwekkends aan , daar noch de zeden , noch de vrijheid van het volk er door bevorderd werden . Want
al zijne pogingen waren slechts op stoffe-lijke ( stoffelijke ) macht gericht , op de sterkste con-centratie ( concentratie ) van alle krachten tot vestiging van de keizerlijke alleenheerschappij . Hij gaf en ontnam naar willekeur rechtenen vernietigde het werk van eeuwen met één pennestreek . Hij was de meest onbevoor-oordeelde ( onbevooroordeelde ) vorst die ooit geregeerd heeft , een revolutionnair op den troon , die alles vertrapte wat hem in den weg stond , niets door wettelijke ontwikkeling liet tot stand komen , maar veeleer de verbindingsdraden met het verleden verbrak en alles door de dwangmiddelen van ruw geweld herschiep . Dat de opvolgers van dien gekroond en omwentelingsman eenmaal als de steun der legitimiteit in Europa zouden worden be-schouwd ( beschouwd ) , heeft hij wel nooit gedroomd . Hij had bepaald democratische neigingen ; alle praalvertoon , allen ophef vermeed hij ; zijn boezemvriend was Menzikow , de gewezen pasteibakker , en de vrouw van zijn hart Ka-tharina ( Katharina ) , de gewezen soldatenvrouw . In Hol-landsche ( Hol-landsche ) schipperskleeding trok hij nu eens te voet dan weder in een rijtuig met één paard bespannen , door de straten van Petersburg , spoorde de inwoners tot werk-zaamheid ( werkzaamheid ) aan , onderhield zich met iedereen en hielp waar hij kon . Voor kunst had hij geen gevoel (?), maar men moet hem nageven , dat hij twaalf handwerken had aangeleerd . Ook moet hij zeer ervaren zijn geweest in heelkundige operation en moet hij vooral gaarne aan de menschen de slechte tanden hebben uitgetrokken , hetgeen hij somtijds midden op de straat deed . Zijn goedhartig-heid ( goedhartigheid ) met barbaarschheid vermengd open-baart ( openbaart ) zich zeer karakteristiek in eene door Gordon verhaalde anecdote , voor welker waarheid hij instaat . Miss Mackenzie , eene landgenoote van den generaal , was hofdame van de keizerin . Peter vernam van zi
Men heeft Peter dikwijls vergeleken met Karel den Groote en hem zelfs nog boven dezen verheven , maar hij miste geheel en al de ideale opvattingen , het streven naar edele volmaking en de verheven denk-beelden ( denkbeelden ) , waardoor Karel zoo weldadig op den geest des volks werkte en een dich-terlijk ( dichterlijk ) waas rond zich heen verspreidde , dat door alle eeuwen heen blijft bestaan . Karel zocht uitspanning na zijn werk in
den omgang met geleerde mannen en knappe koppen , zooals Alcwin , Paulus Diaconus , Peter van Pisa , Am enLeidrad uit Beijeren . Peter zocht verpoozing na zijn werk in brasserijen van den ruwsten aard .
Zijn levensbeschrijver Ustrjalow noemt hem een der schoonste sieraden van de menschheid , veeleer gelooven wij de waar-heid ( waarheid ) getrouw te zijn , als wij aannemen dat hij was de grootste , maar tegelijk de ruwste monarch van zijnen tijd .
Hij stierf na een vreeselijk lijden den 8 Februari 1725 in den ouderdom van nog geen 53 jaar .
De geschiedenis moet hem de getuigenis geven dat , ofschoon hij niet altijd het goede heeft gedaan , hij ' t toch altijd gewild heeft .
Tot zoover den Duitschen schrijver ; de groote karaktertrek van Peter komt helder bij hem uit : dat hij geen persoonlijke eerzucht had , maar zijn eerzucht was Rus-lands ( Rus-lands ) verheffing , en het besef daarvan is bij het Russische volk diep ingedrongen ; daarom heeft men de schaduwzijden van zijn leven voorbijgezien , en zijn streven ook nu erkend door de luisterrijke viering van't tweede eeuwgetijde zijner geboorte .
( Wordt vervolgd .)
VRIENDEN W WOOD .
( Vervolg .)
De bende stond zwijgend en vol verwachting rondom de tafel , de dwerg vlak tegenover mij , terwijl hij zijne oogen met een waarlijk boos-aardig ( boosaardig ) genoegen op mij gevestigd hield .
Hoewel ik zeer t^oed begreep wat men van mij verlangde , deed ik toch alsof ikdeteekens niet verstond en bleef ' bedaard zitten . Nu traden twee mannen naar mij toe en schoven mijn beide armen op de tafel , den rechterarm op het papier , den linker in de , richting van den tegenover mij zittenden hoofdman . Daarop gingen zij achter mij staan en legden hunne handen zwaar op mijne schouders , om mij op die manier in de zittende houding te doen blijven .
De aanvoerder nam het mes van tafel op , vatte mij bij den pols , drukte den palm mijner hand stevig op de tafel en legde het mes over mijn pink heen , zoodat het staal mij in ' t vleesch drong en er bloed uitkwam . Tegelijkertijd hield een ander een zwaren steen boven het mes en scheen slechts op het bevel te wachten om dadelijk met den steen op het mes te slaan .
De overige mannen bleven stilzwijgende toe-schouwers ( toeschouwers ) .
Ik bevond mij in een benauwden toestand en het zou eene dolzinnigheid zijn geweest mij tegen het verlangen der roovers te verzetten . Het werd nu duidelijk dat zij zich slechts van mijn persoon hadden meester gemaakt om een losgeld af te persen en dat zij zonder aarzelen
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer