Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 136

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 136
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
136
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
8
DE OLIJFTAK .
Nieuwe Serie ,
een halve kolom zeer kompressen druks , die de opgaven week aan week besloegen , werd geacht een zoo onbe-duidend ( onbeduidend ) gedeelte van de werkelijke vondsen te vertegen-woordigen ( vertegenwoordigen ) , dat het maar beter was dat // weinigje // on-vermeld ( onvermeld ) te laten , om geen verkeerde indrukken te bezorgen . De rijkste plek is de zoogenaamde « Nieuwe Rush ,» een gedeelte van een landgoed , De Beersplaats geheeten . Daar zijn 800 delfplekken ( claims ), zijnde kwadraten van 900 vierkante voeten oppervlakte , en zoo verbazend hoog is de prijs die bij eventueelen ver-koop ( verkoop ) daarvoor betaald wordt , dat de gezamenlijke waarde op een millioen pond sterling geschat wordt , ingeval van overgang in andere handen . In zeker opzicht is het jammer , dat zoo ontzettend veel kostbaars in zoo uiterst korten tijd aan ' t licht gebracht wordt ; de overvoer heeft aireede een geweldige reactie op de markt veroorzaakt en het schijnt dat liet betrekkelijk gering bestek nog in jaren niet zal zijn uitgeput , maar voortgaan met in dezelfde verhouding edele gesteenten op te leveren . Nu reeds heeft de diamant , hier ten minste , veel van zijn prestige verloren . De berichten der rijkste vondsen worden met eene koelheid ontvangen die aan onverschilligheid grenst . De openbare veilingen van diamanten kwijnen uit gebrek aan kooplustigen , onder welke sommigen zich in ' t begin leelijk de vingers gebrand hebben en nu bevreesd zijn , zich op nieuw in die hachelijke speculatie te wagen . De grootste handel in dat artikel bestaat natuurlijk in de mijndistrikten zelven , en het schijnt dat daar ook de beste prijzen worden bepaald .
Het aantal kooplieden en makelaars die zich in loco bij uitsluiting met dat vak inlaten , bedraagt eenige honderden , en daar meest alles contant betaald wordt is de geldcirculatie enorm . ledere stoomboot die hier van Engeland komt levert haar quota in duizenden ponden gouden munt , om den als met een tooverslag verzwindenden voorraad aan te vullen ; en van wat in de handen der delvers komt gaat natuurlijk een groot gedeelte over in de handen der neringdoenden ter plaatse zelve en van deze weder in die van de groothandelaars der steden van uitvoer . Nooit te voren is de kolonie zoo overstroomd geweest met versch geslagen goud , dat nog het waas der munt op zich draagt . Grof zilvergeld en pasmunten daarentegen zijn zoo schaarsch , dat de klein-handel ( kleinhandel ) er door belemmerd wordt .
" In staatkundig opzicht is het op de diamantvelden verre van // couleur de rose .» De proclamation van den Hoogen Commissaris hebben hevige verbittering gegeven aan de geheele bevolking — maar vooral de algeheele gelijkstelling van de zwarte met de blanke bewoners . Onder het Vrijstaat-sche ( Vrijstaatsche ) Bestuur werd op de kleurlingen een streng toezicht uitgeoefend , dat de ondervinding geleerd had onmisbaar te zijn . Met het nieuwe regime werden alle beperkende bepa-lingen ( bepalingen ) opgeheven , en het resultaat was , onophoudelijke rust-verstoringen ( rustverstoringen ) , dronkemansschandalen , vechtpartijen en compleete onveiligheid van leven en eigendom . Herhaalde malen kwamen feiten aan het licht , dat de delvers door hunne zwarte bedienden , die zij voor het mijnwerk bezigden , bestolen werden en het wachtte slechts op de ontdekking van de helers der ontvreemde diamanten , om tot eene uitbarsting te komen . Die ontdekking liet niet lang op zich wachten en de weerwraak die de verwoede delvers namen hield gelijken tred met hunne verontwaar-diging ( verontwaardiging ) .»
-^ D^£>X>^>S >-
BINNENLANDSCH OVERZICHT .
des Haag , 15 April .
De groote feestviering van den eersten April is vcorl.ij : de feesttoon is tot zwijgen gekomen , en alleen in de hoofdstad wordt nog een nagalm gehoord , naar aanleiding van ' s Konings bezoek , aan eene jubelende en Uranje-lievende ( Uranjelievende ) bevolking gebracht .
Van onderscheidene zijden is thans de stem opgegaan : laten wij niet meer op dit feest terugkomen , laten wij het gekibbel over het feest na het feest niet ophalen , laten wij , nu wij als zonen van hetzelfde vaderland ,
onverschillig van welken stand of richting , leeftijd of levensbestemming , ook aan de vreugde hebben deelge-nomen ( deelgenomen ) , niet bij enkele droevige tijdingen stilstaan . La-ten ( Laten ) wij de klove veeleer trachten te dempen , dan te verbreeden . Laten wij , waar wij op den gedenkwaardigen dag van den eersten April zooveel licht hebben kunnen aanschouwen , niet meer bij de schaduwplckken ver-wijlen ( verwijlen ) .
Hoe vredelievend men ook zijn moge , en hoe verge-vingsgezind ( vergevingsgezind ) men zich ook moge betoonen , geheel verge-ten ( vergeten ) mogen wij niet en alles vergeten kunnen wij niet .
Waren de ongeregeldheden te Oosterhout , ' s Heeren-berg ( Heerenberg ) , Wageningen , Amersfoort , Loosduinen en op andere plaatsen voorgevallen , voorbijgaande teekenen en te be-schouwen ( beschouwen ) als de gevolgen van dronkenschap en Wesierscne barbaarschheid , wij konden mogelijk zeggen : passez outre . Waar zooveel schittering van dezen feestdag af-straalde ( afstraalde ) , deren mij die enkele vlekjes niet ! Onze Ne-derlandsche ( Nederlandsche ) feestdagen kenmerken zich nu eenmaal door een afgodendienst aan Bacchus . Wij zijn hierin den heidenschen volken , die bij hunne feesten eveneens han-delen ( handelen ) , niets vooruit . Het geestelijk genot blijft bij onze lagere standen eene onbekende zaak . Misschien zal het over eene halve eeuw anders zijn , wanneer het volks-onderwijs ( volksonderwijs ) tot de onderste lagen van ons volk zal zijn doorgedrongen en wanneer de onpeilbare bodem van volksonkunde zal zijn doorboord .
Maar deze ongeregeldheden hadden helaas ! een diepe-ren ( dieperen ) grond . Niet overal waren zij het gevolg van bur-gemeesterlijke ( burgemeesterlijke ) vrees , burgemeesterlijke eigenwaan of bur-gemeesterlijk ( burgemeesterlijk ) eigenbelang . De meeste tumulten moeten op rekening gesteld worden van ultramontaansche heet-hoofden ( heethoofden ) . Hoe zou men het kunnen vergeten , dat op verschillende plaatsen smaadwoorden zijn gebezigd tegen den geliefkoosden naam van Oranje ; hoe zou men het kun-nen ( kunnen ) vergeten , dat het nageslacht der mannen , die eenmaal onze vrijheid bevochten , omdat het de vrijheid herdacht , met slijk en modder werd bespat ? dat mannen , uitmun-tende ( uitmuntende ) door kennis en geleerdheid , ja zelfs door fijne kunstbeschaving , bij deze gelegenheid hunne opvatting der Vaderlandsche Geschiedenis , dat is de verbastering van de ware Vaderlandsche historie in toepassing wilden brengen , en dat zij , en zij alleen daardoor den stoot hebben gegeven aan volksbewegingen en volksoploopenf Het volk dat geen feest vierde werd verblind door zijne dweepzieke leiders :> lleen die leiders hebben schuld ! Treurig , ongeloofelijk schouwspel , waarvan wij op den eersten April van dit jaar getuigen hebben moeten zijn ! Onderscheidene onzer meest geleerde landgenooten hebben , alleen op grond van hun kerkelijke gezindheid , er behagen in gevonden twist en verdeeldheid te ver-wekken ( verwekken ) tusschen de zonen van hetzelfde Vaderland en wanneer werkelijk de kreet : " Oranje onder !-/ die sedert het laatst der vorige eeuw nooit in ons Vaderland werd vernomen , bij deze feestviering werd geslaakt en dat zelfs in eene stad , welke nog kort geleden onzen ge-ëerbiedigden ( geëerbiedigden ) Koning hulde bracht , — dan komt dit noodlottig feit voor uwe rekening , partijdige geschied-schrijvers ( geschiedschrijvers ) , die op het voetspoor van Holzwarth en Koch , e
tegen de openbare school , zij heeft het ook tegen den openbaren vrede gemunt !
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer