Peter Smidt is zanger van punkbands Dark Ravens of Dance en The Fuck-Ups.
Hij leert eind zeventiger, begin tachtiger jaren het organisatiewerk aan de hand van Robb Kauffman. Rond 1980 organiseert hij zelf zijn eerste concerten in het Grand Theatre.

Als bestuurslid van Stichting voor Pop Groningen staat hij in 1986 mede aan de basis van het Noorderslag festival. Van 1989 tot 1995 is hij popprogrammeur van Cultuurcentrum de Oosterpoort.

Smidt bekleedt sinds 1994 beleidsfuncties bij de landelijke stichting Buma Cultuur (voorheen Conamus). Bij Eurosonic Noorderslag blijft hij betrokken als creatief directeur en zorgt hij voor schaalvergroting en meer internationale uitstraling middels het organiseren van seminars.

Naar aanleiding van het 25-jarig jubileum van Eurosonic Noorderslag is Peter Smidt geïnterviewd door Jacob Haagsma. Het interview is verschenen in de speciale Volkskrant-bijlage over Eurosonic Noorderslag op 7 januari 2011 en is met toestemming van de organisatie van het festival ook geplaatst op deze site. Zie tab interview(s).

De European Festival Awards maken 9 januari 2019 bekend dat Eurosonic Noorderslag-oprichter en creatief directeur Peter Smidt dat jaar de Lifetime Achievement Award krijgt uitgereikt. Oud Groninger Smidt krijgt de prijs voor zijn werk voor Buma Cultuur, waar hij naast ESNS ook aan de wieg stond van Amsterdam Dance Event, het Europees tour support plan en het European Talent Exchange Programme (ETEP).

Op 11 januari 2019 maakt Smidt bekend dat hij, om gezondheidsredenen, na 33 jaar stopt met zijn werkzaamheden als creatief directeur van ESNS (Eurosonic Noorderslag).

Tekst:
Jacob Haagsma

Naar aanleiding van het 25-jarig jubileum van Eurosonic Noorderslag is Peter Smidt, creatief directeur Eurosonic Noorderslag en genremanager pop & rock bij Buma Cultuur, geïnterviewd door Jacob Haagsma. Het interview is verschenen in de speciale Volkskrant-bijlage over Eurosonic Noorderslag op 7 januari 2011 en is met toestemming van de organisatie van het festival ook geplaatst op de site van Poparchief Groningen.

Eurosonic Noorderslag 25 jaar: help Europese en Nederlandse muziek de grenzen over
Eurosonic Noorderslag bestaat, als we de materie ruimhartig beschouwen, precies 25 jaar. In die kwart eeuw heeft het festival een enorme ontwikkeling doorgemaakt: van een eendaags festival met grappig bedoeld wedstrijd-element tot een showcase-festival annex conferentie waar de hele Europese muzieksector zich de vingers bij aflikt.

Dat is belangrijk, zeker in een tijd waarin ‘Europa’ een steeds grotere rol gaat spelen in ons dagelijks leven. Veel wetten en regels worden al in Europees verband opgelegd, we rijden, treinen of vliegen rustig naar elkaars hoofdsteden voor een weekendje vertier, we betalen met hetzelfde geld.

"Maar we weten niet welke liedjes in andere landen populair zijn, wat voor bands er daar toe doen", zegt Peter Smidt, creatief directeur van het evenement èn genremanager pop & rock bij Buma Cultuur. ,"Als wij in Nederland zo veel leuke bands hebben, die wij ook de moeite waard vinden, waarom zou dat in Duitsland, Portugal, Polen of welk ander land dan niet zo zijn?"

Het besef dat pop uit eigen land de moeite waard kan wezen, was ooit nog niet zo vanzelfsprekend. Nu wordt het bovenste part van de albumlijsten geregeld volledig bezet door vaderlands product. Nederlandse artiesten verkopen rustig stadions uit. En ook in het buitenland, tot in Japan, is er oog voor onze muzikanten, van The Ex tot Caro Emerald en van Within Temptation tot Wouter Hamel.

Hoe anders was dat in zeg, de jaren tachtig. Nederlandse pop werd gezien als enigszins inferieur aan wat er uit Engeland en Amerika, van oudsher de rocknaties bij uitstek, tot ons kwam. En vooral de alternatieve sector kwam bij de radio amper aan bod. Deels omdat de drempel om platen te maken toen nog een stuk hoger was dan nu, deels omdat die platen, als ze al werden gemaakt, lang niet altijd voldeden aan de technische maatstaven van de radiomakers van toen.

En toch was daar in januari 1986 ineens de allereerste Noorderslag, al heette dat toen nog niet zo. Op verzoek van de toenmalige directeur van het Groninger cultuurcentrum De Oosterpoort, Pim van Klink die tegenwoordig als kunsteconoom aan de weg timmert, zette Smidt met nog enkele companen een festival op touw.

Holland-België was dat, met een speels, informeel wedstrijdelement dat de Volkskrant ertoe bracht om te koppen met: 1-0. Want hoewel Belgische bands destijds (nog voor de Antwerpse invasie van dEUS en aanverwanten zelfs) nogal hot waren, maakt het Nederlandse ‘team’ de meeste indruk.

"Het beeld werd helemaal omgedraaid", herinnert Smidt zich. "Nederlandse bands waren een groot succes, en dat terwijl de perceptie eerst was dat dat toch eigenlijk niets kon zijn, vergeleken met Engelse of Amerikaanse bands. Het was echt 1-0, zonder strafschoppen.

Dus kwam er in 1987 een vervolg, en dat was de eerste keer dat de naam Noorderslag op de affiches verscheen. Dat speelse wedstrijdelement werd er nog even in gehouden door de zaak te presenteren als een competitie tussen bands uit Friesland en Groningen, waar in die tijd van alles aan de hand was, versus die uit de rest van het land. De uitslag daarvan is in de nevelen der tijd verdwenen: zo veel belang werd daar al niet meer aan gehecht, we waren toch immers met solidaire Nederlanders onder elkaar.

Zo groeide Noorderslag rap uit tot een festival waar je snel en op een compacte manier werd bijgepraat over de stand van zaken in de Nederlandse pop, meer in het bijzonder: het enigszins naar alternatieve paden afslaande segment daarvan.

Ook vertegenwoordigers van media, platenmaatschappijen en andere geledingen van de muzieksector kwamen daar snel achter. Maar: "je kon in een keer tientallen bands checken, in plaats van steeds naar andere zaaltjes te moeten rijden", zegt Smidt.

Ondanks dat succes bleef het een duur evenement om te organiseren. In zijn zoektocht naar geld kwam Smidt terecht bij Conamus, zoals Buma Cultuur toen heette: een stichting opgezet door auteursrechtenorgansiatie Buma/Stemra om het Nederlands product in binnen- en buitenland te promoten.

"Dat is echt een enorme impuls voor het festival geweest", zegt Smidt, "nog los van de financiën, die heel hard nodig waren. Zij hadden ook de kennis en het netwerk, zowel nationaal als internationaal. Neem nou de contacten met de media, de radio vooral. Ik probeerde Nederlandse bands in Noorderslag-verband zo veel mogelijk in de media te krijgen. Eindeloos lopen pluggen bij Frits Spits van De Avondspits, destijds het belangrijkste radioprogramma, maar die bleef ook maar hameren op die technische normen."

Conamus had ook een relatief nieuwe prijs voor popmuzikanten: de Popprijs. De uitreiking daarvan werd voortaan ook al ondergebracht bij Noorderslag en is sindsdien uitgegroeid tot een hoogtepunt van het festival, inclusief intensieve speculaties over de mogelijke, al of niet terechte winnaar.

Conamus werd een paar jaar coproducent van het festival. Maar sinds 1997 wordt Eurosonic Noorderslag georganiseerd door de zelfstandig opererende Stichting Noorderslag. Buma Cultuur, zoals Conamus sinds enige jaren heet, zet de conferentie in de verf, leent Smidt uit als creatief directeur, reikt de Popprijs uit en doet deels de promotie van het evenement in het buitenland.

Terug naar de jaren negentig, toen Noorderslag werd uitgebreid met een conferentie èn met een internationale poot. "De mensen uit de sector stonden altijd voor de boxen of achterin, bij de bar, van gedachten te wisselen. Ik dacht: dat kun je beter structureren in de vorm van een conferentie."

En dan die internationale poot, Eurosonic dus. Noorderslag had al snel redelijk wat internationale aanloop, "en die mensen vroegen al of ze hun eigen bands niet mee konden nemen." Smidt zelf raakte intussen steeds meer geïntrigeerd door een, achteraf, volstrekt logische vraag. "Ik dacht: als wij hier in Nederland zo veel toffe bands hebben, zou dat in Duitsland of Portugal zo veel anders zijn?"

Dus werd de vrijdagavond voortaan ingeruimd voor bands uit de rest van Europa. Dat begon eigenlijk met een avond voor Groninger bands, onder de naam Noorderslagting, Gepresenteerd als een soort tegenactie van het Groninger smaldeel, "want dat werkt in de pers het beste", maar in feite verliep een en ander in nauwe samenwerking.

Intussen is Eurosonic flink gegroeid: niet langer een, maar drie avonden propvol Europees talent, gesitueerd in tientallen zalen in de compacte, gemakkelijk te belopen Groninger binnenstad. En het wordt serieus genomen, ook door mensen die aanvankelijk enigszins sceptisch reageerden.

"Zo van: waar gaat dit allemaal over, al die Europese groepen. Maar het is gaan leven, ook en vooral buiten Nederland. Ik doe meer interviews over Eurosonic in het buitenland dan in eigen land. Waar je ook komt in Europa, tot en met Bulgarije, overal hoor je dat Eurosonic het belangrijkste platform is voor Europese muziek."

En dat is nodig. Niet alleen vanuit, laten we zeggen, cultureel oogpunt is het gek en jammer dat we de tophits en alternatieve fijnproeversacts van onze buurlanden niet kennen. Er zit ook nog een economische kant aan.
"Het is buitengewoon jammer dat Europese artiesten niet altijd toegang hebben tot de Europese markt, dat daardoor niet altijd in staat zijn hun brood te verdienen met muziek. De platenmaatschappijen verdienen hun geld met het traditionele repertoire, en dat wordt bepaald op de hoofdkantoren in Londen, New York en Los Angeles. Daar is veel geld beschikbaar om in de carrières van nieuwe artiesten te stoppen. In Europa is dat minder.”

Smidt is overtuigd van het economische belang van cultuur. ,,Er kan ook geld mee verdiend worden. Vanuit dat perspectief biedt Europa enorme mogelijkheden. Het feit dat we verschillende talen spreken is misschien lastig, maar die veelzijdigheid en diversiteit moeten we ook zien te benutten. Europese muziek moet toegang krijgen tot die markt. Dat is allemaal niet iets dat je in een paar jaar verandert, maar daarom moet je daar nu beleid voor ontwikkelen en acties voor in gang zetten."

Dat is het doel van Eurosonic. Het gaat erom dat er 'pijpleidingen' voor het Europese repertoire worden aangelegd en verbreed, zodat die muziek doorkomt in de media en op de podia. En waar Europees repertoire goed doorstroomt, lift muziek uit Nederland natuurlijk handig mee.

Welbegrepen eigenbelang ligt ook aan de basis van Buma Cultuur zelf, tenslotte opgezet en in de lucht gehouden door auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra. "Eigenlijk zijn het de componisten en muzikanten die het financieel mogelijk maken om collectief het repertoire te promoten. Eigenlijk best bijzonder. Van hun geld organiseert Buma Cultuur niet alleen Eurosonic Noorderslag, maar ook Amsterdam Dance Event en andere evenementen en conferenties. Het is toch heel waardevol dat zo’n auteursrechtenorganisatie zijn verantwoordelijkheid neemt."

Dat gezegd hebbende: het valt niet altijd mee om afdoende financiering te vinden voor aanleg en onderhoud van die pijpleidingen voornoemd. "Het geld bij elkaar fietsen is altijd het meeste werk", zegt Smidt, "niemand voelt zich verantwoordelijkheid voor Europa. En als de portemonnee wat leger raakt, zoals in deze tijd, wordt het ook lastig."
Bovendien is popmuziek een relatief nieuwe kunstvorm, waar je, qua beleid, niet zomaar de mal van klassieke orkesten of beeldende kunst op kunt leggen. "Inhoudelijk en zakelijk zit het heel anders in elkaar", zegt Smidt. "De popsector is in feite nauwelijks afhankelijk van subsidies, althans, qua geld dat direct naar de muzikanten gaat. Het beeld van de rijke, beroemde en drugs consumerende popster staat dat ook in de weg. Qua popbeleid heeft het ministerie van Verkeer en Waterstaat veel invloed, als het om de etherveilingen gaat, of anders dat van Ruimtelijke Ordening, als het om de milieuwetgeving gaat."

Het gemeentelijke en provinciale beleid is ook van belang, reden waarom daar op het de conferentie altijd uitgebreid aandacht aan wordt besteed. Maar terug naar de Europese schaal, waar nog een wereld, of in ieder geval een werelddeel, te winnen valt.

Smidt is druk met het leggen van lijnen. Naar de prestigieuze EBBA Awards die sinds enkele jaren op Eurosonic Noorderslag worden uitgereikt. Naar de ETEP (European Talent Exchange Program), dat al menige continentale band langs de diverse Europese festivals heeft gestuurd. Naar de EBU (European Broadcasting Union) die zorgt voor een uitgebreide dekking van het festival via radio, televisie en internet. "Allemaal om de Europese muziek de grenzen over te helpen."

Zo zijn we dus 25 jaar verder, een tijdsspanne waarin de wereld in het algemeen en de muziekwereld in het bijzonder haast onherkenbaar veranderd zijn. Maar juist omdat Eurosonic Noorderslag een kwart eeuw bestaat, en omdat Noorderslag aanvankelijk vooral over Nederlandse pop ging, ligt de focus dit jaar ook in Eurosonic-verband op eigen land. Want naast Noorwegen, Frankrijk en Italië, eerdere focuslanden, mag de Nederlandse pop zeker gehoord worden. En, zegt Smidt, "het is mooi om op zo’n manier de cirkel rond te maken."

Bron:
Volkskrant bijlage over Eurosonic Noorderslag, 7 januari 2011