Oversticht 40

Officiële beschrijving van RTV Oost: "In 1885 werd op het landgoed Twickel bij Delden bij toeval een zoutlaag in de bodem ontdekt. Toen na de eerste wereldoorlog de zoutimport uit Duitsland stil kwam te liggen werd begonnen met de ontginning van het zout. Dit leidde onder meer tot het ontstaan van het chemische concern AKZO. In Het Oversticht vanavond aandacht voor de geschiedenis, ontginningsmethodes en betekenis voor Twente van de zoutwinningindustrie."

Aanvullende informatie: Vroeger moest zout geïmporteerd worden en was peperduur. De eerste zoutwinning in Nederland vond plaats in Friesland, waar men zout won door het stoken van veenplakken. In 1885 komt de baron van Twickel bij boren naar zuiver drinkwater bij toeval achter het bestaan van zout in de bodem. De heer Vis uit Rotterdam toont belangstelling om het zout te gaan winnen. De baron ziet aantasting van zijn landgoed niet zitten en de overheid is om belastingtechnische redenen tegen. Na de Eerste Wereldoorlog komt het besef dat afhankelijkheid van het buitenland veel nadelen heeft. Zoutwinning in Twente wordt toegestaan en Vis krijgt als enige een consessie om te boren in de aardlagen onder Twente. Hij richt de Nederlandse Zout Industrie op. Deze kreeg op voorhand het predikaat 'Koninklijke'. In 1919 werd op 325 meter diepte bij Buurse het eerst zout aangeboord. Beelden van de bewuste plek. Uitleg over hoe de zoutlagen ontstaan zijn en hoe het zout, de pekel, gewonnen wordt. Via leidingen wordt de pekel getransporteerd naar de fabriek in Boekelo. Oude filmbeelden van het werk in de fabriek.

In 1931 wordt de fabriek in Boekelo uitgebreid met een electolyse installatie. Door splitsing in natrium en chloor nemen de gebruiksmogelijkheden voor zout toe. Het Twente Kanaal is belangrijk voor het vervoer. In 1952 wordt de productie van de Koninklijke Nederlandse Zoutindustrie geheel overgenomen door de fabriek in Hengelo. Oude filmbeelden van de fabriek. In Boekelo blijft ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )