Uw zoekacties: Groene Weeshuis, 1621 - 1970

1457 Groene Weeshuis, 1621 - 1970 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Historisch overzicht
2. Organisatie
3. Het archief en de openbaarheid
4. De inventarisatie
1457 Groene Weeshuis, 1621 - 1970
Inleiding
4.
De inventarisatie
Organisatie: Groninger Archieven
Bij de inventarisatie bleek het archief verre van volledig. Van het Groene Weeshuis (1621-1673) en het Blauwe Kinderhuis (1660-1673) bleek niet veel meer aanwezig. *  Vanaf de samenvoeging van beide weeshuizen in 1673 is het beter gesteld. De notulen van de voogdij, de rekeningen van de boekhouder en vanaf 1797 ook de rekeningen van de rentmeester zijn praktisch compleet bewaard gebleven. Ook is de administratie van de opgenomen kinderen en volwassenen nog voor een groot deel aanwezig.
Een eenduidige verklaring voor de hiaten in het archief is er niet. Onzorgvuldig beheer, de ontruimingen van het weeshuis in 1795 en 1810 en de verbouwing in 1858 kunnen de oorzaak zijn dat veel stukken zijn zoekgeraakt of weggegooid. Uit een plaatsingslijst van het archief uit de jaren 20 van de 210e eeuw blijkt dat sindsdien geen stukken verloren zijn gegaan. * 
Een van de grote hiaten in dit archief is de correspondentie die alleen in de 20e eeuw bewaard is gebleven. Hoewel er duidelijke richtlijnen voor het bewaren van de correspondentie in deze periode bestonden,-de stukken moesten worden genummerd en in een agenda ingeschreven - *  werd de correspondentie over de periode 1917-1970 in een chaotische toestand aangetroffen. Ook bleek slechts één agenda bewaard. Herordening van de correspondentie over de periode 1944-1945 is dan ook op basis van deze agenda gebeurd. *  De overige correspondentie is chronologisch herordend, omdat dit het meest in overeenstemming is met de oude richtlijnen en de oorspronkelijke ordening die uit incidentele nummering van de stukken bleek. De stukken die beschreven zijn onder inv. nr. 84 werden met een inhoudsopgave en een doorlopende nummering in een omslag aangetroffen en zijn daarom apart beschreven.
Een tweede hiaat in het archief is het ontbreken van boekhoudkundige bescheiden tot de 20e eeuw van zowel de boekhouder als van de rentmeester. Bij de stukken betreffende kinderen *  moet de gebruiker van dit archief er op verdacht zijn dat zich in deze dossiers stukken van uiteenlopende aard bevinden, al handelen de meeste stukken over de opname van de kinderen in het weeshuis.
Bij de stukken betreffende onroerende goederen voor belegging (hfdst. 4.4.2.3) is in principe dezelfde volgorde in de inventaris gebruikt als die bij de stukken betreffende onroerende goederen voor eigen gebruik (hfdst. 4.4.2.2): algemeen, verwerving, verlies, exploitatie, onderhoud, vernieuwing en rechten en plichten t.o.v. derden. Kaarten, tekeningen en foto's zijn geborgen in de topografische atlas. Ook charters zijn afzonderlijk geborgen.
Voor vernietiging kwamen slechts 20e eeuwse stukken in aanmerking, m.n. kwitanties van de boekhouder en de rentmeester, 1903-1954; met hiaten; stukken betreffende loonbelasting van het personeel, 1944-1959; stukken betreffende sollicitaties, 1930-1933 en routinematige correspondentie van de boekhouder en de rentmeester, 1934-1958.
De gebruiker van dit archief zij er op gewezen dat door de nauwe band van het Groene Weeshuis met de diaconie de kerkeraad en de kerkvoogdij er zich in de archieven van deze instellingen ook stukken met betrekking tot het Groene Weeshuis bevinden.
Een van de grootste problemen die zich bij de inventarisatie van dit archief voordeed, was het feit dat in de 19e eeuw stukken van zeer uiteenlopende aard in banden waren ingebonden. Normaal gesproken wordt dit verschijnsel opgelost door het gebruik van blanco nummers, dan wel worden de banden uiteen genomen. Uit een oogpunt van goede conservering van de stukken in de 19e eeuwse banden werd besloten de banden in takt te laten. Gebruik van blanco nummers bleek tot grote onoverzichtelijkheid te leiden, omdat in de bedoelde banden vaak meer dan vijf verschillende archivistische eenheden te vinden waren. Als oplossing is daarom gekozen om elke archivistische eenheid in de banden apart in de inventaris te beschrijven en ze in feite als losse delen of stukken te behandelen. Het was daarom noodzakelijk enkele nieuwe archieftermen in te voeren nl.: het ingebonden deel en het ingebonden stuk. In bijlage 1 is een overzicht van de inhoud van de betreffende banden gegeven.
De gebruiker van dit archief wordt vriendelijk doch dringend verzocht in het geval hij een ingebonden deel dan wel een ingebonden stuk wil inzien, niet alleen het inventarisnummer maar tevens de letter waarmee de band is aangeduid bij de aanvraag te vermelden.
5. Literatuurlijst

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het archief van het Groene Weeshuis
Bewerker:
Elske M. van Enter
Behoort tot collectie:
Gemeente Groningen
Laatste Publicatie:
1984
Laatste uitvoer:
03-10-2022
Omvang:
16,55 m standaardarchiefberging
Archiefvormer(s):