Uw zoekacties: Films en geluidsopnames

Films en geluidsopnames ( Fries Film en Audio Archief )

Filter: Filmx
beacon
5  zoekresultaten
sorteren op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Datering:
1991
Titel:
Besetters en ferset
Maker:
Omrop Fryslân TV, samenstelling en regie Freark Smink
Samenvatting inhoud:
Film over de bezetter en het verzet in de Tweede Wereldoorlog. Interview met Tiny Mulder door Freark Smink, met korte verfilmingen over haar ervaringen in het verzet. Tiny was in 1991 journalist bij het Friesch Dagblad.
De film start met een inval van de Duitsers bij een gezin, een jong meisje wordt ontdekt maar de soldaten accepteren de smoes dat ze mazelen heeft.
De oorlog werd steeds wreder, er werden o.a. onschuldige burgers geëxecuteerd. Als reactie ontstond er verzet onder de bevolking. Het contact tussen verschillende verzetsgroepen werd onderhouden door koeriersters. Tiny Mulder heeft in de oorlog geallieerde piloten en anderen opgevangen en later ervoor gezorgd dat ze terug konden naar Engeland. De geallieerden wilden graag de bemanningen terug hebben omdat zij goed getraind waren.
Voor haar hulp, aan zo’n 80 piloten en andere bemanningsleden, ontving zij later de Amerikaanse Medaille der Vrijheid. Ze heeft nog contact gehad met Merlin H. Verberg, Edwin (Ed) F. Pollock, Robert (Bob) R. Scherman.
Vooral na de Spoorwegstaking werd er veel en lang gefietst door de koeriersters, wel 60-80 km op een dag. Ze brachten door weer en wind boodschappen over van de Binnenlandse Strijdkrachten (BS).
Door de schaarste had men vaak geen geschikte kleding, waaronder regenkleding. Bij gebrek aan schoenen fietste men bijvoorbeeld op klompen. In de winter fietsten de koeriersters met slechte banden door de sneeuw.
Om zelf een fiets te bezitten was een ‘Freistellung’ nodig, een vrijstelling afgegeven door de Duitsers.
Eenmaal werd Tiny aangehouden door soldaten bij een controlepost, gelukkig werd er niets verdachts gevonden en kon ze doorfietsen.
Vanaf 15 of 16 jaar was een persoonsbewijs verplicht, dat had veel speciale kenmerken waaronder een watermerk en een vingerafdruk. Het was dus moeilijk te vervalsen. Omdat Tiny gezocht werd maakte ze gebruik van het persoonsbewijs van een overleden persoon; Helena Hendrika van Straaten.
Vervolg samenvatting inhoud:
Koeriersters gaven boodschappen door aan het verzet, bezorgden brieven en krantjes, voedselbonnen, maar ook wapens en zelfs een radio-ontvanger voor het verzenden en ontvangen van berichten naar Engeland. Dat laatste was erg riskant, met kans op de doodstraf.
Veel mensen moesten onderduiken maar niet iedereen was bereid onderduikers op te nemen.
Tiny besluit met de woorden: “Vrijheid en mensen in hun waarde laten, daar gaat het om.”
Bronformaat:
Video
Kleur:
Kleur
Geluid:
Ja
Duur:
20 minuten
Collectie:
Fries Verzetsmuseum
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Datering:
1999
Titel:
Wat blijft is het verhaal. Mevr. T. Mulder
Maker:
Fries Verzetsmuseum
Opdrachtgever:
Fries Verzetsmuseum
Samenvatting inhoud:
Mevrouw T. (Tiny) Mulder vertelt voor een schoolklas over de Tweede Wereldoorlog, aan de hand van het thema: Kiezen en delen.
Kiezen in de oorlog was lastig: blijf je bij gevaar zitten of ga je vluchten? En ben je bereid te delen als er weinig voedsel is?
Aan het begin van de oorlog was er niets te kiezen: Nederland werd bezet en de Duitsers maakten de dienst uit. Metalen voorwerpen, later ook fietsen, schepen en treinen werden in beslag genomen en gebruikt voor de wapenindustrie.
Ambtenaren moesten hun afkomst invullen op een formulier, daarna werden joodse mensen ontslagen. Alle joodse kinderen in Leeuwarden werden verplicht naar één joodse school te gaan, bij de Grote Kerk. Het was de bedoeling dat ze naar een werkkamp zouden gaan; eerst naar Westerbork, daarna naar Polen. Joden mochten geen winkel meer hebben, in het openbaar was het dragen van een jodenster verplicht.
Nederlanders kwamen tot het besef dat de maatregelen racistisch waren. Het verzet ging joodse mensen waarschuwen als er gevaar dreigde. Tiny werd gevraagd om mee te helpen zoeken naar onderduikadressen. Maar het opnemen van onderduikers was gevaarlijk voor gastgezinnen; bij ontdekking werden ook zij getransporteerd naar een kamp en ze verloren hun huis en inboedel. Geen gemakkelijke keuze dus…. Haar ouders in Drachten besloten wel een joods meisje op te nemen, Evelijn, kind van ouders met een winkel in Den Haag. Evelijn werd apart van haar ouders ondergebracht. Ze mochten niet elkaars onderduikadres weten. Evelijn is 2 jaar in Drachten gebleven en later herrenigd met haar ouders. Ze waren vervreemd van elkaar, veel familie had de oorlog niet overleefd.
Ook mannen van 18-40 jaar gingen onderduiken toen zij opgeroepen werden om in Duitse fabrieken te gaan werken.
Vervolg samenvatting inhoud:
Sommige politieagenten doken ook onder en hielpen vaak het verzet. Een andere groep die onderdak nodig had was de bemanning van Amerikaanse en Engelse bommenwerpers die neergeschoten waren door Duitse vliegers. Ze kwamen aan parachutes naar beneden en verstopten zich snel, meestal bij boeren. Voor boeren was dat een moeilijke keuze; op helpen van de vijand stond de doodstraf. Daarom was men zeer voorzichtig.
Er was een groot tekort aan voedsel, kleding, zeep en brandstof. Voor de onderduikers waren extra bonnen nodig, daarvoor werden distributiekantoren beroofd. Boeren werden benaderd om voedsel te geven voor hongerige evacués uit het zuiden.
Aan het begin van de oorlog telde Friesland ca. 300.000 inwoners, op het einde van de oorlog ca. 400.000. Mensen in Friesland moesten een keuze maken of ze voedsel en hun huis wilden delen. In de praktijk raakte je daaraan gewend. Veel mensen uit het verzet verloren hun leven in de oorlog.
Waarom vertelt Tiny haar verhaal? Ze roept op om te gaan stemmen bij verkiezingen voor gemeente, provincie en de Tweede Kamer om zo een dictatuur te voorkomen. Besef ook dat discriminatie klein begint maar alleen maar erger wordt. En wees je bewust van racisme; elk mens is evenveel waard, ook vluchtelingen.
Bronformaat:
Video
Kleur:
Kleur
Geluid:
Ja
Duur:
28 minuten
Collectie:
Fries Verzetsmuseum
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Datering:
maart 1995
Titel:
Verzet is voor mij ...
