VHP002000054_0079 Als gevolg van een zware noordwester storm brak in januari 1916 de Waterlandse Zeedijk tussen Monnickendam en Uitdam op verschillende plaatsen door. Het gevolg was dat de hele regio Waterland overstroomde. Op meerdere plaatsen kwam bij vloed één tot anderhalve meter water te staan. In de stad Purmerend kwam alles ten zuiden van de Neckerdijk, Padjedijk, Kaasmarkt, Breedstraat, Dubbele Buurt, Koemarkt, Purmersteenweg en Purmerweg blank te staan. Het heeft enkele maanden geduurd voordat de dijkschade was hersteld.De Muziektent aan de Nieuwegracht was een geschenk van de burgerij uit 1893. Zij stond aanvankelijk in de Doelentuin bij de Plantsoengracht en werd 1912 naar deze plek overgebracht.

VHP002000053_0079 Brug over de Wormerringvaart

VHP003000103_0012 Gemeentemonument. Bouwstijl: niet bekend Architect/Aannemer: Vrijman Oorspronkelijke functie: school. Het pand, dateert uit 1922-1925 en was oorspronkelijk een Rijks Hogere Burgerschool (HBS) met een conciërgewoning (Beukenstraat 1). Het pand is van algemeen belang uit architectuur- en cultuurhistorisch oogpunt. Het is een goed voorbeeld van een als karakteristieke en grotendeels gaaf bewaard gebleven HBS uit de jaren ’20 van de 20e eeuw. Door de beeldbepalende ligging aan de Wilhelminalaan heeft het pand ook stedenbouwkundige waarde (Ontleend aan de website www.Erfgoed Purmerend).
In de jaren tachtig verhuisde de school dan inmiddels Rijks Scholen Gemeenschap geheten en werd het gebouw een wijkcentrum en onderdak voor verschillende stichtingen en verenigingen.

VHP001000081_003 De oorspronkelijke naam van deze straat, die van de Oude Vismarkt naar de Beemsterbrug leidt was Vlooijenburgh. Dat vindt zijn oorsprong in aangespoeld of aangevloeid land, aanslibsel vanuit de Beemster, toen dit nog water was. Nadat in 1612 de Beemster is drooggemaakt werd deze straat de belangrijkste toegangsweg naar de Beemster via een brug over de Beemsterringvaart. En op deze brug werd de vijfde stadspoort gebouwd de “Beemsterpoort”. In de Beemster waren alleen afwateringsloten, waarin niet gevaren kon worden. Men was dus aangewezen om te voet te gaan, of te paard of met paard en rijtuig. Er kon ook geen gebruik worden gemaakt van een trekschuit. Wel werd van hondenwagens gebruik gemaakt. Veel boeren, die met hun zuivelproducten, vee en oogsten van land- en tuinbouw naar de Purmerender markt kwamen, of ter kerke gingen of anderszins, stalden hun paard in een uitspanning en hun rijtuig of wagen langs de waterkant van de Where en mogelijk werden er ook nog wel eens wagens verhandeld. Zo is de naam van de straat veranderd in Wagenbeurs (Bron: Jan Dekkers: “Van Kaatjessteeg tot Padjedijk, herkomst van de Purmerendse straatnamen”).

VHP002000031_0127 De manufacturenzaak van Oosterbaan

VHP002000065_0017 personeel Mobach

VHP002000084_0018 Het Whereplantsoen is ontstaan nadat rond 1830 de noordelijke stadswal is geslecht en de vrij gekomen ruimte werd beplant en van wandelpaden voorzien. Het werd aan de noordzijde begrensd door de noordelijke stadsgracht en aan de zuidkant tegen de tuinen van de woningen aan de Bierkade en het Venediën. In de twintiger jaren van de vorige eeuw is als eerbetoon aan de huisarts dr. J.J. Maats, die aan de Bierkade woonde, een bankpartij opgezet in het plantsoen aan de achterzijde van het woonhuis van dr. Maats door de bekende Purmerender ontwerper Mart Stam. De bank viel ten offer aan de sloop tijdens het verleggen van de Where. Enkele jaren geleden is een copie van deze “Dr. Maatsbank” gemaakt en geplaatst langs de Kastanjelaan achter het stadhuis. Toen in 1965 de Where werd omgelegd werd de noordelijke stadsgracht recht getrokken aanzienlijk verbreed en uitgediept. Dit ging voor een flink deel ten koste van het plantsoen, dat daardoor meer dan gehalveerd werd. De oever van de nieuwe Where is een aanlegplaats geworden voor de pleziervaart (Bron: Jan Dekkers: “Van Kaatjessteeg tot Padjedijk, herkomst van de Purmerendse straatnamen”).

VHP001000083_039 Aan de Where dankt de stad zijn bestaan. De Where was de levensader voor Purmerend en het verbindingswater tussen het Beemstermeer en het Purmermeer. Eerst als visplek en later als aanlegplaats voor de scheepvaart. Het was de aanlegplaats voor het trekvaartverkeer naar Hoorn en Edam en Monnickendam. Tevens was dit de afmeerplaats voor de aanvoer voor de vee-, zuivel-, vis- en groentemarkt, want wat niet te voet of met paard en wagen kwam, kwam per schip. De oudste kaden zijn de Oude Vismarkt en de Weerwal. De Kerkstraat, die in de 16de eeuw “Op ’t Oevert” heette, doet vermoeden dat tussen deze straat en de Where in de 12de eeuw de eerste bewoning moet zijn ontstaan. Ook al in de 16de eeuw werd de achterzijde van “Op de Dijck”, de huidige Koemarkt, een aanlegplaats en kreeg de naam “Achter den Dijck”. Langs deze wal en aan de overzijde op het zogenoemde Hoornse eiland, de Tuinstraat ontstonden scheepswerfjes. Na 1612 werd aan de overkant de Where-oever aangeplempt en ging bebouwd worden. Hier ontstond het Venediën en in de richting van de Beemster de Bierkade. En aan de stadskant werd het verlengde van de Vischmarkt aangeplempt en ontstond het Vlooijenburgh. Later werd dit Wagenbeurs genoemd en vormde daarmee de toegangsweg naar de Beemster, die kort daarvoor was drooggemaakt. In de 14de eeuw lag er nog geen enkele brug over de Where. In de 15de of 16de eeuw werd het veer bij de Kuipersteeg vervangen door een wipbrug. Toen na 1614 het Venediën en de Bierkade zijn bebouwd is ook hier tegenover de Slotterburgwal een wipbrug gemaakt en een vanaf de Achterdijk naar het eind van het Hoornse eiland, die later door het Hoge Bruggetje werd vervangen. Voor de volgende brugverbinding over de Where gaan we honderden jaren later in 1952 de Kooimanbrug bouwen en dan in 1965 de Wheermolenbrug . (Bron: Jan Dekkers: “Van Kaatjessteeg tot Padjedijk, herkomst van de Purmerendse straatnamen”).
Links Weerwal en rechts Venediën met de vishal.

Sport_1_0140 -

Toneel-muziek_0081 -

VHP002000082_0001 De oorspronkelijke naam van deze straat, die van de Oude Vismarkt naar de Beemsterbrug leidt was Vlooijenburgh. Dat vindt zijn oorsprong in aangespoeld of aangevloeid land, aanslibsel vanuit de Beemster, toen dit nog water was. Nadat in 1612 de Beemster is drooggemaakt werd deze straat de belangrijkste toegangsweg naar de Beemster via een brug over de Beemsterringvaart. En op deze brug werd de vijfde stadspoort gebouwd de “Beemsterpoort”. In de Beemster waren alleen afwateringsloten, waarin niet gevaren kon worden. Men was dus aangewezen om te voet te gaan, of te paard of met paard en rijtuig. Er kon ook geen gebruik worden gemaakt van een trekschuit. Wel werd van hondenwagens gebruik gemaakt. Veel boeren, die met hun zuivelproducten, vee en oogsten van land- en tuinbouw naar de Purmerender markt kwamen, of ter kerke gingen of anderszins, stalden hun paard in een uitspanning en hun rijtuig of wagen langs de waterkant van de Where en mogelijk werden er ook nog wel eens wagens verhandeld. Zo is de naam van de straat veranderd in Wagenbeurs (Bron: Jan Dekkers: “Van Kaatjessteeg tot Padjedijk, herkomst van de Purmerendse straatnamen”).

VHP002000077_0031 De naam Venediën zal alles te maken hebben met het Italiaanse Venetië, maar hoe en wat is niet duidelijk. Feit is dat ook de binnensteden van Hoorn, Enkhuizen en Alkmaar vergelijkbare straatnamen kennen. Het Venediën is een belangrijke handelskade geweest aan de noordzijde van de Where, toen de Where nog water was. Dit water werd in 1965 gedempt (Bron: Jan Dekkers: “Van Kaatjessteeg tot Padjedijk, herkomst van de Purmerendse straatnamen”).

VHP002000086_0142 Onder oud-Purmerenders meer bekend als de Varkensmarkt. In de 15de eeuw was deze straat de oostelijke stadsgracht. Begin 16de eeuw is aan de oostkant van deze gracht een klooster ontstaan met de naam Wateringen, dat na de reformatie in 1638 tot een weeshuis werd ingericht. Vandaar kreeg de gracht de naam Weeshuijsburgwal. Het tweede deel van deze gracht dat liep tot aan de Nieuwstraat, toen de Zuijdeijnder Gracht en heette de “Vijfhuijsen” en dat zullen mogelijk ook de laatste vijf huizen aan de oostzijde geweest zijn. Aan de westzijde van deze gracht was geen bebouwing, want dit waren de tuintjes achter de huizen op de Bultstraat. In 1862 is het eerste deel van de Weeshuysburgwal gedempt en werd de naam van deze nieuwe straat naar de stichter van onze stad genoemd “Willem Eggertstraat”. Zeven jaar later volgde het tweede deel, dus de Vijfhuysen tot aan de Nieuwstraat. Er ontstond een mooie brede straat waarop markt kon worden gehouden. Langs de Willem Eggertstraat waren ook weer vele dinsdaghuizen gevestigd, café’s / koffiehuizen, die rondom elke markt niet ontbraken. Enkele namen zijn “De Dordmunder Quelle” en “Prins Hendrik”. Later is op deze plaats een Hervormd verenigingsgebouw geplaatst met de naam “De Ark”. Rond 1965 ontstonden er plannen om achter de Strada in de Zuidersteeg een uitbreiding van dit winkelcentrum te realiseren. Dit pakte in de loop der jaren drastisch uit en het hele gebied omgrensd door de Zuidersteeg, Schoolsteeg, Weeshuissteeg, Koestraat en Nieuwstraat werd een prooi van de vernieuwingsdrift. Uitgezonderd bleef het Weeshuis, dat gespaard bleef omdat het een monument was. Zo verdween de Willem Eggertstraat tussen de Weeshuissteeg en de Nieuwstraat (Bron: Jan Dekkers: “Van Kaatjessteeg tot Padjedijk, herkomst van de Purmerendse straatnamen”).

