Schaakclub Philidor, op 12 november 1847 opgericht als het “Schaak-Collegie Philidor”, is een van de oudste schaakverenigingen in den lande. Naamgever is de Fransman André Danican Philidor (1729-1795), die in zijn tijd als de sterkste schaker van de wereld werd beschouwd. Bij de viering van het 100-jarig bestaan, in november 1947, kreeg de club het predicaat ‘Koninklijk’ toegekend en sindsdien luidt de officiële benaming Koninklijke Schaakclub “Philidor 1847”.

Het archief van Philidor, dat in het begin van de Tweede Wereldoorlog nog volledig was, is in 1941 voor een groot deel verloren gegaan (samen met dat van de Friese Schaakbond FSB), nadat secretaris Jan C. van Vliet met achterlating van al zijn bezittingen voor de Duitsers was gevlucht. Een klein deel van de stukken is na de oorlog boven water gekomen en zij vormen de archivalia 1 t/m 10. Dat betekent dat vrijwel alle stukken uit de periode 1921-1941 verloren zijn gegaan. Wel zijn de oudste notulenboeken teruggevonden, waardoor de geschiedenis van Philidor in de 19e eeuw en in het begin van de 20e eeuw goed te reconstrueren valt.
Ook in de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog is slecht gearchiveerd; ook dan zitten er grote hiaten in het Philidorarchief.
Ondanks deze hiaten is er bij het 150-jarig bestaan van de vereniging, in 1997, een jubileumboek verschenen, getiteld ‘Koninklijke Schaakclub Philidor 1847, 150 jaar schaken in Leeuwarden’, waarin Albert van der Wal uitvoerig op de historie van de club ingaat.
Ook daarna is aan geschiedschrijving gedaan: in 2011 verscheen ‘Ouder dan 150 jaar’ van de hand van Eddie Scholl. Beide boeken zijn in het HCL aanwezig.

Ook aanwezig zijn alle jaargangen van de clubbladen van Philidor. In de jaren voor en in de Tweede Wereldoorlog was het clubblad naamloos, na de oorlog heette het eerst ‘Ons Maandblad’, later werd dat ‘Het Philidorforum’ . Met ingang van het seizoen 2012-2013 is het clubblad vervangen door een jaarboek, waarvan beide uitgaven ook tot de collectie van het HCL behoren.
De nummers 1 t/m 10 van de archivalia zijn in oktober 1955 door het Philidorbestuur bij het Gemeentearchief afgeleverd en beslaan de periode 1847-1921; nummer 11 is een merkwaardig ratjetoe van stukken, dat omstreeks 1982 in het archief terecht is gekomen.
In deze map bevindt zich het reglement van de in 1882 in Huizum opgerichte schaakvereniging ‘Anderssen’, waarschijnlijk het enige overblijfsel in het archief van het HCL, dat terugverwijst naar deze aan het eind van de 19e eeuw in Huizum bestaande vereniging.
Ook zijn er archiefstukken van de schaakclub ‘Vriendenkring’, die in 1904 een fusie aanging met Philidor. De afname van het ledental van Philidor (tot minder dan 10 leden) was dusdanig groot geworden dat het bestaan van de vereniging in gevaar kwam. Vandaar dat men een fusieverzoek richting ‘Vriendenkring ‘ deed.
Verder bevindt zich in map 11 een complete verzameling van clubbladen van Philidor uit de periode januari 1939-september 1941. Daarna kon het blad wegens papiergebrek niet meer uitkomen. Pas in de jaren ’50 werd een vervolg aan het tijdschrift gegeven.
Al deze clubbladen, aanvankelijk ‘Ons Maandblad’ geheten en daarna het ‘Philidorforum’, zijn in het HCL-archief aanwezig.
Sinds 2013 heeft de club de clubbladen vervangen door een jaarboek.

Literatuur:
•Albert van der Wal, “Koninklijke Schaakclub Philidor 1847, 150 jaar schaken in Leeuwarden”, Leeuwarden 1997.
•Eddie Scholl, “Ouder dan 150 jaar : de geschiedenis van de Koninklijke Schaakclub "Philidor 1847 vanaf 1997”, Leeuwarden 2011.