Uw zoekacties: Kerspel Loppersum, 1602 - 1824

15 Kerspel Loppersum, 1602 - 1824 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

15 Kerspel Loppersum, 1602 - 1824

Delen

Doorsturen per email

Delen via Facebook

Delen via X (Twitter)

Printen

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Stuur een reactie naar Groninger Archieven

Bekijk gegevens Groninger Archieven

Inleiding

In de katholieke tijd hield een indultum of privilege in dat de inwoners van een kerspel niet onderworpen waren aan het toezicht van de proost, maar dat zij rechtstreeks onder de officiaal vielen. In de provincie Groningen zijn er zeven kerspelen geweest die zo'n privilege hebben verworven: Loppersum, Zeerijp, 't-Zandt, Leermens, Eenum, Wirdum en Garrelsweer. i

Na de Reduktie is de officiaal verdwenen, maar men besluit in 1599 de zeend in stand te houden; nu zijn het de kerkvoogden uit de 7 kerspelen, in plaats van de officiaal, die samen met de hoofdelingen en de predikanten, elk jaar bijeen komen in de kerk van Loppersum, om als college van seendheren (seend=synode) recht te spreken over echtbreuk, hoererij, bloedschande, oneerlijke joodse woeker etc., maar ook om vonders (een plank over een sloot of vaart met één leuning, vlonder), omtreden en voetpaden te schouwen en ellen en maten te wroegen (=keuren). Het schouwen en wroegen gebeurde door pastor en kerkvoogden, terwijl de seendheren controleerden of het werk inderdaad was gebeurd. i

In het gemeente-archief van Loppersum berust het notulenboek van de seendheren van de met het indultum bevoorrechte zeven kerspelen (1602-1824). In het Rijksarchief in Groningen berust dit notulenboek in kopie (2 banden: 1599-1725 en 1726-1824). Dit notulenboek in kopie heb ik hier onder inventarisnummer 1 opgenomen. i

Zie voor een uitgebreide inleiding over de kerspelorganisatie de inventaris van het archief van het kerspel Aduard (toegangnummer 4). Deze inventaris verscheen eerder in druk in C. Tromp, De Groningse kerspelarchieven (Groningen 1982). i

Literatuur: W.J. Formsma, "De proosdij van Loppersum en het indultum der zeven kerspelen". Overdruk uit: Bijdragen tot de kennis van de gemeente Loppersum. i

laatste wijziging 14-04-2018

2 beschreven archiefstukken