Maker:
Fries Verzetsmuseum
Opdrachtgever:
Fries Verzetsmuseum
Samenvatting inhoud:
Korte interviews met 47 kinderen en volwassenen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Met korte statements reageren zij op de stelling ‘Verzet is voor mij’. Het beeld is helaas gekanteld, personen in beeld:
Loek Hermans (Commissaris van de Koningin)
Freark Smink (acteur)
Janet Taekema (Korporaal Landmacht)
Ben van Doorn (beeldend kunstenaar)
Tschirikova Katarina (Russisch dwangarbeidster 1942)
Harry Steenstra (leraar basisonderwijs)
Mark Groenweg (kind op basisschool)
Johanneke Liemburg (lid Tweede Kamer PvdA)
Conrad Berghoef (Amnesty International Leeuwarden)
Rein van der Kluit (voorzitter Stichting Verzetsmuseum Friesland)
Markos Thomas (vluchteling uit Ethiopië)
R. C. Bekius (oud-directeur Stichting Friesland 1940-1945)
Bernard Renzema (student)
Tiny Mulder (schrijfster/verzetsvrouw)
Asing Walthaus (redacteur Leeuwarder Courant)
Jarina Koopmans (kind op basisschool)
H.H. (Hayo) Apotheker (burgemeester Leeuwarden)
Erna Evans (Australisch immigrant)
Ype Schaaf (auteur Leeuwarden 40-45)
Klaas Deinum (plaatsvervangend directeur Asielzoekerscentrum)
Mounet Stuiver (Frysk Anti Faksisme Komitee)
Ibrahim Nasser (gevlucht kunstenaar uit Somalië)
K. Engelmoer (voorzitter Commissie Jeugdvoorlichting)
Tineke Steenstra–Jansma (docent basisonderwijs)
Henk Kroes (directeur It Fryske Gea)
Gonnie Kooij–Ezerman (galeriehoudster)
Oebele Bouma (Beroepsgroep Politie Amnesty International)
Gelske van der Vlugt (Indisch kampkind)
Taco van der Veen (verzetsman)
Peter de Haan (Voorzitter Stedenband Leeuwarden – Orjol)
Anja Hoffman (Vluchtelingenwerk Leeuwarden)
Kor Landman (oud–PTT'er)
Tetske Koopmans (kind op basisschool)
Lútsen Kooistra (hoofdredacteur Friesch Dagblad)
Esther Kleynendorst (politieagent)
B.R. Douma (Secretaris Vereniging Friesland 1940–1945)
Douwine Boomsma–Reitsma (Amnesty International Friesland)
Alexander Groeneweg (kind op basisschool)
M. Oppewal (koerierster)
J.J. Huizinga (voorzitter Bevrijdingsfestival Fryslân)
Vervolg samenvatting inhoud:
Alirezazadeh Mitra (vluchteling uit Iran)
W.G. de Jong (verzetsman)
Froukje de Lange (huisvrouw)
Will Frantzen (NVIH – COC afdeling Friesland)
Gusta Olivier–Vonk (Verenigd Verzet 40–45)
G. Oppewal (Voorzitter Vereniging Friesland 1940–1945)
Gré Ket–Nijdam (koerierster)
Bronformaat:
CD
Kleur:
Kleur
Geluid:
Ja
Duur:
15.55 minuten
Collectie:
Fries Verzetsmuseum
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Datering:
ca 1995
Titel:
Verzet is voor mij
Maker:
Fries Verzetsmuseum?
Opdrachtgever:
Fries Verzetsmuseum?
Samenvatting inhoud:
Interviews met kinderen en volwassenen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Met korte statements reageren zij op de stelling ‘Verzet is voor mij’.
Filmbeelden van o.a. Tiny Mulder (schrijfster en oud-verzetsstrijdster, Hayo Apotheker (oud-burgemeester Leeuwarden), Henk Kroes (oud-voorzitter Vereniging de Friesche Elf Steden), Loek Hermans (oud-commissaris van de Koningin). Waarschijnlijk rond 1995 opgenomen.
Het gaat om ruw, onbewerkt beeldmateriaal; opnames van mensen worden steeds opnieuw gedaan met (buiten beeld) aanwijzingen door Gerk Koopmans, directeur van Verzetsmuseum Friesland.
Het beeld is gekanteld, vaak in- en uitgezoomd.
Bronformaat:
Video
Kleur:
Kleur
Geluid:
Ja
Duur:
1:01 minuten
Collectie:
Fries Verzetsmuseum