Afbeeldingen (oud)

Wildcards kunnen het zoeken vergemakkelijken:

  • Een ? (vraagteken) vervangt een letter
  • Een * (sterretje) vervangt een aantal letters
  • Door een $ (dollarteken) voor een zoekterm te zetten, zoekt u naar woorden die op elkaar lijken.

Meer zoektips vindt u hier.

Filter: Shanty Nederlandx
beacon
8.210  afbeeldingen
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld), Blow The Man Down
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Ondertitel:
Blow The Man Down
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Liedtekst verklaring
Categorie:
Forebitter
Paginanummer:
30
Taal:
Nederlands/Engels
Aantal pagina's:
103
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
^bw tfie man down ^
low betekent knock, neerslaan, onder verwijzing naar de discipline die aan boord van de schepen van de Blackball Line heerste. De
Blackball Line was de beroemdste Amerikaanse scheepvaartmaatschappij van pakketschepen (klippers) die tweemaal per maand vanuit steden als New York, Boston en Philadelphia een (passagiers)lijndienst onderhield op Liverpool. Om de gemiddelde vaartijd van dne weken voor de heen- reis en zes voor de terugreis te kunnen handhaven, werd aan boord onder een genadeloos regime gewerkt. In dit regime werd de eerste stuurman dan ook wel 'blower' (rammer) genoemd, de tweede stuurman 'greaser' (smeerlap) en de derde stuur 'striker' (mepper) en dat omdat ze er nogal eens op los sloegen om de orde te handhaven.
Het lied is, volgens het laatste couplet, een advies aan alle zeelui om nooit de goede raad van een jongedame op te volgen, want daar komt alleen maar narigheid van. Zo liep deze zeeman in de straten van Liverpool een meisje tegen het lijf. De schoonheid zei tegen hem dat er een volledig getuigde klipper in de haven richting Sydney klaarlag, een mooie schuit met een goede beman- ning. En dus ging hij een kijkje nemen. Maar zodra het schip uit de kust was sloeg de stuurman hem neer Eenmaal op open zee was er geen ont- komen meer aan en kreeg hij een keiharde behandeling aan boord.
Het refrein, dat de volledige bemanning zingt, lijkt voor dubbele uitleg vatbaar. Aan de ene kant is er de verwijzing naar het harde optreden van de stuurlui, maar aan de andere kant het advies om de aanstaande matroos tijdig neer te slaan en zo te voorkomen dat hij aanmonstert.
28
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld), A-Roving
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Ondertitel:
A-Roving
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Liedtekst
Categorie:
Pumping Shanty
Paginanummer:
29
Taal:
Nederlands/Engels
Aantal pagina's:
103
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
In Amsterdam, there lived a maid, mark well, what I do say In Amsterdam there lived a maid and she was mistress of her trade, I 'II go no more a-roving, with you, fair maid
A-roving, a-roving, since roving 's been my ru-i-in, I 'II go no more a-roving, with you, fair maid.
Her eyes is like the stars so bright, mark well what I do say Her eyes is like the stars so bnght, her face is fair, her step is light I 'II go no more a-roving with you fair maid
Her cheeks is like the rose but red, mark well what I do say Her cheeks is like the rose but red there 's wealth of hair upon her head I 'II go no more a-roving with you fair maid
Her face had beauty, rare to see, mark well what I do say. Her face had beauty, rare to see, but she was never true to me I 'II go no more a-roving with you fair maid
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld), West Zuid-West Van Ameland
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Ondertitel:
West Zuid-West Van Ameland
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Liedtekst
Categorie:
Ballastlied
Paginanummer:
27
Taal:
Nederlands/Engels
Aantal pagina's:
103
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
West Zuidwest van Ameland, daar ligt een kolkje diep, daar vangt men schol en schellevis, maar mooie meisjes niet.
Hoog, hoog, hoog, ja hoog, de ballast die is droog, maar onder op de grond, ja grond, is hij zo nat als stront.
Hoog is de zolder, laag is de vloer, mooi is het meisje, maar lelijk is d'r moer.
Toen 'k laatst van Suriname kwam, zag ik van ver een schip, ik dacht dat 't aan de wolken hing, maar het zat op een klip.
En op die klip een koe, een wonderbare koe, die alle dagen kalveren moest, zij was er raar aan toe.
Het was een vruchtbaar jaar, het was een vruchtbaar jaar, dat alle vrouwen kraamden en hij de vader waar.
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld), All For Me Grog
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Ondertitel:
All For Me Grog
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Liedtekst verklaring
Categorie:
Forebitter
Paginanummer:
24
Taal:
Nederlands/Engels
Aantal pagina's:
103
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
fXllfor me grog T}
it lied gaat alleen maar over drank. En wel in het bijzonder de grog die aan boord genuttigd werd. Het goedje stamt uit de achttien-
de eeuw toen een zekere admiraal Vernon van de Britse marine op de ongelukkige gedachte kwam de rum aan boord met water te vermengen. Desgewenst werd er nog suiker aan toegevoegd. Wat dat allemaal met
je doet en welke negatieve gevolgen het heeft beschrijft de zeeman uit- voerig.
Het enig waarvoor gewerkt wordt is een borrel, bier en tabak. Immers het geld is op, want dat is gespendeerd aan gin voor de meisjes aan de over- kant van de oceaan, waar de reis heen ging.
Kennelijk laveloos is hij op zoek naar zijn schoenen waarvan de hakken versleten zijn, de neuzen afgetrapt en de gaten in de zolen vallen. Geld om ze te vervangen is opgegaan aan bier en tabak.
Dan zijn shirt. De boord daarvan is allang versleten, de mouwen zijn gescheurd en de panden bieden ook geen bescherming meer tegen het weer Geld om het te vervangen is echter opgegaan aan bier en tabak.
Wat resteert is de kater. Hij heeft amper zijn bed gezien en is met een sla- perige kop aan wal gestapt. En de meisjes uit West-lndië krijgen de schuld. Daar ging de poen aan op.
22
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Inleiding
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
23
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
T)e liederen V
an een veertigtal, vooral Engelstalige, liedjes treft u hierna op de rechterpagina de tekst aan De refreinen zijn vet gedrukt
Op de naastliggende linkerpagina vindt u steeds een toelichtende tekst Die bestaat doorgaans uit een verklanng van het verhaal in de couplet- ten en het refrein en - als daar iets over gevonden kon worden - een stukje achtergrond of geschiedenis Onder aan deze bladzijde is via een pictogram aangegeven tot welke soort shanty of seasong dit lied behoort De soorten zijn beschreven op de pagina's 17 tot en met 20 De belangrijkste plaatsnamen uit de liedjes zijn terug te vinden op de wereldkaart van de handelsroutes De cursief gedrukte woorden in de toelichting zijn opgenomen in de lijst met gebruikte terminologie achter in het boek
21
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Inleiding
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
03
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
^
Over shanty's en seasongs
\
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Verantwoording
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
04
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Over shanty's en seasongs
40 zeemansliedjes ontrafeld ^on Xeesom
T&T Communicatie in woord & beeld, Haarlem, 2001
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Verantwoording
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
06
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Met dank aan Els Koch en de International Shanty and Seasong Association (ISSA), in het bijzonder Iwe van der Beek en Jan van Oudheusden, voor hun waardevolle aanvullingen.
I I i
I
Copyright: © 2001 T&T Communicatie in woord & beeld Omslag: Clipper Stad Amsterdam, foto Jelle van der Zwaag. Met dank aan Rederij Clipper Stad Amsterdam ISBN: 90-806792-1-6 NUGI: 645 Grafische vormgeving: Peter Koch Druk: Hoonte Bosch & Keuning, Utrecht Illustraties: pentekeningen, Peter Koch; pictogrammen, Taïna van 't Hof
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, op- namen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toe- stemming van de uitgever.
