461 Leesgezelschap te Grijpskerk, 1823 - 1954 ( Groninger Archieven )
461
Leesgezelschap te Grijpskerk, 1823 - 1954
Inleiding
Historie
461 Leesgezelschap te Grijpskerk, 1823 - 1954
Inleiding
Historie
De leesgezelschappen die sinds de achttiende en gedurende de negentiende eeuw functioneerden, stelden zich ten doel hun leden gemakkelijker in staat te stellen kennis op te doen door middel van het lezen van boeken en periodieken. Daartoe werden op gemeenschappelijke kosten boeken aangeschaft die onder de leden rouleerden en vervolgens op de jaarlijkse algemene vergadering werden verkocht. Er werd dus geen bibliotheek opgebouwd.
Naast leesgezelschappen op het platteland waren er ook dergelijke verenigingen in de stad Groningen actief; zo functioneerde daar de "English Reading Society".
In het bijzonder de achttiende-eeuwse leesgezelschappen kunnen als een uitvloeisel van de geest der Verlichting worden beschouwd. Als gevolg daarvan lag het soort boeken dat werd gelezen aanvankelijk op het gebied van de algemene volksontwikkeling; er bestond een brede belangstelling voor het vergaren van kennis. Gaandeweg in de negentiende eeuw evenwel verschoof het karakter van de te lezen boeken en tijdschriften in de richting van de ontspanningslectuur.
Gedurende onze eeuw ondervonden de leesgezelschappen steeds meer concurrentie van bibliotheken, onder meer die van het Nut. Daar dikwijls notabelen uit het dorp de stoot gaven tot de oprichting van het leesgezelschap en er leiding gaven, bestond er veelvuldig een nauwe band met het bestuur van het plaatselijk departement van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.
Wat de exacte omschrijving betreft kan worden vermeld dat leesgezelschappen onder verschillende benamingen voorkwamen; zo werden dergelijke verenigingen ook wel leesgenootschap, leescollegie of leessociëteit genoemd, de eenvoudigste vorm was de leescirkel.
Bijna in alle achttiende-eeuwse "Sociëteiten" of verenigingen werden ook vaak referaten gehouden. Op grond van dit feit is in deze inventaris tevens het gezelschap "Zooveele meesters, zoovele leerlingen" te Kommerzijl opgenomen (zie literatuurlijst).
laatste wijziging 14-04-2018
15 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 14-04-2018
15 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Beschrijving:
Inventaris van het archief van het leesgezelschap te Grijpskerk
Bewerker:
H.A. Kamphuis
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
1985
Omvang:
0,12 m standaardarchiefberging
Licentie:
Categorie:
Archiefvormer(s):
laatste wijziging 14-04-2018
15 beschreven archiefstukken