Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 250

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 250
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
250
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
2 D E OL I J F TA K .
I der liefde , feest der overwinning , feest voor Vaderlandsche en Oranjegezinde harten . De Spaanschgezinden in Alkmaar waren geweken en gevlucht of verscholen zich en hielden zich stil . De weifelende menigte was bemoedigd . Door strenge krijgstucht hielden Cabeljau en Ruichaver de troepen in toom , opdat zij den burgers , zelfs die met de Spanjaarden heulden , geen overlast deden .
Intusschen maakten de Alkmaarders zich het dralen der Spanjaarden , om de stad te bemachtigen , ten nutte . Dit dralen werd veroorzaakt door het muiten der Spaansche troepen voor Haarlem : als naar gewoonte had de bezitter der goudmijnen van de Nieuwe Wereld vergeten , dat huurbenden moeten worden betaald . Het was vooral de voorzittende schepen Mr . Adriaan Antho-niszoon ( Anthoniszoon ) , die thans met den burgemeester van Teijiingen in overleg trad met ' s Prinsen luitenant in Noord-Holland , Sonoy , om de stad aanmerkelijk te versterken . De burgers , met moed en vuur bezield , waar zij zulke edele aanvoerders hadden , deden al wat zij konden en werden hierin door de vrouwen bijgestaan . Zoo werd Alkmaar beter in staat gesteld , een beleg der Spanjaarden , dat men wachtende was , te kunnen doorstaan .
En zeker aan het behoud van Alkmaar was Oranje alles gelegen : het was de sleutel van ' t Noorderkwartier . Hij vermaande de ver-schillende ( verschillende ) steden met nadruk de bedreigde stad van bedoelde krijgs - en levensbehoeften ' te voorzien en daarom met de gewestelijke staten eene overeenkomst te sluiten , terwijl hij beloofde , dat hun alles uit de bondskas zou wórden vergoed , ' t Is te bejammeren , dat onder de kooplieden-regeering van dien tijd en later vaak een bekrompen geest heerschte , waardoor de heiligste zaken , ja , de vrijheid menigmalen door zelf-zuchtige ( zelfzuchtige ) berekening in gevaar werd ge-bracht ( gebracht ) . Zelfs de belofte van den edelen Prins , die alles voor ' s lands vrijheid had geofferd en nog opofferde , vermocht niet meer uit te werken , dan dat de afgevaardigden van Alk-maar ( Alkmaar ) van de staten van West-Friesland , te Hoorn vergaderd , verkregen , dat deze borg bleven voor de rogge en garst , waarvan Alkmaar zich voor twee maanden voorzien wilde .
Wat men bij landgenooten te vergeefs be-proefde ( beproefde ) wist de stedelijke regeering door hare wakkerheid en moed zich zelf te verschaffen . Zij gelastte ieder burger naar zijn stand zekere hoeveelheid rogge in te koopen en te bewaren . Zoo werd Alkmaar in staat gesteld aan het verwachte beleg met kracht het hoofd te bieden .
(} F~ordt vervolgd .)
meer er meer toe , en de meerderheid der \ menigte voor het raadhuis verwachtte met ! verlangen naar het besluit van den raad op de voorstellen van Ruichaver en Cabeljau . Nog sammelde de regeering . Inmiddels hoort Ruichaver de kreten des volks : « De Spanjaarden ! de Spanjaarden zijn voor de Kennemerpoort !» Dit geeft hem moed om door te tasten . Op verbolgen toon voert hij den magistraat te gemoet : « Het is nu geen tijd meer om te talmen ! zegt kortaf : ja of neen .» Op deze kloeke woorden staat de burgemeester , van Teijiingen , op en zegt : « Ik wil voor en met den Prins en de burgerij leven en sterven !»
Een luid « hoezee !» ginger onderde volks-menigte ( volksmenigte ) op toen de geliefde burgemeester van Teijiingen met Ruichaver en Cabeljau uit het raadhuis trad . « Voorwaarts , mijne vrienden ! laat ons de poort openen voor de troepen van onzen Prins ! Leve Oranje ! Weg met de Spanjaarden .» Honderde stemmen herhaalden dien uitroep , welke als een don-derslag ( donderslag ) in de ooren klonk der Spanjaarden . In allerijl ontvluchtte de schepen Willem Reiniersz . Alkmaar , om zich te begeven naar hem , wien hij diende , naar den verrader-lijken ( verraderlijken ) dominicaner , wien hij het mislukken hunner plannen moest mededeelen .
Het geliefde « Wilhelmus van Nassau wen » weerklonk onder de menigte , welke zich , geleid door den burgervader van Teijiingen , door Cabeljau enRuichaver naar de Friesche poort spoedde . De Spaansch gezin ( ie portier was gevlucht , de sleutels zoek ; maar geen nood . De poort wordt opengeslagen en met wapperende vaandels en krijgsmuziek trek-ken ( trekken ) de troepen van den Prins Alkmaar binnen .
Hoe Catharina Remme juichte toen zij haar beminde , Dirk Duivel , mede zag bin-nen ( binnen ) trekken ; hoe Louise Adriaans haar dap-peren ( dapperen ) hopman Cabeljau toelonkte , en welke blijdschap het hart der lieftallige Maria van Teijiingen vervulde , toen zij haar Johan Rui-chaver ( Ruichaver ) mocht begroeten , dit laten wij onze lezeressen over te gevoelen .
Maar aan liefde was nog niet te denken . Er was voor ' t Vaderland meer te doen . Aan de andere zijde der stad in de zoogenaamde Nieuwpoort stonden de Spaansche benden ; deze moesten verdreven , verslagen , zoo mogelijk , vernield worden . De dappere troepen van den Prins rustten niet , maar trokken de stad door en de Kennemerpoort uit . Zij vielen moedig op den vijand aan en dreven hem uit de Nieuwpoort , die zij , opdat de vijand zich er niet weer in zou kunnen nestelen , in brand staken . Alkmaar had dus partij voor den Prins gekozen . Noircarmes trok met zijne legermacht naar Haarlem terug , en verbrandde onder weg uit laffe wraakzucht de verlaten legerplaats van des prinsen benden .
Feest was het dien avond in de woning van den burgemeester van Teijiingen , feest
RUSLAND .
Peter de Oroote .
■ «&»- ■■"—
V .
Van de lotgevallen van Peter op zijne verschillende reizen , die hij naar Duitsch-land ( Duitsch-land ) , Denemarken , Frankrijk enz . onder-nam ( ondernam ) , wil ik hier slechts enkele mededeelen , die vooral van veel gewicht zijn op den loop zijner regeering . Daaronder behoort b.v . de ontmoeting met Leibnitz , die de stichting der Petersburger academie ten gevolge had , zoomede zijn verblijf te Parijs ( 1717 ), alwaar hij met geestdrift werd ontvangen en met de regeering een handelstractaat sloot ; eindelijk zijn eerste bezoek in Karlsbad ( 1714 ) , waar hij zijne geschokte gezondheid herstelde en daarna op nieuw versterkt te Torgau , bij de koningin van Polen , de verloving van zijn eenigen zoon Alexis met de prinses van Brunswijk-Wolfenbuttel vierde . Hij had gehoopt den prins , die de gewelddadige hervormingen van zijn vader en de bevoorrechting der vreemdelingen niet zeer genegen scheen , door dit huwelijk met eene lieftallige en fijn beschaafde Duitsche prinses gunstiger te stemmen , doch Alexis bleef nu en altijd getrouw aan de oud-Russische partij , wier lieveling en hoop hij was en door welke hij zich tol stappen liei verleiden , die i^_L-r — ± 718 een zeer pijnlijk onderzoek en zijnen dood ten gevolge hadden . Of hij aan een gebroken hart stierf of heimelijk om ' t leven werd gebracht , moeten wij daarlaten : zooveel is zeker , dat Peter een recht-bank ( rechtbank ) van 124 grootwaardigheids-bekleeders bijeenriep , die in allerijl het doodvonnis moesten uitspreken over den door zijn vader gehaten prins , en even zeker is ' t , dat Peter dit doodvonnis onderteekende . De uitvoerigste mededeelingen over dit punt hebben wij te danken aan de nieuwste levensbeschrijving van Peter , den Russi-schen ( Russi-schen ) geschiedschrijver Ustrjalow , die voor zijne nasporingen niet alleen alle Russi-sche ( Russi-sche ) , maar ook verschillende buitenlandsche archieven , vooral het Weener archief , heeft mogen raadpleg
Op de beoordeeling van Peters houding in dezen is dit van geen den minsten invloed , want het staat vast dat hij den dood van zijn zoon gewild heeft .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer