Uw zoekacties: Systeemkaarten van verzetsbetrokkenen (OVCG)

2183 Systeemkaarten van verzetsbetrokkenen (OVCG) ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
2183   Systeemkaarten van verzetsbetrokkenen (OVCG)
Inleiding
laatste wijziging 28-03-2024
4.529 beschreven archiefstukken
4.190 gedigitaliseerd
totaal 4.190 bestanden
Bijlagen
Lijst van afkortingen
AM ; Antimeldingscampagne ; In mei 1943 moesten eerder vrijgelaten Nederlandse militairen zich opnieuw in krijgsgevangenschap te begeven. Het verzet spoorde hun woonadressen op en haalden hen over om zich niet te melden.
BS ; Binnenlandse Strijdkrachten ; In september 1944 besloot Koningin Wilhelmina tot samenvoeging van de verschillende verzetsgroepen tot één Binnenlandse Strijdkrachten onder leiding van de onervaren Prins Bernhard.
BT ; Bewakingstroepen ; De BS waren verdeeld ineen SG (= Strijdend Gedeelte) en een BT (= Bewakingstroepen). De BT had als taak om militaire voorraden en geïnterneerde politieke delinquenten te bewaken.
BVG ; Burger Verzetsgroepen
C ; Onbekend ; Op sommige kaarten komt men deze gestempelde letter tegen.
CPN ; Communistische Partij Nederland ; Verspreidde vooral propaganda. Veel leden werden gearresteerd, geëxecuteerd of gedetineerd. CPN-ers werd door andere verzetsorganisaties sterk gewantrouwd.
EN ; Engelandvaarders ; Nederlanders die de riskante overtocht naar Engeland maakten. Hun
vluchtroutes gingen via Zweden, Zwitserland of Spanje. De overtocht via de streng bewaakte Noordzee was te riskant. Na de aankomst werden ze streng gescreend op hun betrouwbaarheid. Na goed gevolg werden ze ingelijfd bij of de Marine, de Irenebrigade, de Royal Air Force, of de Inlichtingendienst. Deze opsomming is niet uitputtend.
GOIW ; Gemeenschap van Oud Illegale Werkers ; Een vereniging die na de oorlog werd opgericht. Na de opkomst van het IJzeren Gordijn werden illegalen uit het links verzet geroyeerd.
GV ; Geen verzet ; Deze aangebrachte afkortingen zijn aangebracht conform de persoonlijke opvattingen van Bob Houwen. Door feiten die bij het opmaken van deze lijst nog niet bekend waren is het mogelijk dat ten onrechte deze code is toegekend.
ID ; Inlichtingendienst ; Het inwinnen van gegevens over militaire objecten, troepenverplaatsingen,
spoorwegemplacementen, havens, bruggen, wegen, belangrijke gebouwen,
houding van de bevolking, enz.
IP ; Illegale pers ; De normale pers mocht alleen artikelen plaatsen die de bezetter welgevallig waren. Door de verplichte inlevering van radiotoestellen kon geen ander nieuws worden vergaard. De illegale (ondergrondse) pers had nog wel de mogelijkheid om via niet ingeleverde radio's nieuws te krijgen en die weer te verspreiden. Eén van de bekendste was de verzetskrant Trouw.
IV ; Individueel verzet ; Kleine sabotage, zoals het lek steken van banden, het gooien van suiker in een benzinetank, het verwijderen van propaganda-affiches, Duitsers die de weg vroegen een andere kant opsturen enz.
JH ; Jodenhulp ; Het bieden van een schuilplaats aan joden die zich niet gingen melden of dreigden van huis te worden opgehaald. Het zorgen voor een valse persoonsbewijzen, voedselbonnen, het in bewaring nemen van goederen enz.
JO ; Joden ; In het begin van de bezetting werd er een onderscheid gemaakt tussen voljoden, halfjoden en gemengd gehuwde joden. Al in september 1940 werden joodse ambtenaren en onderwijskrachten ontslagen. Joden waren vanaf 4 oktober 1942 verplicht een Jodenster te dragen die ze zelf moesten kopen.
KP ; Knokploeg ; Een groep personen die in opdracht en in georganiseerd verband tegenstanders van de opdrachtgever fysieke schade toebrengt. In Nederland pleegden Knokploegen vooral overvallen op distributiekantoren en liquideerden soms verraders.
KP = Sabotage – Gelijk aan BS-sabotage ;
KV ; Kerkelijk verzet ; Tijdens de oorlog werd de kerk noch in het Derde Rijk noch in het bezette Nederland tot het uiterste vervolgd. Wel oefenden de Duitsers een permanente druk uit op de kerken om zich niet met de bezettingspolitiek te bemoeien. Zowel landelijk als plaatselijk kwam overleg op gang tussen de katholieke kerk en de grote protestante kerkgenootschappen. Naast het verlenen van geestelijke bijstand aan verzetsmensen namen kerkelijke functionarissen ook deel aan ander illegaal werk zoals hulp aan onderduikers en het verbergen van wapens in kerkgebouwen.
LC ;
LO ; Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers ; Op talrijke plaatsen in het land ontstonden er afdelingen die zorg droeg voor onderduikers. In februari 1943 vormden deze afdelingen de LO. Onderduikadressen en allerlei andere zaken die voor onderduikers nodig waren, werden uitgewisseld tussen de afdelingen op landelijke vergaderingen, de zogenaamde 'beurs'. Het resultaat was dat mannen die waren opgeroepen voor de Arbeitseinsatz konden onderduiken en dus niet kwamen opdagen.
MA ; Marechaussee ; Een militair onderdeel ook belast met civiele politietaken. In opdracht van Rauter werd de politie gereorganiseerd tot een Staatspolitie.
MC ; Medisch contact ; Aanleiding voor het verzet onder artsen was de groeiende onvrede over de ideologische uitgangspunten van het nationaalsocialisme die strijdig waren met de medische ethiek, de houding van het hoofdbestuur van de Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst (NMG) als reactie op eisen van de Duitse bezetter, en de aantasting van de medische onafhankelijkheid. Aansluitend ondertekenden 4261 van de 6621 Nederlandse artsen een protestbrief van Medisch Contact aan de Rijkscommissaris Seyss-Inquart over het verplichte lidmaatschap van de Artsenkamer. Veel artsen werd geïnterneerd in de kampen Amersfoort en Vught.
MS ; Meistaking 1943 ; De April-meistaking (ook bekend als de melkstaking of mijnstaking) was een grote, algemene en antinazistische staking in 1943 in Nederland tegen de gedwongen arbeidsinzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. De nazi's doodden hierbij ruim 200 mensen. Het is het meest massale protest in bezet Europa en misschien de grootste staking uit de Nederlandse geschiedenis.
NBS ; Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten ; Gevormd uit verschillende verzetsgroepen. Een bijzondere organisatie in bijzondere tijden. De NBS heeft bestaan van 5 augustus 1944 tot en met 8 augustus 1945.
NC ; Nationaal Comité van Verzet ; Doel van het Nationaal Comité (NC), zoals de groep al snel werd genoemd, was allerlei verzetsactiviteiten van verschillende groepen te coördineren op civiel gebied. Ook het verzamelen van informatie over de Duitsers was belangrijk.
NS ; Nederlandse Spoorwegen ; Bij de Spoorwegstaking in 1944 vielen er slachtoffers. Ook werd op het rangeerterrein in Onnen sabotage gepleegd zoals brandstichting in met stro beladen goederenwagons en aan de lagers aspotten van goederenwagons.
NSF ; Nationaal Steunfonds ; Een brede verzetsorganisatie in de Tweede Wereldoorlog die behulpzaam was bij het financieren van de illegaliteit en de onderduik in Nederland. Het fonds werd ook wel de bankier van het verzet genoemd.
OD ; Ordedienst ; Opgericht om na het vertrek van de Duitsers de orde te handhaven. Het beeld is dat die organisatie nogal van rechtse signatuur was. De Duitsers traden streng tegen de OD op. Na het eerste OD-proces werden 42 OD-ers in Sachsenhausen gefusilleerd.
2183 Systeemkaarten van verzetsbetrokkenen (OVCG)
Bijlagen
Lijst van afkortingen
OD ; Ordedienst ; Opgericht om na het vertrek van de Duitsers de orde te handhaven. Het beeld is dat die organisatie nogal van rechtse signatuur was. De Duitsers traden streng tegen de OD op. Na het eerste OD-proces werden 42 OD-ers in Sachsenhausen gefusilleerd.
Organisatie: Groninger Archieven
laatste wijziging 15-02-2024
PH ; Pilotenhulp ; Piloten die heelhuids uit een aangeschoten vliegtuig waren gekomen konden zich soms verbergen. Ze werden door burgers naar het Zuiden geholpen. Het aantal vliegers dat uiteindelijk terug kwam is uiteindelijk zeer gering geweest. Vooral in Antwerpen werden er veel gearresteerd.
PV ; Politieverzet ; Men pleegde verzet door als dekmantel te fungeren bij het vervoer van onderduikers of wapens, mensen te waarschuwen of onderduikers te laten ontsnappen. Veel joden zijn toch opgehaald. 428 politiemensen zijn door de Duitsers omgebracht.
RB ; Rechtbank ; Deze organisatie had nauwelijks gelegenheid om verzetsactiviteiten te ontplooien. Wel werden in het gebouw van de rechtbank illegale wapens opgeslagen.
RE ; Represaille ; Zie ook Silbertanne
RU(G) ; Rijksuniversiteit (Groningen) Studentenverzet ; Studentenverzet is de benaming voor studenten die zich hadden georganiseerd in het verzet tegen de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit verzet vond in verscheidene Nederlandse steden plaats. Het werd vanaf 1942 landelijk gecoördineerd door de Raad van Negen.
RVV ; Raad van Verzet ; Een afsplitsing van de Ordedienst. In Groningen hadden communisten een belangrijk aandeel. In andere delen van het land was dat minder. Het RVV heeft tijdens de bevrijding daadwerkelijk aan de strijd deelgenomen.
SG ; Strijdend Gedeelte ; Een afdeling van de Binnenlandse Strijdkrachten. Ze pleegde gewapenderhand overvallen op distributiekantoren, verrichten sabotage, liquideerden verraders, enz.
SI ; Silbertanne ; Een moordbrigade. In het diepste geheim pleegde die aanslagen op mensen die niet deutschfreundlich waren. Er waren lijsten opgemaakt met mogelijke kandidaten.
VG ; Verzetsgezinnen ; Gezinnen waarvan leden bij verzetshandelingen waren betrokken. Vaak leidde dit na de oorlog tot allerlei spanningen.
VO ; Voedsel ; De Groninger boeren leverden grote hoeveelheden graan en andere landbouw-producten aan het hongerlijdende Westen.
VR ; Verraad ; Het opzettelijk om verschillende redenen verraden van mensen aan de Duitse bezetter. Bij loslippigheid is er geen sprake van verraad maar eerder domheid. Het doorslaan na marteling bij een verhoor wordt niet als verraad aangemerkt.
ZW ; Verzetsgroep Zwaantje ; Een verzetsgroep die er voor zorgde dat mensen via kustvaarders naar Zweden konden worden gesmokkeld. Een coaster kapitein verraadde deze weg. De groep werd opgerold en ter dood veroordeeld. De vonnissen werden niet ten uitvoer gelegd.
laatste wijziging 28-03-2024
4.529 beschreven archiefstukken
4.190 gedigitaliseerd
totaal 4.190 bestanden
Systeemkaarten met namen van personen uit het verzet
Namen, beginletter A
Namen, beginletter B-C
Namen, beginletter D
Namen, beginletter E-F
Namen, beginletter G
Namen, beginletter H-J
Namen, beginletter K
Namen, beginletter L
Namen, beginletter M
Namen, beginletter N
Namen, beginletter O
Namen, beginletter P-Q
Namen, beginletter R
Namen, beginletter S
Namen, beginletter T-U
Namen, beginletter V
Namen, beginletter W
Namen, beginletter IJ, Y-Z
laatste wijziging 28-03-2024
4.529 beschreven archiefstukken
4.190 gedigitaliseerd
totaal 4.190 bestanden

Kenmerken

Beschrijving:
Catalogus van de systeemkaarten van verzetsbetrokkenen (Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen)
Behoort tot collectie:
Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen (OVCG)
Laatste Publicatie:
2004
Laatste uitvoer:
27-03-2024
Bijzonderheden:
Toegang van de stichting OVCG
Categorie:
Archiefvormer(s):
 
Archiefvormer Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen (OVCG), 1991 -
laatste wijziging 28-03-2024
4.529 beschreven archiefstukken
4.190 gedigitaliseerd
totaal 4.190 bestanden