Uw zoekacties: De Olijftak, 1872; p. 105

De Olijftak ( Regionaal Archief Rivierenland )

beacon
1  records
 
 
DOT_1872 De Olijftak
Erfgoedstuk
Tijdschriftpagina
De Olijftak, 1872; p. 105
Naam tijdschrift:
De Olijftak
Pagina:
105
Datum:
1872
Jaargang:
1872
Is onderdeel van:
I I E » I *
flgll
ISKBUD f
1 1LU
Alle si ukken en brieven , de Bedactie betreffende , franco aan de Uitgevers : Gekk . Belineante , te ' s Gravenhage .
Abonnementsprijs per kwartaal : een gulden .
Verschijnt eiken Zondag .
TWEEDE J4&BG&ISG . - J614 . - 31 l.URTtl
Bureel : Tweede Wagenstraat , 100 . ' S GEAVBNHAGE .
Franco per post in alle deelen des Rijks , bij toezending vooraf van een postwissel a f \. — of 20 postzegels a vijf cents .
Ad vertentiön : Pri)s per rege ! 15 ets . — Abonnement 250 reg . 12 % et .; — 500 reg . 10 et .; — 1000 reg . 7%et .
BËRLAP'S ONAFHANKELIJKHEID .
Juicht ! juicht , verlosten ! juicht !
Nooit , nooit , o Vaderland ! deedt gij het staal ontblooten , Om met eens anders grond uw grenzen te vergrooten ! Hki.mers , IYde zang .
EEDs bijkans bet vierde eener eeuw is verstreken , sedert het tweehonderdjarig jubilé der bezegeling van Neêrlands onafhankelijkheid op eene indruk-^ wekkende ( indrukwekkende ) wijs w r erd herdacht .
Thans mag Nederland de driehonderdjarige herinnering vieren van ' t feit , dat als aanvangs-punt ( aanvangspunt ) van die onafhankelijkheid wordt beschouwd , de inneming van den Briel .
Van die gebeurtenis in 1572 ,' tot aan den Muuster-schen ( Muuster-schen ) Vrede in 1648 , — welk een onmetelijke afstand , welk een ontzaglijke keer der dingen !
Groolsche historische herinneringen rijzen op uit dat verleden , besloten door het roemrijk einde van oenc worsteling van tachtig jaren , een kamp , waarvan ieder Nederlander van der jeugd af de verbazende held ifeiten , de alles opzettende vaderlandsliefde hoort verhalen , en waarvan hij op rijper leeftijd de gewichtige uitkom-sten ( uitkomsten ) leert beseffen : voor Nederland , zijne uitredding uit de hachelijkste gevaren en de grondvesting van zijne zelfstandigheid ; voor de volken in ' t algemeen , een voor-beeld ( voorbeeld ) te meer , dat dwingelandij geen stand houdt .
" De tachtigjarige oorlog !'/ hoe snel worden die woor-den ( woorden ) uitgesproken ! " Spanje saamverbonden tegen Neder-land ( Nederland ) U wat al lotwisselingen heeft de wereld ondervonden , die thans de kracht van die uitdrukkingen doen verflau-wen ( verflauwen ) en toch , bij de loutere herdenking van de worsteling , m haar oorsprong en haar besluit , bij de overweging van de zwakke hulpbronnen van Nederland in den aan-vang ( aanvang ) en van de ontzettende macht zijns geduchten vijands , — wordt men altijd opnieuw tot bewondering opgevoerd
voor de verheven krachtsinspanning , waartoe de afschrik
van ' t , vreemd geweld het voorgeslacht ontvlamde , en men beseft te meer het uauilwischbaar gevoel v«u erkentelijkheid , waarmee men zich voor den Almachtige ter nederboog , die ten laatste de zege aan't onderdrukte volk schonk . Dat breed tafreel vol heldendaden is de grootste aanspraak van Neêrlands roem ; maar de schoonste zijde daarvan zou worden miskend , indien alleen aan de bloedige lauweren werd gedacht , en niet ook aan de zegeningen van welvaart en den lijster van Kunst en Wetenschap , en de gespierdheid van de Taal , die ons uit datzelfde tijdsgewicht tegeuschitteren !
Drie opvolgende geslachten zien wij ' s lands bolwer-ken ( bolwerken ) heroveren en verweren , den vijand onder alle hemelstreken bespringen , en ' s Lands Vlag , voor ' 1 eerst Ie Brielle van de tinnen gestok i , heinde en verre plan-ten ( planten ) en doen eerbiedigen !
Neêrlands volk had besloten voor zijne onafhankelijk-heid ( onafhankelijkheid ) te leven of te sterven ! ' t Mocht leven , dat is : de zege behalen !
Te zeer is ieder Nederlander , oud en jong , bekend met de bijzonderheden van den langdurigen worst elstrijd , dan dat wij hier omstandig zouden behoeven te ver-halen ( verhalen ) wat al jammeren den geboortegrond hebben ge-teisterd ( geteisterd ) , in den schrikvollen tijd , dien het volk , in een kernig woord , krachtig kenschetst : immers spreekt het nog van /' den Spaanschen tijd !»
De heugenis daarvan is levendig gebleven , openbaart zich nog op gewichtige gedenkdagen , gelijk nu , — al heeft de onpartijdige geschiedschrijver , bij ruimer ge-legenheid ( gelegenheid ) tot onderzoek , niet geschroomd menige daad en persoon in een zachter licht te plaatsen , al lette hij zorgvuldiger op de omstandigheden der eeuw , waarin zich dit groote drama van Vo'k en Menschheid ontrolde , zoodat voor vriend of voor vijand een juister , kalmer oordeel rijpte . De voorname uitkomst blijft echter dezelfde : Neêrlands onafhankelijkheid !
" Tachtig jaren strijds !* Deze eeuw , en zelfs de jongste tijd , heeft de treurige ondervinding gehad , welke ramp -
spoeden eene worsteling van gansche volken ver-spreidt ( verspreidt ) : in tijden waarin de staatsstormen loeiden , troonen waggelden en rijken ten onderste boven werden gekeard , ook toen nog werd aan de tooneelen gedacht , die zulk eene lange reeks van jaren — bijkans eene eeuw lang — de wereld met schrik hadden vervuld !
' t Geschiedboek spreekt luide . Daar davert voor ' t eerst in dezen volksstrijd het Spaansche geschut ! Men is als getuige van ' t vreesselijke uiterste , waartoe uitgehongerde vesten worden gebracht ; wie gevoelt niet de diepste deernis bij het schouwspel van vernieling dat steden en ' t platte land opleveren ; der ingezetenen welvaart gaat te loor , ' s lands voortbrengselen en rijkdommen worden geroofd , verwoest , aan de vlammen ten prooi gegeven ; maar wie gevoelt niet nu nog , na eeuwen , ' t lot dat duizenden en honderdduizenden bewoners dezer landen wedervoer , die den dood vonden niet alleen in den geregelden kamp , maar onder allerlei vormen , door foltering , door staal en vuur ! Jammeren , schaars in de jrarboeken van eenig volk te vinden ; jammeren , die uit deze gewesten de klachten ten hemel deden rijzen !
Welke veder zal de hachelijke kansen van den strijd , de ebbe en vloed van ' s lands onafhankelijkheid , be-schrijven ( beschrijven ) ; een strijd die niet lang binnen de enge gren-zen ( grenzen ) van Nederland bleef beperkt , maar die weldra zijn woeden al verder en verder henen uitstrekte , tot na-burige ( naburige ) gewesten en staten oversloeg , zijn donders deed klateren tot in andere deelen der wereld , ja tot over de onmetelijkheid der zeeën ! Van Noorder - tot Zuider-pool ( Zuider-pool ) wrikt het al , alles staat in vlammen bij de vrees-lijkc ( vrees-lijkc ) slagen , die volken elkander toebrengen ; en wat de razernij van ' t menschdom nog spaart , ' t wordt verslon-den ( verslonden ) door den verbolgen Oceaan ! wie beschrijft dien vol-keren-dien ( kerendien ) wereldkrijg ? Hooft en i>e Groot !
Maar welke oorzaken hadden dien Tachtigjarigen Oorlog voortgebracht ? — Aan de eene zijde , de schen-ding ( schending ) van de staatkundige rechten en de gewetensvrijheid eens volks ; aan de andere zijde , de vreemde overheer-sching ( overheersching ) , die , in ' t hart getroffen , besloot alles op het
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Regionaal Archief Rivierenland
laatste wijziging 06-06-2023
1 gedigitaliseerd