De documentaire volgt de twee schippers Allerd Sijperda en Ulbe Zwaga en hun collega's tijdens de voorbereidingen op de kampioenschappen. Zwaga, een potige Leeuwarder, komt uit een echt skûtsje-schippersgeslacht. De Heerenveense Sijperda zeilde met een zelfgebouwd jacht de wereld rond voordat hij vorig jaar zijn debuut als skûtsjeschipper maakte.

De eigenzinnigheid van de Friezen, met hun eigen vlag, taal en gebruiken, ontroert en werkt soms op de lachspieren. Zo loopt een oude Fries mopperend weg, omdat zijn kleinzoon niet naar zijn adviezen wil luisteren. ,,Hou je bek, opa!'

'Skûtsjesilen' gaat binnenkort de wereld rond. National Geogra phic zendt de documentaire in de loop van dit jaar eerst in heel Europa, later in onder andere China, Australië, Brazilië en de Verenigde Staten uit. De verwachting is dat het in totaal zo'n 300000 tv-kijkers zal bereiken.

Een film over het skûtsjesilen in Friesland. Voorafgaand aan de wedstrijd komen de schippers en bemanningen bijeen in Grou. Hier wordt ook de eerste wedstrijd gehouden, winnaar is schipper Jan van Akker van de Sneeker Pan. Tijdens de wedstrijd bij De Veenhoop vindt een sleepstart plaats. De skûtsjes zijn allemaal achter elkaar te zien. Winnaar is Woudsend, de 70-jarige Lodewijk Meeter wordt 5de met het Huzumer Skûtsje. Bij Earnewâld vindt ook een sleepstart plaats. Winnaar is Lammer Zwaga uit Langweer. Bij Elahuizen vaart Hattum Hoekstra met het Drachtster Skûtsje. In Woudsend wordt Hoekstra derde. Jeen Zwaga van Earnewâld trekt hier aan het langste eind. Tjitte Brouwer, de nieuwe schipper van de Gerben van Maanen eindigt als tweede.
Bij Stavoren is er een aanvaring tussen de Sneeker Pan en het skûtsje van Lemmer. Er volgt een straf en een uitleg van de protestcommissie.
In Lemmer volgen twee wedstrijddagen. In café de Wildeman wordt een bespreking gehouden. Er wordt gezeild op het IJsselmeer, het skûtsje Doarp Huzum komt in aanvaring met dat van Earnewâld. De wedstrijd wordt vanuit de lucht gefilmd. Winnaar is Keimpe van der Meulen van Woudsend.
De laatste wedstrijd wordt gehouden bij Sneek op het Sneekermeer. Joop Mink loopt averij op met het skûtsje van Grou en moet de wedstrijd verlaten.

Een filmreportage over skûtsjesilers en het skûtsjesilen, gemaakt in opdracht van de skûtsjecommissie Heerenveen in 1968-1969. De Gerben van Manen, het skûtsje van Heerenveen wordt schoon geboend. De mast wordt opgetrokken. Oldehove in Leeuwarden. In Leeuwarden start de Elfstedentocht te water voor motorboten, zeilboten, kano’s: het watersportseizoen is geopend. Standbeeld Ús Mem. Werken aan een skûtsje dat op de helling ligt. Beeld van een houten interieur en gegraveerde reliëfs in de ramen. Een ouder echtpaar zingt een Fries liedje. Een man spreekt in een zaal toe de schippers toe. Het publiek stroomt toe. Beelden van varende skûtsjes en wedstrijdbeelden op diverse locaties. Amerikaanse windmolen. Rondvaartboot. Gezelligheid op het water. Hotel Oostergoo in Grou. De skûtsjes varen door de Tijnje naar de Wijde Ee. Veel publieke belangstelling op het water en de wal. Hotel Princenhof. Skûtsjes starten vanaf de wal. Wedstrijdbeelden van SKS 1968. Luchtopnamen. Sportvliegtuigje. Terugtocht van de plezierschepen, bootjes en skûtsjes. De sluizen bij Terherne. Man in roeibootje, kanovaarder bij ondergaande zon. Stemmingsorkest “Batavus showband”. Dansen op de dansvloer. Naambord Langweer en straatbeeld. Hotel “De drie Zwaantjes”. Wedstrijdbeelden en publiek dat over een hoog brugje loopt. BP-station. Wedstrijdbeelden bij Hindeloopen. Reparatie van de kabels. Stuurman en bemanning. De Fluessen. Een aanvaring. Het grootzeil oprollen. King fabriek bij Jirnsum (Irnsum). Waterpoort in Sneek. Sluitingswedstrijden op het Sneekermeer*. Opnamen genomen vanaf het skûtsje van Siete Meeter. De winnaar 1995 is bekend en de FKS vlaggetjes worden gehesen. Hotel ‘t Schippershuis. Herenwal en Fok in Heerenveen waar mensen op de wal staan. Gemeentebestuur voor Crackstate in Heerenveen ontvangt ‘s avonds de schippers en bemanningsleden. Burgemeester de Jonge overhandigt schippers, bemanningsleden en vrouwen bloemen. Winnaar Douwe Jzn. Visser van de Sneker Pan.

De skûtsjes worden voorbereid op de wedstrijden. Vervolgens is de eerste wedstrijd bij Grou te zien. Er komen ook andere locaties in beeld zoals Earnewâld, Stavoren en Lemmer. Er wordt afgesloten met de prijsuitreiking.