1937

Kar út twa

W. Hielkema

‘Kar út twa' gaat over een meisje dat tussen twee jongemannen moet kiezen. Anne en Rudmer zijn aanvankelijk een paar, maar Rudmer krijgt een gevangenisstraf van drie maanden, als hij na afloop van de kermis in Grou zijn rivaal Murk een messteek geeft. Als hij weer uit de gevangenis komt, blijkt dat Anne inmiddels verkering heeft met Murk, maar slecht door hem wordt behandeld. Murk heeft geld nodig en steelt een koe die hij op de veemarkt in Leeuwarden probeert te verkopen. Rudmer neemt het weer voor Anne op en uiteindelijk kiest ze voor hem.

De eerste Friestalige (stomme) film, 'Kar út twa', ging in premiere op 26 december 1937 in de Harmonie in Leeuwarden.
De eenvoudige film werd op allerlei plaatsen waar hij vertoond werd, met enthousiasme ontvangen. Voor de initiatiefnemers en de spelers was dit een openbaring. Er zijn verschillende filmlocaties gebruikt, zoals de markt van Grou, de Leeuwarder veemarkt en het NS-station en Huis van Bewaring in Leeuwarden. De financiële middelen waren niet genoeg voor het maken van geluidsopnamen, maar dit gemis werd gedeeltelijk goed gemaakt door een apart van de film gemaakte ‘muzikale illustratie’, die op grammofoonplaten werd vastgelegd. De 16mm film kon in allerlei lokalen gedraaid worden. Aanvankelijk duurde de projectie een uur, maar omdat er maar één kopie was en door het veelvuldig afspelen wel eens een stukje film afbrak, is de totale duur nu 43 minuten.

Regie: W. Hielkema
Scenario: S.D. de Jong
Makers: J.D. de Jong, Gerrit Aalfs, Hein Faber, Piet Plantinga
Acteurs: Wietske Hoogenberg (Anne), Hendrik Visser (Rudmer) en Doede Nieuwenhuis (Murk)

Film

Zwart-wit

Nee

43 minuten

Historisch Centrum Leeuwarden

http://friesfilmarchief.nl/filmmakers/moannerubriek/oudste-friese-film-75-jaar-geleden-in-premiere/

120824-HCL