Het Heemraadschap bestond blijkens een ordonnantie op de Oude Maas 's Lands van Heusden reeds in het jaar 1460. Aanvankelijk had dit waterschap ten doel door middel van de Gemeenelandssluis te Doeveren het water van de buitenboezem van de oude Maas en in enkele gevallen bij langdurige stormwinden uit het noord-westen het vloedwater te keren, doch sedert 1765, het jaar waarin de Baardwijksche Overlaat werd aangelegd, bevorderde het waterschap de lozing van het afkomende rivierwater. Gedurende eeuwen waren de functies van Maasgraaf en van Waarsman van de Oude Maas verenigd respectievelijk met die van Dijkgraaf en van secretaris-penningmeester van het Heemraadschap van den Hoogen Maasdijk van Stad en Lande van Heusden, maar het Waterschap had zijn eigen financiën, zijn eigen bestuur en beheer.