Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 138

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 138
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
138
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
a DE OLIJFTAK .
den Chimborasso tot een hoogte van 1S096 voeten ; bevoeren de Amazonenrivier , door-reisden ( doorreisden ) vervolgens Mexico en Peru , hielden zich ook eenigen tijd op in het Noorden van Amerika en keerden van daar in 1804 naar Europa terug , verrijkt met een schat van voorwerpen , uit de natuur , en van waar-nemingen ( waarnemingen ) op het gebied van natuurweten-schap ( natuurwetenschap ) , geographie en statistiek , grooter dan ooit te voren eenig reiziger had mede-gebragt ( mede-gebragt ) .
Den 12den Augustus verkondigde de « Gazette Nationale » of « Moniteur Univer-sel ( Univer-sel ) » de aankomst van Humboldt en Bon-pland ( Bon-pland ) op Frankrijks bodem . Het bericht luidde : « Bordeaux 18 Thermidor : De heeren Humboldt en Bonpland , wier dood de dag-bladen ( dagbladen ) hadden vermeld , zijn van Philadel-phia ( Philadelphia ) aangekomen . Sedert vijfjaren , op eene reis , die zij op eigen kosten ten behoeve der natuurwetenschappen ondernomen hadden , hebben zij den Orinoco , den Amazonen-stroom ( Amazonen-stroom ) , bet koninkrijk Nieuw-Grenada , de Andes van Quito , Peru en Mexico door-vorscht ( door-vorscht ) . Behalve de aard - en kruidkundige verzamelingen , die door hen reeds naar Europa gezonden werden , brengen zij om-streeks ( omstreeks ) dertig kisten met voorwerpen uit de natuur mede , die zooveel te belangrijker zullen voorkomen , naarmate de landen , door hen bezocht , minder bekend zijn . »
In dit werelddeel teruggekeerd , vestigde de groote natuuronderzoeker zich met der woon te Parijs , waar hij een aanvang maak-te ( maakte ) met het rangschikken van zijne medege-brachte ( medegebrachte ) verzamelingen en handschriften ; voorts wijdde hij zich met zijnen vriend Gay Lussac aan scheikundig onderzoek naar de betrekking van de verschillende bestand-deelen ( bestand-deelen ) des dampkrings en maakte met dezen eene wetenschappelijke reis in Italië . Na dien te hebben volbracht keerde Humboldt , na eene afwezigheid van negen jaren , te Berlijn terug .
De treurige omstandigheden , waarin Pruisen destijds door de Napoleontische oorlogen verkeerde , maakten zijn verblijf te Berlijn zeer onaangenaam en verhinderden hem in de uitgave van zijn reisverhaal op Duitschen bodem . Daarom keert hij weldra naar Parijs weder , alwaar hij tot 1827 meest-al ( meestal ) vertoefde . Niet lang evenwel was hij in Frankrijks hoofdstad of zijn oog begon zich weder te richten naar hem onbekende lan-den ( landen ) . De begeerte kwam bij hem op eene wetenschappelijke reis te doen door Opper - -Indiè ( -Indiè ) ' , het Himalaya-gebergte en Tibet ; als-dan ( alsdan ) eene vergelijking te maken tusschen de hoogste bergketenen der aarde , de Cordil-leras ( Cordilleras ) de los Andes en het Himalaya-ge-bergte ( Himalaya-gebergte ) . Heeds was Humboldt bezig de Perzische taal te leeren , reeds had hij het plan gevormd zich bij eene Bussische expe-ditie ( expeditie ) aantesluiten , toen de oorlog van 1812 zijn voornemen verijdelde .
Van nu af blijven de wetenschappelijke reisplannen een tijdlang rusten . De ver-trouwde ( vertrouwde ) , men mag wel zeggen de boezem-vriend ( boezemvriend ) van den Koning van Pruisen ge-worden ( geworden ) , en benoemd tot geheimraad in werkelijken dienst , vinden wij hem bij her-haling ( herhaling ) en bij de belangrijkste gelegenheden in Engeland , later in 1818 te Aken , aan de zijde van dien vorst . Hij woonde onder-scheiden ( onderscheiden ) staatkundige congressen bij , als bv . te Verona , doch die gelegenheid was hem te schoon , dan dat hij die niet tot verrijking van de natuurkennis zou hebben gebruikt . Hij begaf zich weldra van Verona naar het zuiden van Italië om zijne waarnemingen bij den Vesuvius te hernieuwen .
In het voorjaar van 1827 verliet hij Parijs om zich voor goed te Berlijn te vestigen . Op een zijner tochten derwaarts bezocht hij te Weimar Duitschlands grootsten dichter , Göthe . Wilt gij hooren wat deze over deze ontmoeting zeide : « Alexander von Hum-boldt ( Humboldt ) is heden morgen bij mij geweest . Wat
is dat een man ! Ik keu hem zoolang en stond
toch verbaasd over hem . Ik geloof dat hij in kundigheden en diepe wetenschap zijns ge-lijke ( gelijke ) niet heeft . Hij inmil uit dooreene veel-zijdige ( veelzijdige ) kennis , zooals ik nooit heb ontmoet . Op welk gebied gij u mei hein beweegt , overal is hij te huis en stort hij de schatten van zijnen geest over u uit . Hij gelijkt eene bron met vele buizen , waaronder men slechts vaten behoeft te houden , omdat het water er altijd onuitputtelijk uitstroomt . Hij zal eenige dagen hier blijven en nu gevoelik reeds dat het mij wezen zal , alsof ik jaren had doorleefd .»
Te Berlijn begon Humboldt weldra zijn rijke kennis door wetenschappelijke , popu-laire ( populaire ) voorlezingen voor het algemeen toe-gankelijk ( toegankelijk ) te maken . Ontzaglijk was de toe-vloed ( toevloed ) der belangstellenden ; buitengemeen de opgang , dien zijne ietwat schroomvallige , nederige , en van geest en wetenschap von-kelende ( vonkelende ) voordracht maakte . Van deaanzien-lijksten ( deaanzien-lijksten ) tot de geringen waren er verzameld . Allen hingen aan de lippen van den reiziger , die zoo veel belang inboezemde . Allen verrijkten zich aan den rijkdom van zijnen geest .
Met het jaar 1829 opende zich voor Hum-boldt ( Humboldt ) een nieuw , gewichtig tijdperk . Door de Bussischeregeeringw T erdhij uitgenoodigdin gezelschap van twee zijner beroemde vrien-den ( vrienden ) , de professoren Ehrenberg en Bose , een wetenschappelijke reis te maken door Bus-land ( Bus-land ) en de Bussische bezittingen in Azië . In April van genoemd jaar werd de tocht aan-gevangen ( aangevangen ) , die ruim zeven maanden duurde en zich over een lijn van 2320 geographische mijlen uitstrekte . Tal van hoogstbelangrijke zaken hadden zij in dien tijd gezien , zeer vele gewichtige onderzoekingen in ' t werk gesteld en voor de wetenschap wederom nuttige uitkomsten verkregen .
UitAzië teruggekeerd , bleef hij te Berlijn om de verzamelde kennis ten nutte te maken en daarmee Wetenschap en Menschheid te dienen . Met allerlei uitstekende geleerden onderhield hij briefwisseling . Geen onder-neming ( onderneming ) tot uitbreiding van de natuurweten-schap ( natuurwetenschap ) werd begonnen , geen ontdekkings-tocht ( ontdekkingstocht ) op touw gezet , waarbij zijn oordeel niet werd gevraagd . Toen in 1857 het Oostenrijksche fregat Novara dereis rondom de wereld ondernemen zou , werd Hochstet-tei ( Hochstet-tei ) ' , de grootste geoloog van Weenen , naar Berlijn gezonden om Humboldt en anderen over dezen tocht te raadplegen . De 88jarige grijsaard ging met den jeugdigen geleerde den ganschen reisweg door en maakte hem overal opmerkzaam op de meest belangrijke zaken . « De zeldzaamste namen van vulkanen in alle streken der aarde zijn hem zoo eigen , zegt Hochstettei ' vol verwondering , alsof hij zich hiermede alleen had bezig gehouden .» Korten tijd later werd te Weenen eene door Humboldt geschreven instructie voor deze reis ontvangen , die 8 folio bladzijden groot was . Hij eindigt haar met de verklaring dat hij na atloop van de reis wel niet meer leven zal , maar dat hij zich reeds vooraf er over beklaagt , omdat hij de vruchten er niet van zal kunnen aanschouwen die zeker zeer rijk zullen zijn .
Slaan wij na deze korte vermelding van zijne reizen het oog op hetgeen Humboldt op wetenschappelijk gebied heeft tot stand gebracht , dan worden wij met bewondering vervuld over hetgeen hij op zeer verschillend gebied heeft verricht . Gewoonlijk is de werk-zaamheid ( werkzaamheid ) der natuuronderzoekers , vooral der reizigers onder hen , van tweeërlei aard . Of zij verzamelen de voorwerpen uit de ver-schillende ( verschillende ) rijken der natuur en doen waar-nemingen ( waarnemingen ) omtrent bepaalde punten , of zij houden zich onledig met het bearbeiden van de stof door eigen of anderer onderzoek verkregen , ten einde daaruit een geheel samentestellen met het reeds bekende , of dit bekende te wijzigen . Weinigen slechts is
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Regionaal Archief Rivierenland
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd