PA-0191 Simonsz, familie en houthandel Zaandam ( Gemeentearchief Zaanstad )
PA-0191
Simonsz, familie en houthandel Zaandam
Inleiding
1. Firma
PA-0191 Simonsz, familie en houthandel Zaandam
Inleiding
1.
Firma
Simonsz & Zoon, Houthandel N.V. is een houtzagerij en houthandel te Zaandam. In 1965 na een fusie omgezet in Simonsz Weeteling en in 1981 na een fusie in Simonsz & Middelhoven.
De houthandel werd gesticht door Johannes Simonsz (1790-1870). Hij had eerst een levensmiddelenhandel, voerde een rederij en probeerde zelfs een Maatschappij van Scheepsbouw op te zetten, hetgeen geen blijvend succes werd. In 1832 besloot hij olieslager te worden en kocht hij de molen De Struisvogel en in 1839 De Witte Duif.
Zijn oudste zoon Johannes Simonsz (1818-1887) werd houthandelaar te Montfoord. Voor zijn tweede zoon Hendrik Simonsz (1824-1888) kocht hij in 1842 de houtzaagmolen Het Lusthof. Deze Hendrik werd de eerste generatie Zaandamse houthandelaars.
Zijn zoon Johannes Simonsz (1853-1937) zette de zaken voort. Het houtbedrijf kocht voor sloop of voor overplaatsing bestemde molens (De Rust van het Vaderland, De Gekroonde Liefde, De Acht Gebroeders, De Blauwe Arend en De IJpenboom) en houtloodsen, balkensloten en de houtkoperij van Thomas Bramer, met panden genaamd Zweden en Noordwegen.
Nieuw gebouwd op de houtwerf werd de molen De Nachtegaal. J. Simonsz maakte in 1875 een reis naar Petersburg in Rusland om persoonlijk zijn houtleveranciers te ontmoeten en werd zelfstandig rondhout-importeur. Zijn broer Klaas Simonsz (geb. 1855) werd houthandelaar te Vianen.
In 1872 werden een stoommachine van 16 pk en een ketelhuis aangeschaft; de Stoomhoutzagerij De Onderneming ontstond. De productiecapaciteit van de stoommmachine was ongeveer gelijk aan die van een molen. Dat bleek onvoldoende. In 1881 kwam een stoommachine van 100 pk in bedrijf.
Ten behoeve van zijn vijf kinderen zette J. Simonsz in 1913 de firma om in N.V. Houthandel, voorheen H. Simonsz en Zoon. Naast directeur H.J. Simonsz werd de als jongste bediende begonnen Ald. Buys Jz. in de directie opgenomen. J. Simonsz werd commissaris.
De houthandel werd gesticht door Johannes Simonsz (1790-1870). Hij had eerst een levensmiddelenhandel, voerde een rederij en probeerde zelfs een Maatschappij van Scheepsbouw op te zetten, hetgeen geen blijvend succes werd. In 1832 besloot hij olieslager te worden en kocht hij de molen De Struisvogel en in 1839 De Witte Duif.
Zijn oudste zoon Johannes Simonsz (1818-1887) werd houthandelaar te Montfoord. Voor zijn tweede zoon Hendrik Simonsz (1824-1888) kocht hij in 1842 de houtzaagmolen Het Lusthof. Deze Hendrik werd de eerste generatie Zaandamse houthandelaars.
Zijn zoon Johannes Simonsz (1853-1937) zette de zaken voort. Het houtbedrijf kocht voor sloop of voor overplaatsing bestemde molens (De Rust van het Vaderland, De Gekroonde Liefde, De Acht Gebroeders, De Blauwe Arend en De IJpenboom) en houtloodsen, balkensloten en de houtkoperij van Thomas Bramer, met panden genaamd Zweden en Noordwegen.
Nieuw gebouwd op de houtwerf werd de molen De Nachtegaal. J. Simonsz maakte in 1875 een reis naar Petersburg in Rusland om persoonlijk zijn houtleveranciers te ontmoeten en werd zelfstandig rondhout-importeur. Zijn broer Klaas Simonsz (geb. 1855) werd houthandelaar te Vianen.
In 1872 werden een stoommachine van 16 pk en een ketelhuis aangeschaft; de Stoomhoutzagerij De Onderneming ontstond. De productiecapaciteit van de stoommmachine was ongeveer gelijk aan die van een molen. Dat bleek onvoldoende. In 1881 kwam een stoommachine van 100 pk in bedrijf.
Ten behoeve van zijn vijf kinderen zette J. Simonsz in 1913 de firma om in N.V. Houthandel, voorheen H. Simonsz en Zoon. Naast directeur H.J. Simonsz werd de als jongste bediende begonnen Ald. Buys Jz. in de directie opgenomen. J. Simonsz werd commissaris.
Tweemaal werd het bedrijf door brand verwoest (1901 en 1905) en weer herbouwd. In 1932 kwam de klant Appel Hout- en Bouwmaterialen N.V. te Den Bosch in betalingsproblemen. Met name door toedoen van H.J. Simonsz, die door spreiding de toekomst van het bedrijf wilde veilig stellen, nam Simonsz Appel over. De volgende uitbreiding had plaats in 1936 toen werd Doesburgh met daarop de molen De Vlijt (toen reeds als fabriek ingericht) overgenomen.
Simonsz kwam de Tweede Wereldoorlog redelijk door. De laatste maanden van de oorlog waren echter moeilijk, aangezien tussen januari en mei 1945 de houthandel 'Wehrmachtslager' werd aangewezen en een Duitse bezetting kreeg.
Na de oorlog werden de activiteiten weer op- en verder uitgebouwd. In 1951 werd op het bedrijfsterrein een kisthoutfabriek opgericht; een 'hobby' van de in 1950 tot directeur benoemde J. Simonsz. Hij bleef tot 1979 in functie, keerde daarna door het plotseling overlijden van zijn opvolger, nog voor een korte periode terug. In 1958 nam Simonsz voor 1/3 deel in de oprichting van een botonmortcentrale bij Appel in Den Bosch.
Een fusie in 1971 was de oorzaak van naamsverandering en wijziging in de constructie van het bedrijf. Dat jaar werd gefuseerd met het eenmans-bouwbedrijf van J. Weeteling 'Houthandel de Later N.V.' in Zaandam, op een terrein bij de gasfabriek (hoek huidige Vincent van Goghweg / Westzijde). Opgericht werd N.V. Bouwstoffen Weeteling, de handelsnaam werd Simonsz Weeteling. De oude uit 1913 stammende N.V. werd het moederbedrijf (holding). Bouwstoffen Weeteling nam alle zaken en personeel over. Uitgangspunt bij deze verandering in de structuur was dat het houtbedrijf de leveringen op lange sfstand wilde inperken en voor de Zaanstreek en omgeving in (ook andere) bouwmaterialen wilde gaan handelen. Dhr. J. Weeteling werd directeur.
Simonsz kwam de Tweede Wereldoorlog redelijk door. De laatste maanden van de oorlog waren echter moeilijk, aangezien tussen januari en mei 1945 de houthandel 'Wehrmachtslager' werd aangewezen en een Duitse bezetting kreeg.
Na de oorlog werden de activiteiten weer op- en verder uitgebouwd. In 1951 werd op het bedrijfsterrein een kisthoutfabriek opgericht; een 'hobby' van de in 1950 tot directeur benoemde J. Simonsz. Hij bleef tot 1979 in functie, keerde daarna door het plotseling overlijden van zijn opvolger, nog voor een korte periode terug. In 1958 nam Simonsz voor 1/3 deel in de oprichting van een botonmortcentrale bij Appel in Den Bosch.
Een fusie in 1971 was de oorzaak van naamsverandering en wijziging in de constructie van het bedrijf. Dat jaar werd gefuseerd met het eenmans-bouwbedrijf van J. Weeteling 'Houthandel de Later N.V.' in Zaandam, op een terrein bij de gasfabriek (hoek huidige Vincent van Goghweg / Westzijde). Opgericht werd N.V. Bouwstoffen Weeteling, de handelsnaam werd Simonsz Weeteling. De oude uit 1913 stammende N.V. werd het moederbedrijf (holding). Bouwstoffen Weeteling nam alle zaken en personeel over. Uitgangspunt bij deze verandering in de structuur was dat het houtbedrijf de leveringen op lange sfstand wilde inperken en voor de Zaanstreek en omgeving in (ook andere) bouwmaterialen wilde gaan handelen. Dhr. J. Weeteling werd directeur.
In 1981 fuseerde de Zaanse vestigingen van houthandel Siomonsz Weeteling te Zaandam en houthandel Stadlander & Middelhoven te Wormerveer tot Simonsz & Middelhoven Bouwspecialiteiten B.V. Het besluit om in 1981 Simonsz Weeteling en Stadlander & Middelhoven te doen fuseren werd genomen als gevolg van de moeilijke situatie in de Nederlandse houthandel. Bij Simonsz Weeteling werkten op dat moment 20 manesen; bij Stadlander & Middelhoven werkten 27 mensen. Vijftien personeelsleden werden na fusie ontslagen. De nieuwe naam werd Simonsz & Middelhoven Bouwspecialiteiten B.V. Vestigingsplaats werd het terrein van Stadlander & Middelhoven in Wormerveer. Het jaar daarop werd tegelhandel J. van Erp B.V. te Schijndel, welke in 1978 was overgenomen, verkocht. Dochteronderneming Appel Hout- en Bouwmaterialen N.V. te Den Bosch ging in 1984 failliet. In 1985 fuseerde Simonsz & Middelhoven met Houthandel Donker & Schipper.
Bron: Encylopedie van de Zaanstreek, Woudt, P.J. en Woudt, K., 1991, Zaanstad.
Bron: Encylopedie van de Zaanstreek, Woudt, P.J. en Woudt, K., 1991, Zaanstad.
laatste wijziging 28-12-2018
682 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 28-12-2018
682 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1727 - 1983
Gemeente:
Zaandam
Omvang in meters:
6,5
Toegang:
Plaatsingslijst
Openbaar:
Gedeeltelijk
Licentie:
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Gemeentearchief Zaanstad. Toegang PA-0191 Simonsz, familie en houthandel Zaandam
VERKORT:
NL-ZdGAZPA-0191
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Gemeentearchief Zaanstad. Toegang PA-0191 Simonsz, familie en houthandel Zaandam
VERKORT:
NL-ZdGAZPA-0191
laatste wijziging 28-12-2018
682 beschreven archiefstukken