Uitgave: T&T Communicatie in woord & beeld, Haarlem Telefoon 06 28679408, e-mail: t&t@keesom.demon.nl
| /
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Voorwoord
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
07
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Voorwoord J
n 1995 IS de International Shanty and Seasong Association (ISSA) opgencht met het doel, de traditie van het maritieme koorgezang te
bewaren en de verdere ontwikkeling op internationaal niveau voort te zetten
Het onderhouden van de maritieme gebruiken en het zingen van man- tieme liederen zijn de hoofddoelen van onze organisatie Daarnaast willen de leden van dit overkoepelend orgaan door muzikale activiteiten en publicaties, als ook door het onderhouden van persoonlij- ke betrekkingen tussen de individuele leden van de koren bijdragen tot wederzijds begnp en tolerantie tussen de volkeren Daarbij zijn muziek en zang alleen al een aangename wijze om mensen van verschillende rassen en nationaliteiten in plezier en vrolijkheid te verenigen
Het nu voor u liggende shantyboek ondersteunt de doelen van ons over- koepelend orgaan op uitstekende wijze, waarvoor wij aan de samenstel- ler. Ton Keesom, onze welgemeende dank uitspreken In kort bestek voorziet hij zeemansliederen van hun histonsche achter- grond en hun teksten van een korte toelichting Hij heeft daarbij met beoogd een wetenschappelijk werk te schrijven, maar een toegankelijk boekwerk voor een breed publiek Wat ons betreft is hij daarin geslaagd
De lezers en lezeressen wens ik dan ook veel plezier met dit onderhou- dend boek en de zangers en zangeressen een hoog pleziergehalte en enthousiasme bij het zingen van deze liederen
I
Hans Rodax, ISSA president
5
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Index
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
09
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Indoud Inleiding
Hoogtijdagen van de zeilvaart Handelsroutes
Shanty's en seasongs Shanty's
Hauling shanty's Heaving shanty's
Seasongs De liederen
All for me grog Ameland
A-roving Blow the man down
Bound to the Rio Grande Donkey riding
Drunken sailor Ebenezer
Farewell to Carlingford (tekst Tommy Makem) Fiddler's Green (tekst John Conolly)
Grimsby Lads (tekst: John Conolly en Bill Meek) Hanging Johnny
Here's a health to the Company Home boys home
John kanaka
Johnny comes down to Hilo Leave her Johnny Leaving of Liverpool Maggie May
Mein Vad vos ein Dutchman (tekst W.B. Hoiting) Mingulay Boatsong Molly Malone
Rattle them winches-o 7 9
10 11 16 17 17 18 20 21 22 24 26 28 30 32 34 36
38 40
42
44 46 48 50 52 54 56 58
60
62 64 66
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Index
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
10
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Rolling Home
Rolling down to old Maui Rosabella
Sailor boy
Sailor's farewell hymn Sally Brown
Seemansgrog (tekst H Timm) Shenandoah (tekst. Rob Ray)
South Australia
Stormy weather boys Strike the bell
Talcahuana girls
Three score and ten (tekst Wilham Delph) Varen is mij lot
Visserman Wieringen
IJzeren man
Gebruikte terminologie Verwijzingen
68 70 72 74 76 78 80
82
84 86 88 90
92
94 96 98
100 102 103
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Inleiding
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
11
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Inleiding ^
ederlanders hebben iets met de zee. Een manier om dat te uiten is door erover te zingen. Dat was al zo tijdens de hoogtijdagen van
de zeilvaart in de 19e eeuw. Aan boord van de koopvaardijschepen en de walvisvaarders werd indertijd veel gezongen. Meestal niet in het Nederlands, want de zeeën werden gedomineerd door Britten en Amerikanen. Veel van die liederen zijn van generatie op generatie mondeling overge- leverd. De zeelui in de 19e eeuw hadden geen tijd en behoefte om die liederen op te schrijven. Laat staan dat er iets over de ontstaansgeschie- denis op schrift werd gesteld. Pas vanaf het begin van de vorige eeuw werden de overgeleverde teksten opgeschreven. Zo beschikken we tegenwoordig over een behoorlijk repertoire oude zee- mansliederen. Het zijn niet langer zeelui aan boord die ze zingen, maar koren van 'landrotten'. Allemaal mensen die nog steeds gek zijn op de zee, op schepen en op alles wat daarmee te maken heeft. Mensen die lie- deren zingen waarin verhalen zijn samengebald. Verhalen over avontuur, drank, vrouwen en thuis. Verhalen van ruwe bolsters en blanke pitten: het imago van de zeelui van vroeger.
Dit boek schetst in kort bestek de omstandigheden en omgeving waarin de zeelui werkten. Bovendien rafelt het enigszins hun taal, veelal steen- kolenengels, uiteen. Voor wie de tijd kent waarin de liedjes ontstonden, voor wie probeert zich in deze mannen te verplaatsen, krijgen de liedjes een extra dimensie. Ze herleven als het ware, de glorietijd van het zeilen wordt weer opgeroepen. Dat is een juiste stemming om te luisteren of mee te zingen, maar in ieder geval te genieten van de liedjes uit de hoog- tijdagen van de zeilvaart.
9
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Inleiding
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
12
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Jioogüjdagen van de zeüvaart T)
e zeilvaart beleefde zijn bloeipenode van 1820 tot 1870 Voor die tijd hadden de Engelsen zo'n beetje het monopolie op de handel
over zee en belemmerden oorlogen tussen de Engelsen en Amenkanen een uitvoenge handel over de oceanen Nadat in 1814 een tweede oor- log tussen hen was beëindigd en er definitief vrede kwam, moest eerst de kaapvaart uitgeroeid worden door de mannes van beide landen Rond 1820 was dat het geval en gaan ook de Noord-Amenkanen, nu ze onder het juk van de Engelsen uit zijn, de overzeese handel met kracht op gang brengen Engelsen, leren en Noord-Amenkanen domineren dan de wereldzeeën De handelsvloot bestond aanvankelijk uit zeilschepen Eerst van hout, later deels van ijzer en tenslotte uitsluitend van ijzer Totdat rond 1870 een aantal factoren een eind maakte aan de bloeipenode van de zeilvaart De komst van stoomschepen, de Amenkaanse burgeroorlog, de Knmoorlog, de aanleg van het Suezkanaal en voor Nederland met name de terugtrekking van het Gouvernement uit de concessies voor specerijen, tabak en uiteindelijk ook suiker In die halve eeuw bloei der zeilvaart werd met grote schepen gevaren Schepen die normaal een 40- tot 60-koppige bemanning kenden Bij uit- zondenng, op extreem grote schepen, werden ze uitgerust met wel 100 man Zij moesten het zware werk aan dek, in het tuig en de masten doen BIJ dag en bij nacht, in weer en wind En dat op alle zeeën die de wereld kende en waar maar iets te halen viel
10
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Shanty verklaring
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
13
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
J{andelsroutes ^
oord-Amenkanen, Britten en m mindere mate andere Europeanen zoals Fransen, Scandinaviers, Nederlanders en Duitsers, exploi-
teerden in het midden van die 19e eeuw een aantal belangrijke handels- routes
De Noord-Atlantische vaart vormde de verbinding tussen de oostkust van Noord-Amenka en Europa Koopvaarders verscheepten op deze rou- tes via zogenoemde pakketschepen stukgoederen, hout en katoen De transatlantische scheepvaart was zo regelmatig dat er zelfs lijndiensten ontstonden Een belangrijke daaronder was de Black-Ball lijn De schepen van deze maatschappij kenmerkten zich door een grote zwarte bal die ze in hun zeil en de vlag voerden Gemiddeld waren schepen op deze route een maand onderweg
Dan was er de Chinese vaart Schepen voeren voornamelijk op China om thee te halen Thee was in die tijd een luxe en bovendien een seizoen- product Om dat zo vers mogelijk te krijgen, moest het met zo groot mogelijke snelheid vervoerd worden Nu kwamen schepen met zomaar in de Chinese havens Hiertoe moesten ze eerst om Kaap de Goede Hoop heen, het zuidelijkste puntje van Afnka, waar het vaak zwaar weer was Vervolgens moesten ze ter hoogte van de 40'" breedtegraad door de Roaring Forties Die maakten hun naam waar met zware westerstormen Een reis die aanvankelijk bijna dne maanden in beslag nam Later voer men ook andersom via Kaap Hoorn en de Stille Zuidzee een langere route en tegen de wind in De lange duur van de tocht wakkerde de vraag naar snelle schepen verder aan Prompt hepen deze dan ook van de werven Het waren de zogenoemde klippers, afgeleid van het Engelse 'to dip', wat zoveel betekent als hardlopen Ze waren slanker van vorm dan de pakketschepen en getuigd met vierkante zeilen, die dwars op het schip stonden De snelste schepen konden nu in ruim twee maanden de oversteek maken Uit deze tijd stammen de beroemde theeraces, waar- onder m 1872 die tussen de 'Thermopylae' en de 'Cutty Sark'
11
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Shanty verklaring
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
14
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
In 1853 werden alleen al in Noord-Amerika 120 klippers gebouwd. Geen wonder dus dat de hoogtijdagen van dit schip goeddeels samenvallen met die van de zeilvaart.
Een derde belangrijke handelsroute was die naar Australië. Deze ontwik- kelde zich met name vanaf 1851 als daar, in navolging van Californië, goud wordt ontdekt. De goudkoorts die volgde bracht een stroom van emigranten naar het land en voerde wol, graan en bevroren vlees mee terug. Ook deze route ging langs Kaap de Goede Hoop en nam door- gaans twee maanden in beslag.
De vierde route, de vaart op Indië, vormde de ruggegraat van de Nederlandse handel. Hier werden passagiers en stukgoederen heenge- bracht en specerijen, tabak, koffie, rijst, jute, maar bovenal suiker, mee teruggenomen. Met name de Javasuiker is hierdoor bekend geworden. Nederlandse schepen bevoeren de route naar de koloniën intensief, maar daarbuiten deden ze niet echt mee op het eerste plan. Nederlandse koop- vaarders waren behoudend en gezapig en hadden een behoorlijke inkomstenbron uit de handel op Indië. Wel kwamen ze overal, zoals bij- voorbeeld in Zuid-Amerika waar salpeter vandaan werd gehaald ten behoeve van de productie van kunstmest.
De laatste belangrijke handel die via de scheepvaart werd bedreven was de walvisvaart. Het vetspek (traan) van de dieren werd gebruikt voor de fabricage van zeep en cosmetica en het werd gebruikt als brandstof voor lampen en in de kaarsenindustrie. Het spermaceti, ofwel walschot, dat voorkomt in de kop van de walvis, werd gebruikt als smeermiddel voor machines. De Amerikanen beschikten over een grote vloot van meer dan 700 schepen die het hele jaar door visten, met name in de Stille Zuidzee. Zij voeren daar waar de walvissen hen brachten, zelfs tot in de zee van Ochotsk bij Siberië. Met de vangsten werd veelal naar de Hawaïaanse eilanden gevaren. Hier konden de dieren worden verwerkt en de beman- ning worden 'uitgelaten' na de ontberingen van de reis. Ook Nederland was actief in de walvisvaart, met name vanaf de wad- deneilanden. De jacht op walvissen was harde business. De koudste streken moesten worden doorkruist. De Engelsen en Nederlanders vingen ze vooral in de
12
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Geschiedenis van de Shanty
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
15
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Noordelijke IJszee bij Groenland. Zij joegen op de Groenlandse walvis, de Noordkaper en de potvis. Deze soorten bleven namelijk na hun dood drijven, hetgeen belangrijk was omdat ze vanuit sloepen gedood werden en drijvend naast het schip werden gestript. Hierna konden de stukken spek, ook wel blubber genoemd, aan boord gekookt worden om ver- werkt te kunnen worden. De walvisvaart ging aan het eind van de 19e eeuw ten onder ten gevol- ge van de opkomst van de petroleumindustrie.
13
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Illustratie
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
16
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Belangrijke handelsroutes van 1820-1870
Groenland s
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Illustratie
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
17
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Shanty verklaring
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
18
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
SRanty's en seasongs O
p alle handelsroutes werd aan boord, en soms ook aan wal, gezon- gen In het laden van de schepen wordt eigenlijk ai de oorsprong
van shanty's gevonden De zwarte bevolking op de katoenplantages in Noord-Amenka en de bosarbeiders in Canada zongen vaak ntmische liedjes om hun werk makkelijker te maken en te veraangenamen Al snel sloeg dat over naar de stuwadoors die de schepen moesten beladen De matrozen, Jantjes, of op zijn Amenkaans Johnnies, namen dat op hun beurt weer over aan boord
Gezongen werd er om het werk te begeleiden, of gewoon ter vermaak tijdens de lange en zware reizen van wel een tot dne maanden, onder soms barre omstandigheden Het is dan ook met vreemd dat de liedjes als onderwerp vaak thuis, vrouwen en drank hebben en dat het schip als vrouw wordt aangeduid Waar zit je immers meer om verlegen als je ver en lang weg bent? Dan begin je te fantaseren en te dagdromen van de mooie dingen des levens En is er dan iets heerlijkers dan dat vervolgens met elkaar te bezingen"? Doorgaans gebeurde dat onder leiding van een shantyman Een matroos die met altijd vanwege zijn werkprestaties werd aangenomen, maar soms ook omdat hij m staat was met zijn voorzang de mannen op sleeptouw te nemen en tot prestaties wist te motiveren HIJ nam bij het werk een centrale plaats in aan boord, bijvoorbeeld op de kaapstander, en zong dan de coupletten De bemanning viel hem bij met het refrein Een goede shantyman verzon vaak ter plekke nieuwe regels en met mannen onder elkaar kon dat behoorlijk grove taal opleveren In dit boekje is daar ovengens weinig van te merken omdat de overlevenng nog bijna uitsluitend gekuiste versies kent
Shanty's onderscheiden zich dus duidelijk van andere liedjes omdat ze werden gezongen ter ondersteuning en begeleiding van het werk aan boord Dat kon zijn bij het laden en lossen van ballast en goederen, het binnenhalen van het anker, maar ook bij het hijsen van de zeilen of het leegpompen van de ruimen Seasongs daarentegen waren liedjes die aan wal en ook aan boord werden gezongen op het moment dat ontspanning
16
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Shanty verklaring
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
20
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
het horizontaal op het dek kwam te liggen. De mannen stelden zich hier- langs achter elkaar op, met hun gezicht naar de shantyman die ervoor stond. Hij zong dan steeds een paar regels en de mannen antwoordden daarop. Een goed voorbeeld is Blow the man down. Een alternatieve manier voor dit soort halen was 'to stamp and go'.
Stamp 'n go shanty's
Als een grote lengte lijn binnengehaald moest worden, stelden de mannen zich op aan deze halyards met hun rug naar de shantyman. Ze liepen dan met de lijn weg waarbij ze met hun voeten stampten om het ritme vast te houden. De voorste man rende steeds terug naar het begin van de
lijn en zo rouleerde de groep tot het hele touw was binnengehaald. Deze manier van halen werd doorgaans slechts toegepast op schepen met grote bemanningen. Een goed voorbeeld is Drunken sailor.
Heaving shanty's
Heaving shanty's, lettedijk vertaald heffen, tillen, werden met name gezongen bij regelmatig, continu werk zoals aan de kaapstander.
Kaapstander shanty's
Kaapstander ofwel gangspil shanty's werden gebruikt voor repeterend werk waarbij een vast ritme het werk moest ver- aangenamen. Ze werden hoofdzakelijk gebruikt voor het hijsen van het anker en de zware ankerketting. Het hijsen van het anker werd gedaan door de kaapstander in het
rond te draaien. Dit duurde vaak lang en was zwaar werk. Het anker lichten met behulp van de kaapstander kon veel tijd in beslag nemen, soms onder moeilijke omstandigheden wel een hele dag als het om een groot zwaar schip ging. Al leek het werk dan aanvankelijk mak- kelijk te gaan als het slaphangende deel van de ketting binnen werd gehaald, het ging al snel langzamer en zwaarder als de ketting strak kwam te staan en de mannen al hun kracht aan de borsthoge kaapstan- der nodig hadden om het anker van de zeebodem te lichten. Bij dit werk was een shanty met een langzaam tempo, en veel coupletten en refreinen nodig. Hierdoor ontstond de meest ontwikkelde shanty-
18
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Shanty verklaring
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
21
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
vorm. Een goed voorbeeld van een dergelijke shanty is Shenandoah. Pompshanty's
m
Als de pompen bediend moesten worden omdat het schip was volgelopen was er werk dat meer met horten en stoten gepaard ging omdat de mannen de hevels op en neer moesten bewegen in een korter ritme. Meestal waren de begeleidende shanty's vier regels lang. Strike the bell is dan
ook een goed voorbeeld van een pompliedje. Later werd de Downton Pomp geïntroduceerd, die werkte met behulp van touwen met bellen die aan de stangen van de grote wielen verbon- den waren die de assen van het pompmechanisme bedienden. Deze wie- len draaiden tamelijk snel en met een vloeiend ritme, wat het zingen van allerhande liedjes mogelijk maakte. A-Rovin is een voorbeeld hiervan.
Ballastshanty's
Ook het laden, lossen en ballasten van het schip ging gepaard met gezang. Dit stamt waarschijnlijk van de katoenplukkers in Amerika. De slaven zongen daar tijdens hun werk. Deze gewoonte is later overgenomen door de stuwadoors en werklui die het schip laadden of losten. Een mooi Nederlands voorbeeld is Ameland.
19 i
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Shanty verklaring
Aantal pagina's:
103
Paginanummer:
22
Taal:
Nederlands/Engels
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
Seasongs
Als ontspanning was toegestaan, dan was dat doorgaans tijdens de wacht, tussen 4 en 8 's avonds, of aan de wal. Aan boord was er alleen tijd voor bij langdurig goed weer met een flinke wind. Zingen was dan een favoriet tijdverdrijf en de zeelieden kenden veel liedjes. De liederen gingen over havenplaatsen die waren aangedaan, over thuis of zaken als liefde, avontuur, medelijden, bijzondere personen, gevech- ten, of over alledaagse dingen. Omdat deze liedjes in tegenstelling tot de shanty's niet dienden ter bege- leiding van het werk, zijn ze vaak minder strak van vorm en muzikaal ver- der ontwikkeld.
Forebitters
Vaak kon slechts kort van de beschikbare vrije tijd worden genoten. Dan schaarden de mannen zich rond de 'fore- bitts', een soort bolders op het dek die gebruikt werden om het schip aan vast te leggen. Zij zetten zich dan rond de vio- list of de accordeonist en zongen er lustig op los. Maggie May is er een fraai voorbeeld van.
Vissersongs
Een andere vorm van seasong werd gebruikt door de vele vissers en hun achterblijvers aan land uit die tijd. De man- nen gingen vaak voor een langere periode de zee op. Hun liedjes hadden afscheid, heimwee en andere emoties als onderwerp. Een lied waar dit mooi in terugkomt is bijvoor- beeld Mingulay Boatsong.
Drinkliederen
Ontspanning ging bij zeelieden meestal gepaard met het gebruik van drank, grog in het bijzonder. De voors en tegens en de fantasieën die bij het innemen horen worden vaak en uitvoerig bezongen. De Seemansgrog is een voorbeeld bij uitstek.
20
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
058 Over Shanty's en Seasongs
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld),
Titel:
Over shanty's en seasongs (40 zeemansliedjes ontrafeld)
Naam uitgever:
T & T communicatie in woord en beeld
Jaar van uitgave:
2001
Omschrijving:
Illustratie
Taal:
Nederlands/Engels
Aantal pagina's:
103
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Haarlem
Auteur:
Ton Keesom
cj.
'^fI CUT f s en seasonqs
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 04-11-2024
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
095 Bladmuziek En Teksten Van 250 Shanties En Zeemansliedjes
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Bladmuziek En Teksten Van 250 Shanties En Zeemansliedjes, Ten Thousand Mils Away
Titel:
Bladmuziek En Teksten Van 250 Shanties En Zeemansliedjes
Ondertitel:
Ten Thousand Mils Away
Naam uitgever:
Jac. Brugman
Omschrijving:
Liedtekst
Categorie:
Capstan Shanty
Paginanummer:
362
Taal:
Engels
Aantal pagina's:
467
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Zwijndrecht
Auteur:
Jac Brugman
Ten Thousand Miles Away
Sing hi! Sing ho! For a gallant bark, A stiff and rattling breeze,
A bully craft and a captain true, To carry me over the seas.
To carry me over the seas, my boys, To my true love far away;
For she's taking a trip on a government ship, Ten thousand miles away.
Then blow ye winds high-o, A roving I will go.
I'll stay no more on England's shore, So lei the music play.
Vrn off on the morning train To cross the raging main,
For Tm on the move to my own true love, Ten thousand miles away.
My true love she is beautiful. My true love she is young.
With eyes so blue of violet hue, And silvery is her tongue.
And silvery is her tongue, my boys, And while I sing this lay,
She is doing the grand in a far off land. Ten thousand miles away.
Oh, sad and bitter was the day When I parted from my Peg;
She'd a government brand upon each hand. And another around each leg.
And another around each leg, my boys. As the ship sailed away,
"Adieu," said she, "Remember me, Ten thousand miles away."
Oh, the sun may shine through a Dublin fog, And the Liffey run quite clear,
Or a p'liceman when wanted may be found. Or I may forget my beer.
Or I may forget my beer, my boys, Or the landlord's quarter day,
But I can't forget my own true love. Ten thousand miles away.
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 28-11-2023
1 gedigitaliseerd
 
 
 
 
 
095 Bladmuziek En Teksten Van 250 Shanties En Zeemansliedjes
Erfgoedstuk
Bladmuziek
Bladmuziek En Teksten Van 250 Shanties En Zeemansliedjes, Ten Thousand Mils Away
Titel:
Bladmuziek En Teksten Van 250 Shanties En Zeemansliedjes
Ondertitel:
Ten Thousand Mils Away
Naam uitgever:
Jac. Brugman
Omschrijving:
Bladmuziek en Liedtekst
Categorie:
Capstan Shanty
Paginanummer:
361
Taal:
Engels
Aantal pagina's:
467
Druk:
1e
Plaats van uitgave:
Zwijndrecht
Auteur:
Jac Brugman
TEN THOUSAND MILES AWAY CAPSTAN
A I JHhr 1 breeze. ^^ f p p r r> Ö r 1 ^ ^ ^ i P p ^=^ p 4 car—ry me o—ver the seas; SsH^ ^ ^ i^^« i> ^' W .p ^, P^^ way. ni- To car—ry me o—ver the B *=i è seas, my boys, to iny true love far a - way, ^^^^^ - •g ' ' * * at=*t for she's P
tak—ing a tri p in a gov-ern—ment ahip, Ten thou-sand railfiB a Chorus
^j ^ ^ ij. 4J^=jyê=^^^^^f i
Then blow ye winds high-o, * :> P ^ -10 play. fe^E^ — cross the rag-ing main. For I'm on the move to my
-# - own true love Ten thou-sand miles
r+J~T~ r ji I J. —^ a - way. é- fc^ A rov-ing I fcj[ go. I'l l stay no more on Eng-land's shore so le t the mu ~ si c 35: ë- s •— I'm off on the morn-ing train to ^
I» -m:- ^
will
legretto So lo
Sing hi', sing ho'. For a gal-lan t bark, a stiff and a rat-tlin c
rr r PMr ^ j-^j^ ^ / r I r r r -f r I r
r ^ A bul -l y craft and a cap-tain true to
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Shanty Nederland
laatste wijziging 28-11-2023
1 gedigitaliseerd