Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 150

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 150
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
150
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
DE O L IJ F T A K .
toeging , was hij spraakzamer ; als men echter over muziek met hem wilde spreken , of hem met eene muzie-kale ( muzie-kale ) soiree dacht te vereeren dan was zijn goede luim geheel bedorven ; aan kaartspel of gezelschapsspelen nam hij geen deel . Voor personen had hij een bijzonder trouw geheugen , doch plaatsen wist hij zich volstrekt niet te herinneren , ja zelfs de namen der steden , waar hij concerten had gegeven , ontsnapten aan zijn geheugen kort nadat hij ze verlaten had . Het was zeer merkwaardig hoe de natuur Paganini geheel bijzonder voor het viool-spel ( vioolspel ) gevormd had ; zijne vingers waren buitengewoon lang en voorbeeldeloos buigzaam ; ook kon hij den duim zoo ver achteruit buigen dat hij met den nagel daarvan de oppervlakte der hand bereiken kon . Even zoo lenig waren zijne armen ; zonder de minste inspanning boog hij de beide ellebogen dicht tot elkander .
Bovenal merkwaardig waren Paganini's gewoonten op den weg naar concerten , bij de repetition en achter de coulisses ; in die oogenblikken deed hij zich zoowel wat . zijn persoon betreft als in hoedanigheid van kunstenaar het belangwekkendste voor.Zijn stemming en geheele wezen op den morgen voor de repetitie was ernstiger en statiger dan gewoonlijk . Ofschoon zeker van zijn succes , kon hij toch zekere beschroomdheid niet overwinnen ; op zulk een morgen deed hij volstrekt niets en zat stil op zijn sofa ; weinig oogenblikken voor dat hij naar derepetitie reed , opende hij de vioolkas , om te zien of er geene snaar gesprongen was , stemde de viool , speelde hoog-stens ( hoogstens ) een paar akkoorden , sloot dan de kas weder toe en bracht de muziekvellen in orde , die voor dien dag noodig waren . Daarbij snoof hij bijna onophoudelijk , een duidelijk teeken van inwendige opgewondenheid en nadenken . Ontdekte hij dat er toehoorders binnengeslopen waren , wat niet zelden gebeurde , dan pointeerde hij slechts zijne solo's of duidde ze alleen door een zacht pizzicato aan . Zijn gehoor was in de uiterste mate fijn en daarom ontging hem niet de geringste fout ; bij het luidste orkest-ensemble riep hij : // de tweede clarinet blaast niet ,» of : * ik hoor de alt nist ,» enz .; speelde men niet naar zijn zin , dan kon hij soms zeer driftig worden ; accom-pagneerden ( accompagneerden ) de muziekanten hem daarentegen met juist-heid ( juistheid ) , dan riep hij hun midden onder ' t spelen een luid • Bravissiino » toe . Wij hadden vernomen dat - hij in de fermaten zijn hoogste kunst toonde , en spitsten de ooren wanneer hij , bij de repetitie , van eene flnaalnoot in de eerste maat terugkwam . Hij verraste ons echter op zeer onaan-gename ( onaangename ) wijze door de viool aftezetten met de woorden : // en zoo voorts , mijnheeren !// en verder te laten voortgaan . Uit vrees dat men hem een muziekstuk afhandig maakte , om het afteschrijvcn ,
Ook was hij niet geheel vreemd van een gewoonte , voor-ramen ( voor-ramen ) personen veeltijds eigen ; evenals bij revue's en feest - -1 ( -1 ) trades de soldaten soms urenlang in de brandende hitte der zon , of bij strenge winterkoude op hun'generaal of overste moeten wachten , zoo verscheen Paganini ook niet dadelijk , maar liet . een goed aantal minuten verloopen , eer hij voor ' t publiek verscheen . In He pauzen wemelde zijn vertrek van muziekvrienden ; bloemruikers en gedichten
kwamen voor den dag , meestal van dames afkomstig,die hij alsden zeer beleefd complimenteerde ; dit behoort tot . het geluk der virtuozen,zco men wil .— Kerkmuziek hoorde Paganini gaarne , minder gesteld was hij op de opéra , vooral de Duitsche , doch hoog schatte hij den // Don Juan //. Van militaire muziek hield hij niet ; « deze lieden brengen het zelden tot harmonie ,» zeide hij ; daaren-tegen ( daarentegen ) hadden de tonen der torenklokken groote be-koorlijkheid ( bekoorlijkheid ) voor hem .
Een schoone trek in zijn karakter was dat hij zich steeds dienstvaardig betoonde . Jonge muziekanten , die hem hunne vaak lijvige partituren brachten , jeugdige zangeressen , die van hem vernemen wilden of heurestem welluidend genoeg voor het tooneel was , violisten , die hem hunne instrumenten ter beoordeeling onderwierpen , kun-stenaars ( kunstenaars ) , van wier talent hij zich overtuigd had en die hem om aanbevelingen verzochten — allen stond hij vriendelijk te woord en gaf hun bescheid naar zijne overtuiging . Lof hoorde hij gaarne en las de dagbladen , waarin hem die toegezwaaid werd , met ijver en zelf-voldoening ( zelfvoldoening ) . Zijne briefwisseling voerde hij in het Ita-liaansch ( Ita-liaansch ) ; zijne Eransche brieven moest hij laten eorri-geeren ( eorri-geeren ) . Zijn handschrift , was niet zeer leesbaar .
Uiterlijke pracht en weelde beminde hij niet , zelfs zijne ordeteekenen droeg hij zelden anders dan wanneer hij in ' t openbaar verscheen , en ook dan nog slechts het lint er van , in de ordesgesp . Vaak zeide hij : // waartoe is dat alles nut ? ik ben niet trotsch .// Van zijn geld te scheiden , was voor hem , den vroegeren verkwister , na zijnen omkeer tot spaarzaamheid , de allermoeielijkste taak ; wanneer men een naar zijn oordeel te hoog drinkgeld van hem eischte , kon hij soms geweldig opbruischen . Hij trachtte in ' t algemeen , zelfs bij de meest gewone uitgaven , af te dingen , waartoe hij in Italic steeds genoopt was ; daarom kreeg hij weldra den naam van gierigaard en die breidde zich uit naarmate zijn rijkdom door de ontzaggelijke ontvangsten bij zijne concerten toenam , die hij nooit anders gaf dan met dubbele , vaak drievoudige entreegelden . Dat hij echter ook weldadig kon zijn , waar hij het doelmatig achtte , daarvan heeft hij een voorbeeld gegeven , zoo edel als er weinige gevonden worden . Zooals bekend is , leefde Berlioz meestentijds in behoeftige omstandigheden , een gevolg alleen daarvan , dat hij met stalen volharding aan zijn ideaal getrouw bleef , wat echter den Eranschen niet behaagde . Op Paganini echter maakten de werken van Berlioz een ' zeer diepen indruk , en toen hij diens // Romeo en Julia » bijgewoond en zijn ' kommerlijken toestand vernomen had , schreef hij hem den volgenden dag :
// Waarde vriend !
// Nadat Beethoven ontslapen is , kon slechts Berlioz hem doen herleven en ik geloof na het genot van uwe heerlijke compositiën , die een genie als het uwe waardig zijn , u te moeten verzoeken als een bewijs mijner hulde twintig duizend francs aan te nemen , die u op vertoon van het inliggende bewijs door den heer baron von Rothschild zullen worden uitbetaald .//
Paganini verscheen mij toenmaals , in mijne vurige jeugd , als de volkomenste virtuoos , als de onvergelijkelijke in den striktsten zin des woords , en hij is het nog voor mij , nu het bloed van den vijfenzeventigjarigen grijsaard koud en langzaam door mijne aderen vloeit . Of er ooit iemand na hem komen zal die hem op de viool volkomen evenaart , kan ik niet weten , maar tot heden toe is'het nog niet geschied ; want , welk oproer hij ook onder de vioolspelers verwekte , met hoeveel geestdrift zij zich ook dag en nacht afmartelden , om hem zijne kunsten af te zien en na te bootsen in hunne binnenkamer , of waar zij ook maar eene viool bij de hand hadden , tot zelfs in de pauzen der repetitiün — ( bij die van het Berlijnsche orkest b . v . moest het uitdrukkelijk verboden worden , om kunststukken van Paganini in te studceren ) — zoo zijn er , wel is waar , na hem roem-waardige ( roem-waardige ) virtuozen verschenen en zij hebben hem ook menige zijner kunsten afgeleerd en met meer of minder
talent nagebootst ; maar al zijne navolgers , ook de besten hoe zij ook heeten mogen , zijn ten hoogste slechts frag-menten ( fragmenten ) van hem . Dat weet ik en dat weten allen die hem gehoord hebben , zoodat het geen wonder is als men verneemt : dat geen sterveling hem zal , noch kan overtreffen . // Paganini is het keerpunt der virtuositeit ,» zeide Robert Schumann , en hij had gelijk . Het vervolg van tijd heeft nog slechts eenmaal een natuurwonder op de piano , aan Paganini gelijk , doen geboren worden en dat is Erans Liszt . Ook hij heeft hot hoogste punt op zijn instrument bereikt , ook hij heeft de virtuositeit bij menigeen zijner navolgers en élèvcs belangrijk doen beschaven en van velen wordt gezegd dat zij hem nabij gekomen zijn , maar niemand heeft hem in zijne volle kracht en glorie bereikt en hij kan en zal evenmin als Paganini overtroffen worden . Echter staat Liszt , de Hongaar , in geestelijk opzicht als componist , schrijver en bijna in alle vakken van menschclijke wetenschap oneindig ver boven den bekrompen Italiaan verheven .
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Regionaal Archief Rivierenland
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd