Uw zoekacties: Hervormde Gemeente Voorburg

6140-01 Hervormde Gemeente Voorburg ( Haags Gemeentearchief )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
6140-01   Hervormde Gemeente Voorburg
Inleiding
De Ambachtsheerlijkheid Voorburg
Collatierecht
Constitutie van de kerkelijke (Gereformeerde) gemeente
Diaconie en Heilige Geestmeesters
6140-01 Hervormde Gemeente Voorburg
Inleiding
Diaconie en Heilige Geestmeesters
Organisatie: Haags Gemeentearchief
laatste wijziging 24-08-2023
Toen bij de Reformatie volgens besluit van de overheid de Gereformeerde Kerk werd verklaard de enige ware Kerk te zijn, werd het kerkelijk recht afgeschaft, wat echter geen invloed had op de goederen van de Heilige Geest, die nimmer onder dit recht hadden gestaan. De Heilige Geestmeesters gingen door met de verzorging van de behoeftige parochianen.
Bij het optreden van de gereformeerde kerk ontstond nu een eigenaardige verhouding door de instelling van het diaconaat. De diakenen vormden een nieuw element in de parochie, zij beperkten zich niet tot de behoeftigen van de gereformeerde kerk, maar deden ook de armenzorg voor de andere gezindten. Het gevolg was dubbel emplooi, in hetzelfde ressort bewerkten diakenen en Heilige Geestmeesters hetzelfde arbeidsveld, zodat een verwarde toestand dreigde te ontstaan. Een oplossing kwam van de zijde van de overheid. Zij verenigde de Heilige Geestmeesters en diakenen tot één college, een gemengd armbestuur, dat uit gemeenschappelijke fondsen en inkomsten door collecten, de armenzorg uitoefende.
Soms bleef de eenheid op andere wijze bewaard, doordat men de diakenen tevens tot Heilige Geestmeesters aanstelde. Dit geschiedde in 1794 te Voorburg, waar schout en schepenen van Delft als ambachtsheren van Voorburg, een college van Heilige Geestmeesters samenstelden, bestaande uit één lid van de regering van Delft en twee diakenen te Voorburg, deze laatsten administreerden een deel van de Heilige Geestgoederen en oefenden de armenzorg uit, waarbij de inkomsten van de Heilige Geestgoederen en die van de diaconie in één pot terecht kwamen. Toch ontwikkelde de armenzorg van diakenen zich steeds meer in de richting van gezindte-armenzorg, de nadruk werd gelegd op de zorg voor de "huisgenoten des geloofs" hetgeen moeilijkheden gaf bij de armenzorg voor andere gezindten.
Het contract op 11 februari 1774 aangegaan tussen Schout en armmeesters van de Heilige Geest-armen te Voorburg en predikant en diakenen van de Hervormde kerk te Voorburg, gaf een nadere regeling van de verdeling van de armenzorg tussen diaconie en Heilige Geestmeesters.(8) Scheiding en deling van de Heilige Geestgoederen bleef echter zeer gewenst.
Bij de komst van de Armenwet in 1854 werd geen afzonderlijke plaats ingeruimd voor de instellingen van de Heilige Geestmeesters; in verschillende gemeenten werden deze omgezet in burgerlijke armbesturen. Ook te Voorburg was een burgerlijk armbestuur opgericht en diakenen wensten tot een definitieve regeling te komen. Door de afkoop van de heerlijke rechten van het gemeentebestuur van Delft door de gemeente Voorburg was het gemeentebestuur van Voorburg in de plaats gekomen van de Heilige Geestmeesters en daarmede kon de zaak met de diaconie worden geregeld. Bij de oprichting van een burgerlijk Armbestuur per 1 januari 1857 te Voorburg werd de zaak zo geregeld, dat de diaconie tegen betaling van f 500, - opheffing der contracten verkreeg en de diaconie bij besluit van 2 december 1856 ontslagen werd van de administratie van de Heilige Geestgoederen.(9)
Kerkeraad, Kwartiercomité's, Wijkkerkeraden
Kerkmeesters, kerkvoogden en notabelen
Inventarisatie
H.K.H. Prinses Marianne
Predikantenlijst
Noten
laatste wijziging 25-08-2023
898 beschreven archiefstukken
8 gedigitaliseerd
totaal 761 bestanden

Kenmerken

Datering:
ca. 1450-1970
Beschrijving:
Inventaris van het archief van de Hervormde Gemeente Voorburg
Omvang in m¹:
19
Beheerder:
Gemeentearchief Leidschendam-Voorburg
Auteur:
H. Winkelman (1984)
Openbaarheid:
Beschrijvingen openbaar, stukken gedeeltelijk openbaar
Categorie:
Zie ook:
Archiefvormer(s):
 
Archiefvormer Nederlandse Hervormde Gemeente Voorburg
laatste wijziging 25-08-2023
898 beschreven archiefstukken
8 gedigitaliseerd
totaal 761 bestanden