Uw zoekacties: Bestuurders van het Sint Jacobs- of Sint Jobsleen tot Oldeho...

1315 Bestuurders van het Sint Jacobs- of Sint Jobsleen tot Oldehove te Leeuwarden, 16e eeuw - 1952 ( Historisch Centrum Leeuwarden/ Histoarysk Sintrum Ljouwert Leeuwarden )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
1. Inleiding
1315 Bestuurders van het Sint Jacobs- of Sint Jobsleen tot Oldehove te Leeuwarden, 16e eeuw - 1952
1.
Inleiding
Het feit dat Pieter Sybrands Auckama, olderman van Leeuwarden, bij het Bieroproer aldaar in 1487 om het leven is gebracht en wel op St. Jacobidag (25 juli), zou voor zijn bedroefde halfbroer Jelle Juwsma aanleiding geweest zijn het St. Jacobs-leen in te stellen. Het testament waarbij dit gebeurde is verloren gegaan. Jelle Juwsma, geboren (c. 1441) *  als zoon van Auckje Douma (ook wel: Donia) uit haar huwelijk met Juw Juwsma, werd pastoor en deken van Oldebove. Hij overleed in 1497 en werd, volgens van Burmania,, "begraven bij Pieter Sybrens Auckama, daar hij seer rouwig over was geveest". Hij stichtte liet leen "tot kerkdiensten en afbiddinge der overleden vrienden schuld aan God", voor de bekostiging waarvan hij goederen aanwees. Tot opzienders benoemde hij zijn 2 halfbroers en halfzuster uit het latere huwelijk van zijn moeder met Sybrandt Pieters Auckama, of hun descendenten. Na de Reformatie werd het leen bestemd tot bekostiging van de studie van een dezer descendenten, een eis die later niet gehandhaafd bleef.
Bij testament van 1534 liet de in dat jaar gestorven Pieter Johanz. Auckama, zoon van Jelle Juwsma's half-broer Jan Sybrens Auckama, het leen zijn huis en hof na. Het huis diende later tot woning voor de priester op dat leen. Een gedeelte van de tuin werd in 1645 tot huissteden verpacht. Zo ontstond een buurt, tot ver in deze eeuw bekend als St. Jobsleen, waarvan de pacht nog ten gunste van de stichting komt. Het priester-huis werd in 1674 afgebroken (Resol. v.d. Magistr., 20-2-1674) Bezitters van een leen beheerden in het algemeen de leensgoederen, wat dikwijls tot misbruik heeft geleid. Toen in 1825 het leen vacant kwam, dienden enige collatoren het voorstel in, 1 of 2 administratoren te benoemen om de bezittingen van het leen te beheren. Zij sloten daarmee aan bij het KB van 1823, waarin het hebben van bestuurders aan "stichtingen voor de studiën" verplicht werd gesteld. Dit besluit werd bij KB in 1829 van toepassing verklaard op de Friese lenen. In 1826 werden in een vergadering van collatoren A.D. Grave van Limburg Stirum en M. van Vierssen als administratoren aangesteld. Hun opvolgers werden in 1832, als uitvoering van bovengenoemde KB's door de Minister tot bestuurders van het leen benoemd. Bestuurders benoemen een ontvanger. Jaarlijks leggen zij verantwoording af aan provisoren. De rekeningen worden per jaar gesloten door Ged. Staten, die de Minister verslag doen.
B&W van Leeuwarden zijn (op grond van dezelfde KB'S) tot provisoren benoemd bij beschikking van de Minister van Binnenlandse Zaken van 29-11-1832 en bleven dat tot 1923, Toen de Commissaris der Koningin deze functie overnam. De pensie van het leen bedraagt tegenwoordig: voor een student f.1500,-, met een later uit te keren inkorting, voor een scholier f.500,-. Het bestuurdersarchief, aanvankelijk in depot gegeven aan de Provincie en aldaar geïnventariseerd, is c. 1976 via het Rijksarchief in Friesland geplaatst bij het Gemeente archief van Leeuwarden. De inventaris van het c. 1m1 beslaande archief is, waar nodig, aangevuld en van een inleiding en bestuurderslijst voorzien. De inv. nrs. 2 en 4 bleken niet aanwezig.
Gemeentearchief 1980. P.R. D.

Kenmerken

Datering:
16e eeuw -1952
Soort toegang:
inventaris
Omvang:
0,85 m1
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Historisch Centrum Leeuwarden. Toegang 1315 Bestuurders van het Sint Jacobs- of Sint Jobsleen tot Oldehove te Leeuwarden, 16e eeuw - 1952
VERKORT:
NL-LwnHCL 1315