Uw zoekacties: Christelijke Werkmansbond, afdeling Leersum

466 Christelijke Werkmansbond, afdeling Leersum ( Regionaal Archief Zuid-Utrecht )

beacon
 
 
Inleiding
De Christelijke Werkmansbond is opgericht op 4 juni 1909. De officiĆ«le naam luidde Christelijke Nationale Werkmansbond (CNWB). De bond telde toen 52 leden. In 1934 was dit aantal opgelopen tot 151 leden en 27 donateurs. * 
De CNWB moet ideologisch worden bezien in het kader van het in 1891 gehouden Christelijk Nationaal Congres. Landelijk werd de organisatie in 1895 opgericht. Het was een standsorganisatie voor hervormde werklieden, en daarmee de hervormde (wat conservatievere) pendant van het 'gereformeerde' Patrimonium, voorloper van het latere CNV. In het bestuur mochten dan ook alleen personen zitting hebben die lid waren van de Nederlandse Hervormde Kerk. * 
Centrale doelstelling van de bond was 'het kweken van liefde voor het Evangelie, het vaderland, vorstenhuis en de Nederlandse Hervormde Kerk. Onder de werklieden diende de verspreiding van het socialisme voorkomen te worden. In 1903 schreef het bondsorgaan dat het zaak was om de arbeidersbeweging 'in het rechte spoor te leiden'. Daarom werd gekozen voor een eigen christelijke arbeidersbeweging, want: 'ons volk dient bewaard voor den zeer schadelijken invloed van den philosooph Marx, wiens stelsel, zonder een vonkje idealisme, achter het socialisme staat.' * 
De afdelingen van de bond waren sterk gelieerd aan de plaatselijke hervormde gemeenten. Archiefstukken van de afdelingen zijn dan ook nogal eens in de archieven van de plaatselijke gemeenten gedeponeerd. * 
De bond beschikte in veel afdelingen over een schoolfonds, een ziekenfonds of een fonds voor uitkering bij overlijden. Ook behartigde de bond de sociale belangen van de aangesloten leden. Vanwege het aantrekkelijke verzekeringspakket dat de werkmansbond aanbood, werd ze door de concurrenten ook wel 'fondsenbond' genoemd. Landelijk bloedde de organisatie na 1917 geleidelijk aan dood, en kwamen de leden bij het CNV terecht. In 1918 riep het hoofdbestuur de leden daartoe zelfs op. Toch bleven nadien nog lokale afdelingen bestaan. Zo ook te Leersum. De verschuiving van vakorganisatie naar een standsorganisatie voor het godsdienstig-zedelijk leven lijkt aan deze plaats voorbij te zijn gegaan. Een ontwikkeling die we bijvoorbeeld wel in Amerongen aantreffen, waar deze verschuiving van het werk na de Tweede Wereldoorlog ook in naam en doelstelling tot uiting werd gebracht. Mogelijk werd ook in Leersum, evenals in Amerongen, de werkmansbond in 1948 omgevormd tot de Hervormde Mannenorganisatie 'In Dienst der Kerk'.
Dit archief is geschonken aan het RHC door dhr. J. van der Valk uit Leersum. Het heeft een omvang van 0,12 strekkende meter.
1. Aanwijzingen voor de gebruiker
Inventaris

Kenmerken

Datering:
1916-1947
Plaatsnaam:
Leersum
Omvang:
0,12
Openbaarheid:
Beperkt openbaar
Herkomst:
Particulier
Auteur:
H.J. Postema
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 466 Christelijke Werkmansbond, afdeling Leersum 1916-1947
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 466