Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 236

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 236
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
236
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
4
DE OLIJFTAK .
LuMEY .
Zeer zeker . Laat Roobol , met het buitge-maakte ( buitgemaakte ) smakschip , zich dadelijk derwaarts begeven . Hij brenge mijnen last aan Lancelot van Brederode en de Cc-cq van Neerrijnen , die met nog 600 man op de herstelling hunner schepen wachten , om zoo spoedig mogelijk hierheen te komen .
Merens { af ).
Trüslohg .
Admiraal , wat is uw plan met .. .
Lumey .
Ha , ik gis uwe vraag , mijnheer de Brie-lenaar ( Brie-lenaar ) . Wat mijn plan is met de stad , meent ge ? Welnu , heeft Lumey niet duidelijk ge-noeg ( genoeg ) dat gezegd in Dover , toen wij ons gereed maakten om scheep te gaan ? { tot van Int hierna ) Secretaris , ga naar de Noord-poort ( Noordpoort ) , daar zult ge mijn Luikerwalen vin-den ( vinden ) . Geef hun vrijheid tot plunderen , zooveel ' t hun lust . Morgen ... ( trotsch heen en weder hopende ) Morgen ... dan brengt de nieuwe dag de vervulling van mijn eed . { met kracht ) Morgen , wraak voor mijne dierbaren , wraak voor mij-zelven .. . wraak .. .
Treslong .
Plundering , wraak ? Bedenk , admiraal , de inwoners dezer stad zijn onze landgenooten . Dwang alleen hield hen onder Spanjes druk . Geen partijzucht , geen haat sloot de poort voor Willem van Oranje toe ... Genade voor den Briel , genade voor mijn geboorteplaats ...
Entess .
Vriend , sla het verzoek van den dapperen Treslong niet af : zooveel is onze zaak aan zijn arm verplicht Het verzoek van een dappere als hij , zult gij wis yerhooren .
v . Jnthiema .
Ook ik voeg mijne bede bij die dezer helden , admiraal , dat de wraak geen plaats vinde in uw hart . Vergeet en vergeef .
Lumey (^ verwoed ).
Hebt gij den last vergeten , dien ik u gaf ?
v . Inthiema .
Ik zal gaan ; { ter zijde ) maar niet naar de Luikerwalen . Met Gods hulp red ik den Briel . { af ).
Lumey { zet zich ).
Zoo zijn wij dan in den Briel . . . Wat nu ? { tot Vlieckop ) Ga met een paar der raadsleden de stad rond . Neem den toestand der muren en torens op . Verzeker u van den aanwezigen voorraad . ( Vlieckop af ).
Enters .
Naar mijne zienswijze zou het geraden zijn , eenige stukken geschut te ontschepen en op den muur in batterij te stellen . Wie weet of niet spoedig een bezoek der Span-jolen ( Spanjolen ) te wachten is . Maatregelen van voor-zorg ( voorzorg ) zijn altijd goed . Bossu zal woedend zijn en voert zijn besluiten in den regel snel uit .
Lumey .
Het zij zoo ; plaats ze aan de noord - en de zuid-oostzijde ( zuid-oostzijde ) der stad . Indien van éenen kant , dan moet van daar de overval geschie-den ( geschieden ) . Ik had bijna iets vergeten ; vergeet vooral niet terstond het geld , dat bij Nicker verbor-gen ( verborgen ) is , te laten halen . Beter voor ons dan voor den vijand . { Entens af .)
6 '° TOONEEL . ' De vorigen . de Rijk .
de Rijk .
Admiraal , op o0 na , zijn alle inwoners , bevreesd voor plundering , uit de stad ge-vloden ( gevloden ) . Er is groote keus van woningen voor u , Entens en ons . Voor Entens heb ik het huis van den schepen Karel Gans uitgezocht en aangeduid . Mijne matrozen zijn met enkele burgers reeds bezig voor de Zuidpoort een nieuwe verschansing aan te leggen , dat ik zoo vrij geweest ben , het « Lurney's bolwerk » te noemen .
Lumey .
De Rijk , hoe voorbarig uwe maatregelen ook zijn , toch dank ik u voor den ijver , door u betoond . Het zal onnoodig zijn te vragen , wat uwe gedachten zijn omtrent het al of niet behouden van den Briel . Morgen zal de krijgsraad daarover uitspraak doen .
Tres long .
Ik zou den admiraal raden , de voorstad bij de Zuidpoort af te branden ; dat zal den vijand verhinderen , zich daar te nestelen en ons te bestoken ; ook moeten de boomen van het Nieuw land omgehakt worden , om hen die ons mochten aanvallen , den toegang te versperren .
Lumey .
Doet zoo als ge wilt , mijne heeren . Heden dijn , morgen mijn . { in gedachten met de hand voor d ' oogen ) Morgen . .. mijn ! Het Lurney's bolwerk ( met vuur ) ha , ha ! Het Lurney's bolwerk . .. Boomen omhakken .. . geschut op de wallen ... wegen versperren , uw zin , en dal alles weldra , naar mijn zin , verlicht door de rosse ... { Men kloptj
Lumey { roepende . Binnen . { Een matroos ).
de Matroos . Een brief van den heer secretaris .
LumeV .
Het is wel . { hem aannemende ) Ga ....
{ matroos af ).
Lumky ( na gelezen tj hebben ).
Kapitein de Rijk , de secretaris bericht mij het volgende :
« Een der burgers is te paard de Zuidpoort uitgereden met den uitroep : « als ik keer , komen er meer .» { lachende ) Verrader , kom met wie ge wilt . Lumey zal je ontvangen , dat het je heugen zal \
de Rijk
Admiraal , in spijt van uwen toorn , be-zweer ( bezweer ) ik u , sla dit schrijven toch niet in den wind . De vijand zal komen , wees daar zeker van . Verzuimen wij geen oogenblik . De uren zijn kostbaar . De stad is zwak , laten wij dus liever dan haar te plunderen , ons in staat van tegenweer stellen . Gij weet wat ons lot en dat der weèrlooze veste zal zijn , als Spanje triomfeert . Het begin is zóó schoon ! Heel Nederland houdt op dat begin hoopvol de oogen geslagen . Admiraal , het staat dus aan u om den moed van zoo velen te verster-ken ( versterken ) , het bedrukt gemoed van zoo velen te vertroosten . Van den Briel beginne de vic-torie ( victorie ) ! Bedenk , dat bij een terugtrekken uit deze stad , een nieuw tooneel van moord en
bloed te wachten is voor haar en voor ons in plaats van eer , — ' t onzeker , ' t onedel zeeschuimers-bedrijf !
Lumey .
Voor ditmaal nog stemt Lumey toe . Volgt mij , mijne heeren . ( Het zwaard trekkende werpt hij de scheede weg ) Wij zullen eerst den Briel verdedigen ! Laat Bossu komenen Toledo met hem , wij zullen hen staan en hen slaan onder mijne leus , die ook de uwe is : « Met God , onder Oranje , voor Neder-land ( Nederland ) verwinnen of sterven !»
( Alleen op Treslong na , af .)
Treslong ( het hoofd ontblootende , de knie
buigend zacht door het orkest het
Wilhelm uslied .)
O mijn God , ik dank u , ik dank u voor mijn vaderstad . Den Briel de geboorteplaats van Neèrlands onafhankelijkheid ! ( zich op-richtend ( oprichtend ) en ' t zwaard zwaaiend ) Hoezee voor den l 8ten April ! Hoezee voor den Briel !
EINDE VAN HET DERDE BEDRIJF .
( Wordt vervolgd .) ■ C*^??C*^&G *>-
RUSLAND .
Peter de Groote .
ui .
Zijn verblijf te Archangel overtuigde Peter , dat Rusland , om zijne ruwe produc-ten ( producten ) met voordeel van de hand te zetten . in nadere verbinding niet Europa Ir komen , andere havens hebben moest , dan de ver afgelegen haven aan de Witte Zee , die in den winter bevriest . Hij vatte dus het besluit op , zich tot eiken prijs meester temaken van de monden der groote stroomen , die Rusland's levensaderen vormen . Ten einde in ' t bezit te komen van de kusten der Oost-zee ( Oostzee ) , was er een oorlog noodig met de Zwe-den ( Zweden ) , en om het bezit van de Zwarte Zee een oorlog met de Turken . Peter vestigde zijn aandacht het eerst op de Zwarte Zee . De aan-leiding ( aanleiding ) tot een oorlog was weldra gevonden . Zijne zuster Sophie had reeds , als bondge-noote ( bondge-noote ) van het Duitsche rijk en van Polen , een leger van 200,000 man tegen de Turken gezonden ; dit leger was echter na een mis-lukten ( mislukten ) veldtocht in jammerlijken toestand teruggekeerd . Peter behoefde dus slechts den zonder eindbeslissing gebleven oorlog weder optevatten . flij richtte zijnen aanval tegen de aan de uitwatering van de Don ge-j ( ge-j ) legene , door de Turken zeer versterkte stad Azof , die door eene uitgelezen bezetting , doch slechts uit 4Ö0O man bestaande , werd verdedigd .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Regionaal Archief Rivierenland
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd