Mijn Studiezaal (inloggen)
328 Hervormde gemeente Wetsinge-Sauwerd, 1683 - 1969 ( Groninger Archieven )
328
Hervormde gemeente Wetsinge-Sauwerd, 1683 - 1969
Inleiding
1. Algemeen
2. Collatie of begeving der predikants- en kosters/schoolmeestersambten
3. De schoolmeesters-kosters
328 Hervormde gemeente Wetsinge-Sauwerd, 1683 - 1969
Inleiding
3.
De schoolmeesters-kosters
In de "Christlicke und schriftmetige kerckenordenungh, om alle des order voor te comen, und eenicheijdt rust und vrede in de Gereformeerde kercke, in der stadt und omlanden van Groeningen toe mogen onderholden", een gedrukte ordonnantie van stadhouder en gedeputeerde staten van 27 februari 1595 werd o.m. het onderwijs ten plattelande geregeld. Artikel 57 bepaalt: "Idt moet oock in een yder carspel een schoelmeister wesen, die kosterye mede bedienende, die de dorpskinderen schriven, und lesen leere, unde die sulvige inden cathechismo onderwyse unde inder kercken de gesangen aenhevet van goeden leven ende vande Gereformeerde religie * ."
Het onderwijs werd dus door de Staten aan de kerk overgelaten. In 1627 is voor het eerst sprake van een persoon, die optreedt als koster en schoolmeester te Wetsinge, met name Johan Simens. Een proces tussen hem en Wilco Doenga over het collatierecht, resulteert niet in een uitspraak, omdat Wilco Doenga geen schriftelijke bewijzen kan overleggen * .
Een interessant gegeven uit 1631 is bewaard gebleven. Het betreft een post uit de kerkrekeningen van Wetsinge, die op zichzelf niet meer voorhanden zijn: "An Eilardus Mejer, schoolmr. wegen die psalmboeken en eenige Catechismen Aldegondi voor die kinderen in die schoele, 4 gl. 9 st. * "
Tot hoelang het onderwijs tevens een kerkelijke aangelegenheid bleef, kan afgeleid worden uit de kerke-rekeningen van Wetsinge en Sauwerd. In de tractementen van de schoolmeesters aldaar werd tot respectievelijk 1841 en 1839 ? 15,-- en ? 7,-- bijgedragen door de kerk * .
Volgens Van der Aa werd de dorpsschool te Wetsinge in ca 1850 door gemiddeld 90 leerlingen bezocht, die zowel uit Wetsinge als uit Sauwerd afkomstig waren * .
Met bovenstaande gegevens, en een onderzoek door de doop- en trouwboeken van Wetsinge, van Sauwerd en door het "Classicaal boek van de Marnum", kon een lijst van schoolmeesters-kosters vastgesteld worden * . De Lijst kan worden gevonden bij de bijlagen in deze toegang.
4. De afscheiding en de doleantie
5. De voormalige kerkgebouwen
6. Het nieuwe kerkgebouw
7. De pastoriegebouwen
8. Het cathechisatielokaal
9. De archieven en hun inventarisatie
laatste wijziging 04-07-2021
298 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Bijlagen
Literatuur en bronnen, gebruikt voor de predikantgegevens
Lijst van predikanten van Wetsinge
Lijst van predikanten Sauwerd
Lijst van predikanten van Wetsinge-Sauwerd
Andere standplaatsen van de predikanten uit deze gemeente
Lijst van schoolmeesters-kosters te Wetsinge
Lijst van schoolmeesters-kosters te Sauwerd
laatste wijziging 04-07-2021
298 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Inventaris
laatste wijziging 04-07-2021
298 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Kenmerken
Beschrijving:
Inventaris van het archief van de hervormde gemeenten Wetsinge en Sauwerd, sinds 1885 Wetsinge-Sauwerd
Bewerker:
A. de Groot en M. Visch
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
2012
Laatste uitvoer:
02-07-2021
Omvang:
1,25 m standaardarchiefberging
Bijzonderheden:
betreft aanvulling (inv.nr. 135) van een eerdere versie uit 1971
Licentie:
Public Domain Dedication
Categorie:
Sauwerd, hervormde gemeente, 1594 - 1885
laatste wijziging 04-07-2021
298 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