VHP003000094_0001 De R.K.kerk uit 1954 is in 1989 door de Katholieken verlaten en met de gemeente Purmerend geruild met de voormalige hervormde Kerk op de Kaasmarkt. Het kerkgebouw werd gedeeltelijk gesloopt en omgebouwd tot theater “De Purmaryn”.

VHP003000087_0006 De naam Tramplein is in 1895 ontstaan, toen hier een halteplaats kwam van de stoomtram vanuit Amsterdam. De Tweede Noordhollandse Tramwegmaatschappij (opgericht op 31 juli 1893) opende op 22 juni 1894 de lijn naar Amsterdam. Op 15 juli volgde de feestelijke opening van de lijn Purmerend-Alkmaar, via de Beemster en de Schermer. De trajecten naar Amsterdam en Alkmaar werden afgelegd in resp. een uur en anderhalf uur. In 1932 werd het baanvak Purmerend-Amsterdam voorzien van een electrische tram. In 1949 reed de laatste tram naar Amsterdam en nam de busmaatschappij NACO het personenvervoer over. Het tramstation werd afgebroken en de overkapping werd gebruikt om op de zelfde plek een nieuw busstation te bouwen.

VHP002000054_0040 Gemeentemonument. Datering: 1882 Bouwstijl: neorenaissance Architect: G.J. Knobbout Oorspronkelijke functie: woonhuis. Het woonhuis dateert uit circa 1882. Het is gebouwd door architect G.J. Knobbout, vermoedelijk in opdracht van de toenmalige eigenaren van de grond, de Amsterdamse heren J. van Gelder en J. Henderson. Het pand is samen met nummer 25 en 27 onderdeel van een ensemble van drie woonhuizen. Het interieur is niet meer in tact behalve de zoldertrap. Het pand is van algemeen belang uit architectuur, cultuurhistorisch oogpunt. Het is een goed voorbeeld van een onderdeel van een gaaf bewaard ensemble van drie woonhuizen in neorenaissancestijl uit het laatste kwart van de 19e eeuw. Ook is het van belang omdat het onderdeel is van een gaaf bewaarde karakteristieke gevelwand met dezelfde gevelkenmerken. Daarnaast is het een goed voorbeeld uit het werk van architect G.J. Knobbout, die ook de een jaareerder gebouwde panden nummer 23-24 en 28-30 ontwierp. Het pand heeft door de beeldbepalende ligging aan de Nieuwegracht ook bijzondere stedenbouwkundige waarde. Deze gracht is namelijk onderdeel vanhet zuidelijk deel van de plantsoen- en grachtengordel, die verwijst naar de historie van de binnenstad als vesting (Ontleend aan de website www.Erfgoed Purmerend).

VHP002000070_0021 In 1979 werd de Sint Jozef Jongensschool wegens teruggang van het aantal leerlingen verlaten. In de negentiger jaren is het schoolgebouw afgebroken en werd de parkeergarage “Claxonate” gebouwd met aan de kanaalkant het appartementencomplex Kanaalzicht.

VHP003000072_0011 -

VHP002000083_0104 In 1965 bracht de gemeente het dramatische besluit ten uitvoer om de Where door de binnenstad te dempen en te verleggen naar de noordelijke stadsgracht. Hiermee verdween onze laatste historische stadsgracht om tot een autoweg te worden gedegenereerd. Deze demping vond plaats in twee etappes: het eerste gedeelte in 1965 van de Beemsterringvaart tot de Kalversteeg en in 1971 volgde het tweede deel tot het Looiersplein.

PRST_0056 -

VHP001000019_110 -

VHP003000104_0038 Loodgieterszaak Baderie firma Hendrik

VHP002000183_0006 De Schipperslaan ligt in de wijk Overwhere-Zuid en is een korte verbindingsstraat tussen de Hoornse Laan en de Overweerse Polderdijk.

Sport_1_0024 -

VHP003000053_0002 R.K. Ulo School. Ingewijd en geopend op 10 januari 1955.