Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 239

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 239
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
239
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
DE O L IJ F 1 A K .
smak over de ongehoorde hoeveelheden vleesch en brandewijn , die hij dagelijks ge-bruikte ( gebruikte ) , en menzeidedathij den brandewijn eigenhandig distilleerde . Schuw als een kind ontweek hij den aanblik der menigte ; hij wilde zelf zien zonder gezien te worden . Koning Willem kwam vriendelijk aan de wensehen en grillen van zijn doorluchtigen gast te gemoet en sloop zoo heimelijk naar Norfolkstreet , dat niemand in den mageren heer , die uit eene eenvoudige koets voor de woning van den Czaar uitstapte , Zijne Ma-jesteit ( Majesteit ) zou hebben herkend . Even zoo voor-zichtig ( voorzichtig ) beantwoordde Peter de koninklijke bezoeken en werd hij te Kensington-house door eene achterdeur binnengelaten . Men hoorde later dat hij in ' t minst geen acht had geslagen op de fraaie schilderijen , waarmee de muren in ' t paleis waren versierd . Maar boven den schoorsteen der koninklijke ont-vangzaal ( ontvangzaal ) hing een plaat , die door eene eigen-aardige ( eigenaardige ) machinerie de richting van den wind aanduidde , en over deze plaat geraakte de Czaar in verrukking .»
Men herkent in deze schets de pen van den beroemden geschiedschrijver , tegelijk met den hem eigen trek tot overdrijving , waar-mee ( waarmee ) hij soms zijne voorstellingen zoekt te kruiden .
Peter bezocht nog het hof van Weenen , waar het hem zeer goed beviel en waar hij langer had gedacht te vertoeven , zoo niet het bericht van een nieuwen opstand der ^ trelitzen hem ijlings naar Rusland terug had geroepen , waar hij bij zijne aankomst een schrikkelijke strafoefening over de aan-leggers ( aan-leggers ) liet houden , die reeds door generaal Gordon onschadelijk waren gemaakt.'Alle schuldigen werden ter dood veroordeeld en de gruwelijke menschenslachting duurdein tegenwoordigheid van den Czaar en met zijne medewerking , de geheele maand October voert . Om ook zijne zuster Sophie , die hij voor medeplichtig hield , te straffen , liet hij voor hare vensters * 2S galgen oprich-ten ( oprichten ) en 130 edellieden voor hare oogen op-hangen ( ophangen ) .
Dit ijselijke bloedbad werd weldra gevolgd door den dood van Gordon en Ie Fort , de beide naaste vrienden van den Czaar , aan wie hij de meeste verplichting had . Hij was ontroostbaar over hun verlies en liet hen met vorstelijke statie begraven . In hunne plaats trad zijn latere gunsteling en raadgever , Menzikow , die zich van lage geboorte tot de hoogste waardigheden van den staatsman en veldheer wist op te werken . Alle berichten stemmen daarin overeen , dat Menzikow een der listige lieden was , die ooit hebben ' geleefd ; zelfs de generaal-majoor Alexander Gordon , een schoonzoon van den meer ge-melden ( ge-melden ) veldmaarschalk Gordon , die lange jaren in de nabijheid van Peter en Menzikow leefde , en later zijne herinneringen schreef , die nog tot de beste bronnen voor de ge-schiedenis ( geschiedenis ) van dien tijd behooren , een in
, zijn oordeel zeer toegeeflijk en in zijne mededeelingen hoogst vertrouwbaar man , schetst Menzikow als het toonbeeld van een laaghartig karakter , hoovaardig tegen-over ( tegenover ) zijne minderen , kruipend voor zijne meerderen , hebzuchtig en gewetenloos in ' t verwerven van zijne rijkdommen , in een woord als iemand zonder de minste zede-lijke ( zedelijke ) beginselen en ' evenzoo zonder de minste geestbeschaving , maar van een zeer innemend uiterlijk , scherp verstand , veel moed en groote vlugheid . Gordon en de andere vrienden van Peter betreurden het zeer dat de Czaar juist aan dien man zulk een grooten invloed toekende , en hem zelfs de opvoeding van zijn zoon toevertrouwde . Wanneer de overmoedige gunsteling zijne afpersingen en rooverijen echter te ver dreef , moest hij soms wel den sterken arm van den Czaar voelen , ja zich zelfs schop-pen ( schoppen ) laten welgevallen , maar dan viel Peter hem weder om den hals en ' t was alsof er niets was gebeurd . Zonder hem kon hij niet leven , en noch zijne eerste noch zijne tweede gemalin kon zich beroemen zulke gevoelvolle brieven van hem te ontvangen als hij aan Menzikow schreef . Deze ver-zamelde ( verzamelde ) een vermogen wel van 40 millioen zilveren roebels .
Aan de zijde van dezen man , dien hij tot groot-admiraal ( groot-admiraal ) , veldmaarschalk en minister aanstelde en door keizer Leopold tot Duitsch rijkvorst liet verheffen , begon Peter nu met ongehoorden ijver het groote werk van de algeheele hervorming van zijn onmetelijk rijk . Alles wat hij bij andere volken had gezien en wat zijn bijval had verworven , moest in éénen slag , zonder geleidelijken overgang , ook in Rusland worden ingevoerd . De edellieden moesten de inrichting van hun huis , hunne kleeding , hunne equipages , hunne geheele leefwijze veranderen en hunne vrouwen , die vroeger in Oostersche afzondering hadden geleefd , dwingen aan den omgang met mannen deel te nemen — om kort te gaan , zij moesten in alle zaken het tegendeel doen van hetgeen zij tot nu toe gewoon waren . Ieder , die in zijn dienst stond , of die een staatsambt be-kleedde ( bekleedde ) , of toegang tot den persoon des kei-zers ( keizers ) hebben wilde , moest in buitenlandsche kleederdracht verschijnen . Insgelijks moest het geheele volk den baard afsnij den en korte jassen dragen en wel naar een voorgeschre-ven ( voorgeschreven ) model , dat boven alle poorten der stad werd ten toon gehangen . Er werd een streng bevel uitgevaardigd , dat , al wie voortaan in een kaftan voor de poorten der stad zou ver-schijnen ( verschijnen ) , óf eene geldboete betalen , óf aan de poort moest nederknielen , om den kaftan tot boven de knieën te laten afsnijden . Ins-gelijks ( Insgelijks ) werden alle inheemsche gebruiken en vermakelijkheden , zelfs de aantrekkelijke volksdansen , verboden en door buitenland-sche ( buitenlandsche ) verdrongen .
Ik kan mij niet vereenigen met het oordeel
der geschiedschrijvers die , naar Voltaire's voorbeeld , in al deze maatregelen een uit-vloeisel ( uitvloeisel ) van hooge wijsheid zien , en evenmin kan ik het volk misprijzen , dat zich niet zonder verzet aan de luimen , hoe welge-meend ( welgemeend ) ook , van den Czaar wilde onderwer-pen ( onderwerpen ) . Als de Russen blindelings en gewillig alles in één dag hadden opgegeven , wat hun sedert eeuwen heilig en dierbaar was ge-weest ( geweest ) , dan zouden zij geen menschen hebben moeten zijn . Ook is gebleken , dat zelfs de macht van den sterksten en meest onbeperk-ten ( onbeperk-ten ) alleenheerscher niets vermag tegen den weerstand van een geheel volk . Want dit volk ( niet alleen de boeren , maar ook de geheele burgerstand , handwerks - en kooplie-den,enz.)draagt ( kooplie-den,enz.)draagt ) nog heden zijn langen kaftan en zijn baard , juist zooals vóór Peter's tijd , wiens snijders - en barbiers-ukasen spoor-loos ( spoorloos ) over het volk zijn heengegaan . En wan-neer ( wanneer ) men de goede eigenschappen van het volk : de heiligheid der familiebanden , opof-fering ( opoffering ) , weldadigheid , godsdienstigheid errz '. wil leeren kennen , moet men die nog heden onder de Russen zoeken die den baard dragen .
{ Wordt vervolgd .)
Eene episode uit net leven yan den Prins yan Tarente .
( Uit het Cornhill Magazine .)
Wij moeten met ons verhaal een weinig teruggaan . De prinses-moeder had al zeer spoedig na het vertrek der legers de geheime korrespondentie ontdekt en nam dadelijk maatregelen om daarmede volledig bekend te worden . Mad elle de Portugal was hier weer een geschikt werktuig . Deze maakte op ze-keren ( zekeren ) dag van de afwezigheid harer nicht gebruik om meteen slotenmaker haar kamer binnen te dringen , haar schrijf bureau te openen en daaruit alle brieven van de hand van Tarente weg te nemen . De brieven wer-den ( werden ) natuurlijk dadelijk aan de Prinses van Oranje terhand gesteld , die met groot onge-noegen ( ongenoegen ) van den inhoud kennis nam . Tot hare bittere teleurstelling bemerkte zij dat de liefde wederzijds was en dat hare dochter innig aan de Tarente was gehecht . Boven-dien ( Bovendien ) waren de brieven alles behalve vleiend voor haar . In eenigen verzocht de Tarente dat zij haar vader , wiens lieveling zij was , tot haar vertrouwde zou maken , terwijl hij in anderen hevig uitvoer tegen de han-delwijze ( handelwijze ) van de prinses-moeder . Het laat zich gemakkelijk denken hoe deze hierdoor gestemd werd : oogenschijnlijk bleef zij de-zelfde ( dezelfde ) , maar zij nam zich dadelijk ten stel-ligste ( stelligste ) voor zich te wreken . Zij overhandigde de brieven aan haar zoon Willem , die ze bedaard doorlas en daarop zeide , dat hij zou weten hoe hij in deze te handelen had . Dit korte antwoord ontstelde de Prinses zeer ,
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Regionaal Archief Rivierenland
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd