Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 243

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 243
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
243
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
DE OLIJFTAK .
3
2'ie TOONEEL .
De vorigen . Jan Nicker ( van tot tot teen gewapend .)
NlCKER .
Maar is d ' admiraal ? ( hij rinkelt met zijn zwaard ).
v . Inthiema .
[ Ter zijde ) Die snoever ! [ tot Nicker ) Daar waar de plaats is van iederen vader-lander ( vaderlander ) . Is mijnheer dan een vreemdeling in den Briel geworden , dat hij niet eens weet , dal de dappere stoet , die den eersten worp deed in het belang der verdrukten , op dit oogenblik wellicht hun bloed plengen op het altaar der vrijheid ? Weet ge niet , lafaard , dat ik lach niet den krijgsmanstooi , die ter elfder uur een hazenhart verbergt en die de lieden moet doen gelooven aan den moed van Brielle's gewezen burgemeester . .. Wat is je boodschap hier , zeg ' t kort en goed .
Nicker ( wil zijn zwaard , dat in de schede verroest zit , trekken ).
Mijnheer , dat woord eischt voldoening , gij moet ....
v . Inthiema ( lachend )
Je zeker een handje helpen trekken . Nu , ' tis duidelijk dat ge niet gewoon zijt met dat « peelgoed om te gaan . . .
Nicker ( gebelgd ).
Neem u in acht , mijnheer . Neem u in acht . Er staat geschreven , ( hij hoest ) er staat ... ( hoestende ) er ... er ... staat geschreven ..
v . Inthiema ( werpt hem de deur uit ).
Er staat geschreven , dat menschen , die een ••• wakke borst hebben , veel inde buitenlucht moeten zijn .
y . Inthiema ( ziet een brief op den grond , door Nicker verloren ).
Ha ! dat zal zeker de boodschap zijn van den aamborstige , ( hij opent den brief ) W'at zie ik !.. . Beloften van Bossu , om den ad-miraal ( admiraal ) te vermoorden en de stad te verra-den ( verraden ) . . . ( hij schelt ).
Een matroos op .
{ Tol den matroos ) Heb je zoo even dien
persoon gezien , die mij verliet ?
de matroos ( knikt toestemmend ).
v . Inthiema .
Welnu , haal hem in en neem hem ge-vangen ( gevangen ) De admiraal zal daarna over hem beslissen ( de matroos af ).
( Jfen hoort luid gejuich , trommels , ' f W ilheimusliedj .
v . Inthiema ( naar een venster gaande , ziet de wederkomst der zijnen ).
3 * TOONEEL .
Lümet , Barthold Eniens , Vmeckop , de Buk ,
Treseong , Merens en Rochus Meeusen
( allen zie ?} er vermoeid uit ).
Lcmey .
( iaat zitten , mijn getrouwen , ( allen gaan zitten ) Na zoo'n heeten 5 en April zal het wel geoorloofd zijn wat uit te blazen ( tot v . Inthiema ) Ha , onze secretaris heeft voor alles gezorgd , wijn en bekers . Komt , kame-raden ( kameraden ) , de bekers gevuld ! ( men doet het ) ( lumey opstaande ) Kloeke mannen , wapen-broeders ( wapenbroeders ) ! ' t is mij een behoefte om in dit OOgenblik een woord tot u te spreken , een
woord dat op een dag als dezen ' t passend « Amen » zegt . Allen hebt ge gedaan , wat u voor eeuwig den dank doet verdienen van hen , die ' twèl meenen niet ons vaderland . Hoe groot de overmacht ook w as , door Bossu en Toledo aangebracht om ons te vernietigen en ons den Briel te ontwringen , is toch door uw moed zijn trotsche waan gefnuikt , zijn boos opzet verijdeld . Den Briel blijft ons ! Een enkele slechts zijner honderdtallen bleef over om hun besliste nederlaag te verkondigen .
In de eerste plaats mijn dank aan u , wakkere Rochus Meeuwisz ! Toen wij den vijand antwoordden met vuur , hebt gij , uw leven in de waagschaal stellend , een ander element , het water , den bondgenoot van ' t vaderland , tot ' s vijands verderf , binnen-gelaten ( binnengelaten ) . Als ieder burger zijn leven veil heeft voor onze onafhankelijkheid , dan slaat ons niemand in den boei . ' t Nageslacht zal u niet vergeten wanneer ' t den Briel gedenkt . De dankbaarheid van Oranje zal ' t zegel druk-ken ( drukken ) op mijn dronk : « Leve de stadstimmer-man ( stadstimmerman ) van den Briel !» ( zij drinken ) Treslong en Roobol , vermetel en stout was uw tocht naar de Bornisse : de vlammen der Spaan-sche ( Spaan-sche ) schepen verlichtten ' t drama voor den Briel ; Spanjes trots is door u vernederd ! maar waartoe namen genoemd , nu op den 5den April mannen met mannen hebben ge-wedijverd ( gewedijverd ) in plichtbetoon ? neen : u allen danken , u allen naar waarde beloonen,dat kan ik niet . { Zijn beker omhoog hefj'ende ) Neemt daarom in deez'eenen dronk de hulde aan van uw vlootvoogd , den dank van ' t Vaderland .
Enters .
Admiraal , ik weet , vleierij is oeen kost voor uw mond , en toch , ofschoon ' t u mis-haagt ( mishaagt ) , ja op gevaar af van uw toorn te doen out Invulden , toch spreken allen hier ver-gaderd ( vergaderd ) , door mij , een woord van diepge-voelde ( diepgevoelde ) bewondering voor het beleid , door u betoond . Wie anders dan gij ware in slaat geweest om met zulk een juistheid , voor allen alles te zijn ? Aan Noord-en Zuidpoort , in Nieuwlandspolder , in de Bornisse , overal drong de bezielende geest door van onzen Lumey . Makkers , lang leve onze vlootvoogd , hij leve !
( allen herhalen « hij level »)
de Rijk .
Ook ik heb een weiisch , een bede en
duizenden vragen meè . Vlootvoogd , in de eerste plaats tot U die wensch gericht , die beê gesproken . Vijf dagen toeft een handvol braven op den grond . waarvan dwingelandij hen vroeger verbande . Vijf dagen slechts , en toch zijn de vruchten onberekenbaar . Vijf dagen hebben den Irotschen vijand geleerd , de kinderen der zee ook op het land te eerbiedigen . . . Daarom , bij al wat u lief en dierbaar is , sta af van de begeerte naar verwoesting ; spaar den Briel , dal is mijn wensch ! behoud de eerste sprank van hoop , gegloord in ' t hart onzer land genoo-ten ( genoo-ten ) . Laat de spreuk van Oranje uw wacht-woord ( wachtwoord ) zijn : « ik zal handhaven !» Verwoest niet , maar behoud , dat is mijn beê .
Treslong ( de Rijk de hand schuddende ).
De Bijk , dank voor dat woord , dank .... ( tot Lumey ) Admiraal , het zou ondankbaar zijn , als ik niet op het door u gesprokene antwoord gaf . Gij gaaft . mij boven velen ' t bewijs uwer erkentelijkheid . Die woorden van een moedig man als gij staan gegrift
in mijn hart , maar o ! voeg bij die woorden een daad , die u zoo weinig kost , en voor mij ' t zoetste loon zal zijn . Graaf van der Ma rek , bij ' t bloed uwer moeder : Genade voor mijn geboorteplaats . .. spaar den Briel ...
Lumey ( somber ).
Dit oogenblik vergalt de vreugd van mijn geheele leven Mijne beeren ! gij weet niet , gij weet niet , zeg ik u , wat gij van uw vloot-voogd ( vlootvoogd ) eischt . Jaren van inspanning hebben mij eindelijk gebracht aan de vervulling van een eed , waaraan ik alles heb opgeofferd . Mijn vermogen gaf ik ten beste tot het welslagen onzer zaak , en nu het oogenblik slaat , dat de schimmen mijner geliefden en van duizenden Nederlanders met Egmond en Hoorne aan ' t hoofd , mij herinneren aan den eens ge-zworen ( gezworen ) eed ... nu ik de meerdere ben en bloed kan eischen voor ' t bloed in Neder-land ( Nederland ) sints vijftig jaar door Spanje ver-goten ( vergoten ) , nu zegt ge mij : « vergeef en vergeet ,» nu wilt gij uwen vlootvoogd voor de heele wereld tentoonstellen als een ineineedige ... ( woest ) Eischt wat ge wilt , mijne heeren , ik geef het u ; neemt mijn leven , ik sta het af , maar meineedig wordt een Lumey nooit . .. nooit !
Merens .
O vlootvoogd ! hoor mij aan en laat de man uit Hoorn de tolk zijn van heel Nederland . Is dan de wraak nog niet voldaan ? Liggen rondom deze stad niet honderd lijken onzer vijanden ten bewijze , dat Lumey zijn eed tegen Spanje gehouden heeft ? Waartoe meer ? ' t Nageslacht zal misschien spreken van uw wreedheid ... den Briel pleite voor uw grootmoedigheid ! Het nageslacht zal misschien van de Watergeuzen spreken als van een bende zeeroovers , den Briel pleite voor ons als bedachtzame vaderlanders !
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Regionaal Archief Rivierenland
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd