Uw zoekacties: Gereformeerde kerk te Pieterburen, (1816) 1944 - 1988 (1992)

2589 Gereformeerde kerk te Pieterburen, (1816) 1944 - 1988 (1992) ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Toelichting
De kerk van Pieterburen is gesticht in 1872. De leden woonden ook in de omliggende dorpen, waaronder Westernieland en Broek. De kerk en de pastorie stonden aan de rand van het dorp, eigenlijk zo dicht mogelijk bij Westernieland.
Zowel in Pieterburen (1908) als in Westernieland (1907) werd een gereformeerde school gesticht.
De kerkscheuring van 1944 had in Pieterburen en Westernieland ingrijpende gevolgen. In oktober 1944 koos het grootste deel van de gemeente, inclusief de predikant en de meerderheid van de kerkenraad, voor de vrijmaking. Deze vrijgemaakt-gereformeerde kerk beschouwde zich als voortzetting van de kerk van Pieterburen en dus als eigenaar van de bezittingen. Daartoe behoorde ook het archief (1873 - 1944). Degenen die niet voor de vrijmaking kozen gingen verder als gereformeerde kerk. Het hier beschreven archief begint dus in 1944.
In 1946 kreeg deze gemeente een eigen predikant, in 1948 werd een pastorie gekocht en in 1950 - 1951 werd een kerk gebouwd.
In dit archief zijn de documenten bewaard van de strijd die van 1946 - 1958 is gevoerd over de bezittingen van de kerkelijke gemeente. Door de kerkstrijd werd ook een van de beide scholen, de school in Westernieland, vrijgemaakt-gereformeerd.
Het gevolg van de kerkscheuring was dat er twee relatief kleine kerkelijke gemeenten overbleven. De gereformeerde kerk telde in 1969 nog 205 leden, te weinig voor een eigen predikant. Dit probleem werd tot 1975 opgelost doordat de classis Warffum een predikant voor het evangelisatiewerk aanstelde, die werd verbonden aan de kerk van Pieterburen, waar hij in deeltijd werkzaam was en de pastorie bewoonde. Na zijn vertrek benoemde de classis geen opvolger en was de kerk van Pieterburen aangewezen op samenwerking met een buurgemeente Den Andel.
In 1978 onstond het samenwerkingsverband Pieterburen-Den Andel. Het ledental was 201, waarvan 100 in Pieterburen. In oktober 1987 viel het besluit beide kerken op te heffen. Op 7 augustus 1988 werden de laatste kerkdiensten gehouden.

Kenmerken

Beschrijving:
Plaatsingslijst van het archief van de gereformeerde kerk te Pieterburen
Bewerker:
H. Gerritsma
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
2016
Laatste uitvoer:
26-07-2021
Omvang:
1,7 meter
Taal van het materiaal:
Nederlands
Bijzonderheden:
betreft aanvulling van een eerdere versie uit 2014 (toegevoegd aanwinst 2016.042: inv.nrs. 49-56)