Uw zoekacties: Rijkswaterstaat in Groningen, (1841) 1849 - 1945 (1946)

78 Rijkswaterstaat in Groningen, (1841) 1849 - 1945 (1946) ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Geschiedenis van de archiefvormende organen
2. Geschiedenis van de archieven
78 Rijkswaterstaat in Groningen, (1841) 1849 - 1945 (1946)
Inleiding
2.
Geschiedenis van de archieven
ead-typering:
custodhist
Organisatie: Groninger Archieven
Bij de bevrijding van de stad Groningen in april 1945 werd het gebouw van Rijkswaterstaat aan de Ubbo Emmiussingel door brand verwoest. Daarbij gingen grote delen van het directiearchief over de periode 1900-1945 verloren. Wat restte waren de series agenda's tot 1945 en klappers tot 1940. Ook het arrondissementsarchief bleef niet gespaard. Hiervan werden de toegangen vanaf 1907 vernietigd. Eenzelfde lot trof het archief van de dienstkring Groningen. Het in de zeventiger jaren naar het Rijksarchief te Groningen overgebrachte archief beslaat derhalve voornamelijk de periode voor 1900.
In verband met de instelling van de Provinciale Waterstaatsdienst in 1865, werd het archief van de hoofdingenieur in zijn geheel opgesteld in één van de lokalen van het gouvernementsgebouw te Groningen. Toegang tot het archief hadden voortaan zowel rijks- als provinciale waterstaatsambtenaren. Er vond geen formele overdracht plaats van bescheiden betreffende de aan de provincie overgedragen werken. Voor het arrondissementsarchief werd een andere oplossing gevonden. Alle stukken tot 1861 werden geplaatst in het gouvernementsgebouw, eveneens toegankelijk voor ambtenaren van beide overheden. De bescheiden uit de periode 1861-1864 bleven achter bij de rijksingenieur. Formele overdracht van archiefstukken aan de provincie vond wel plaats.
Door de directie zijn in de loop van de tijd verschillende ordeningsstelsels gehanteerd: een chronologisch stelsel tot 1873 en een rubriekenstelsel in de periode 1873-1887. Uit de serie ingekomen stukken tot en met 1862 werden, waarschijnlijk in dat jaar, de besluiten gelicht, van een nieuwe opvolgende nummering voorzien en apart opgeborgen. Daarbij werden zij opnieuw ingeschreven in een "Register van Besluiten" (1777) 1814-1862. Na het rubriekenstelsel volgde vanaf 1888 weer een chronologisch stelsel, terwijl in de agenda's tevens een rubrieksaanduiding werd geplaatst. Deze rubrieksaanduiding in de agenda's werd voortgezet, tot 1940 alfanumeriek en vanaf 1940 numeriek. Door het ontbreken van de stukken is echter niet duidelijk hoe in de praktijk de ordening na 1900 is geweest.
Uit het directiearchief zijn, behalve door de brand in 1945, ook door andere oorzaken diverse bescheiden verdwenen. In verband met overdracht van taken werden in 1877 stukken overgedragen aan de Dienst der Rijkstelegraaf. Een jaar later vond overdracht plaats van stukken uit het tijdvak 1869-1876 aan de rijksgebouwkundige J. van Lokhorst, eveneens in verband met overdracht van taken. Uit het archief over de periode 1901-1936 werden stukken vernietigd volgens de vernietigingslijst van 1933 *  .
Verschillende stelsels van ordening werden ook toegepast in het arrondissementsarchief. Tot 1877 werden alle stukken in repertoria ingeschreven en chronologisch gerangschikt. Vanaf 1877 werd een rubriekenstelsel gehanteerd. Van de periode na 1917 is niet bekend welk ordeningsstelsel werd toegepast.
Net als bij de directie zijn uit het archief van het arrondissement stukken gelicht die in 1877 en 1878 werden overgedragen aan een ambtenaar van de Dienst der Rijkstelegraaf, respectievelijk de rijksbouwkundige J. van Lokhorst. Uit de indicateurs van 1903 tot en met 1916 kan worden opgemaakt dat stukken uit deze periode zijn vernietigd volgens de vernietigingslijst van 1933.
Aantekening in de registers van de arrondissementsingenieur, werd na 1917 door de hoofdingenieur en na 1930 door de hoofdingenieur-directeur bijgehouden.
Bij het arrondissementsarchief was gevoegd het archief van het "westelijk" arrondissement, dat was gevormd in de periode 1858-1864. Toen ingenieur P. Loke in 1864 alle taken in het arrondissement op zich had genomen, liet hij tot het einde van het jaar de aparte inschrijving van stukken betreffende het "westelijk" arrondissement gehandhaafd. Vanaf 1865 volgde de inschrijving van alle stukken in één register.
In de archieven van de dienstkringen is altijd het agendastelsel toegepast. Vernietiging heeft op grote schaal plaatsgevonden. Naast een aantal losse stukken en registers zijn slechts de agenda's van ingekomen en uitgaande stukken overgebleven. Wanneer vernietiging, behalve door de brand in 1945, heeft plaatsgevonden kon niet worden vastgesteld.
3. Verantwoording van de bewerking
Bijlagen
Bijlage 1. Organisatieschema
Bijlage 2. Staat van ingenieurs (district/directie)
Bijlage 3. Rubrieken Directiearchief 1873-1886
Bijlage 4. Rubrieken arrondissementsarchief 1877 - 1906