Uw zoekacties: Venster 2003, aflevering 1, pagina 9

Collectie tijdschriften SOGK - Venster 2003 ( Stichting Oude Gelderse Kerken )

beacon
1  records
 
 
Erfgoedstuk
Pagina
Venster 2003, aflevering 1, pagina 9
Naam tijdschrift:
Venster 2003
Datering:
januari 2003
Jaargang:
1
Aflevering:
1
Pagina:
9
elena en keizer Constantiin ontdekt Paul Ie Blanc?
Pau! Ie Blan e. kunsthistoricus ,
was 20 jaar docent kunstgeschiedeni s van de Middeleeuwen aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen. ra jaar directeur van de Stich ting Kerkeli jk Kunstbezi t in Nederland en is thans ze lfstan dig adviseu r op he t gebied van beleid . beheer en behoud t.b .v. musea en monum entenzorg. Hij is ges pecialiseerd op het terrein van Middeleeuwse muurschilderingen in Nede rland .
Inleiding De bouwgeschiedeni s van de hu idige hervormde kerk
van Aalten, in de middeleeuwen behorend tot het Bisdom Münster en gewijd aan de heilige Helena, kon mede dank- zij dendrochro nologisch onderzoek in 1996 vrij exact wor- den vastgeste ld.' De bouw van de toren vond plaats in de twaalfde eeuw met een verhoging om streek s [4° 0. Rond 1440-1450 werd het hoog pseudobasilikaal koor gebouwd, waarna omstreeks 147°- 1483 het hui dige schip tot stan d kwam. De kerk bezit een groot aantal zeer bijzondere laatmid-
deleeuwse muur- en gewelfschilderingen, bijzonder vanwe- ge de hoge artistieke kwaliteit en vanwege de deels zeer unieke iconografie. De schilde ringen zijn in twee perioden aangebracht, die in het schip op het eind van de vijftiende eeuw, die op het gewelf van het koor waarschijnlijk in 15lJ . Op het gewelf van het koor gaat het om een voorstelling
van de in het begin van de twintigste eeuw blootgelegde en geresta ure erde , Aankondiging van de komst van Jezu s Christus, gecompleteerd door de ges talten van de Konin gen van Israël. Op de vlakken boven de sche ibogen van het schip bevin-
den zich (eerste fase blootlegging en conservering 1974, tweede fase zooo-november 2 0 0 2 ) . de ges talten van de
1 A. Reinstra, 'Der Sint-Hclenakerk te Aalten . Bouwhistori sch onder - zocht en dendrochro nologisch gedateerd', Bulletin Stichting Oude Gelderse Kerken, 25 (voorjaar 1999). J-19· De bouw geschiedeni s was tot dan toe gebaseerd op P.e. van der Heiden , 'Oe bouwh isto- rie' , in: J.G. ter Horst, E.M. Sm ilda , red., Rondom de oude Sint Helenakerk. Aalten r986 , 26'48.
Twaalf Apostelen. staande in een gotisch e kerkrui mte. ond er grote baldakijnen en voorzien van tekstbanderollen met in het Latijn de Twaalf Artikelen van het Geloof. Op de oostwand van de zuiderzijbeuk is in 1989 een
voorste lling blootge legd van een Laatste Oordeel, een gebrui- kelijk them a in een middeleeuwse kerk. Opzienbaren d en spectaculair was de on tdekk ing eind
2 0 0 1 van de voorstelling van de Kroning van Maria op de zuidwand van het schi p. De voorstelling is groots en monu- mentaal en net als de Apostelreeks van hoge kwaliteit. Middeleeuwse muurschilderingen me t als thema de Kroning van Maria zijn in Nederland zeldzaam en alleen te vinden in de Sint-Jan skerk in Den Bosch (eind vijftiende eeuw; onderdeel van een groot programma op het gewelf van het koor ). in de Sint-Salviuskerk in Limbricht bij Sittard (eind dertiend e eeuw) en in de hervormde kerken van het Groningse Noordbroek (tweede helft veertiende eeuw). het Groning se Bierum (tweede helft veerti ende eeuw) en het Gelderse Valburg (vijftiende eeuw). De vijftiende-eeuwse voorstelling van de Kroning van Maria in de hervormde kerk van Kerkdriel is in de laatste wereldoorlog verloren gegaan. De Mariakron ing in Aalten vormt. samen met die in den Bosch, wat betreft grootshe id en monumentaliteit een absoluut hoogtepunt in deze reeks.
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer