10189 Collectie A. van Wijk (oorlogsdocumentatie), Eindhoven, 1940-1945 ( Regionaal Historisch Centrum Eindhoven )
10189
Collectie A. van Wijk (oorlogsdocumentatie), Eindhoven, 1940-1945
Inventaris
INLEIDING
10189 Collectie A. van Wijk (oorlogsdocumentatie), Eindhoven, 1940-1945
INLEIDING
Personalia
Aart van Wijk
geboren op 21-03-1902 te Utrecht
opleiding gemeente HBS 5 te Utrecht (1916-1920)
1920-1927 ass. Nat.Lab. te Utrecht
28 jan. 1929 gepromoveerd tot doctor in de Wis- en natuurkunde op het proefschrift: Invloed van magneetveld, zwermen en wand op de kristaloptische eigenschappen van vloeibaar-kristallijn p-Zoxyanisol
1927 bij Philips Nat.Lab.
gehuwd met Hendrika, Mechtelina Thomason uit welk huwelijk twee zoons werden geboren Hendrik en Leendert.
militaire loopbaan, lichting 1922, opgeroepen tot de eerste oefening april 1926 bij het regiment genietroepen III Bat.
korporaal juni 1926
sergeant nov. 1926
Vanwege zijn verdienste in het verzet volgde hij in 1944 de cursus reservemajoor voor het Militair Gezag, waarbij hij achtereenvolgens als districtscommissies van Delft en Den Briel in functie was. In 1947 maakte hij een reis naar Duitsland als gemachtigde van de geallieerde controle commissie.
Bij Philips onderzocht hij samen met dr. Reerink het verschijnsel van de vitamine D-vorming, welke vindingen later zouden leiden tot de oprichting van Philips-Duphar. In 1937 werd hij belast met de röntgenbuizenontwikkeling. Zijn naam is verbonden met onderwerpen als het ultraviolet voor medische doeleinden, infra-roodlampen voor medisch gebruik en fluorescentieverschijnselen.
Na zijn functie bij het Militair Gezag kreeg hij een functie bij het Centraal Ontwikkelings Bureau de voorloper van Philips Usfa NV waar hij werkte aan de ontwikkeling van geheime defensie systemen.
Op 1 januari 1965 werd hij gepensioneerd bij welke gelegenheid hij werd onderscheiden met de orde van Oranje Nassau.
Overleden op 07-08-1976 te Eindhoven.
Aart van Wijk
geboren op 21-03-1902 te Utrecht
opleiding gemeente HBS 5 te Utrecht (1916-1920)
1920-1927 ass. Nat.Lab. te Utrecht
28 jan. 1929 gepromoveerd tot doctor in de Wis- en natuurkunde op het proefschrift: Invloed van magneetveld, zwermen en wand op de kristaloptische eigenschappen van vloeibaar-kristallijn p-Zoxyanisol
1927 bij Philips Nat.Lab.
gehuwd met Hendrika, Mechtelina Thomason uit welk huwelijk twee zoons werden geboren Hendrik en Leendert.
militaire loopbaan, lichting 1922, opgeroepen tot de eerste oefening april 1926 bij het regiment genietroepen III Bat.
korporaal juni 1926
sergeant nov. 1926
Vanwege zijn verdienste in het verzet volgde hij in 1944 de cursus reservemajoor voor het Militair Gezag, waarbij hij achtereenvolgens als districtscommissies van Delft en Den Briel in functie was. In 1947 maakte hij een reis naar Duitsland als gemachtigde van de geallieerde controle commissie.
Bij Philips onderzocht hij samen met dr. Reerink het verschijnsel van de vitamine D-vorming, welke vindingen later zouden leiden tot de oprichting van Philips-Duphar. In 1937 werd hij belast met de röntgenbuizenontwikkeling. Zijn naam is verbonden met onderwerpen als het ultraviolet voor medische doeleinden, infra-roodlampen voor medisch gebruik en fluorescentieverschijnselen.
Na zijn functie bij het Militair Gezag kreeg hij een functie bij het Centraal Ontwikkelings Bureau de voorloper van Philips Usfa NV waar hij werkte aan de ontwikkeling van geheime defensie systemen.
Op 1 januari 1965 werd hij gepensioneerd bij welke gelegenheid hij werd onderscheiden met de orde van Oranje Nassau.
Overleden op 07-08-1976 te Eindhoven.
De bescheiden welke de collectie van Wijk uitmakan zijn vermoedelijk door dr. A. van Wijk zelf in 1976 op het gemeentehuis van Waalre, waar hij op dat ogenblik woonachtig was, af gegeven in twee postzakken.
Bij de tot standkoming van het Streekarchief verhuisde de zakken naar Eindhoven. Na een eerste globale sortering door de heer W.Visser in 1981 werd de systematische inventarisatie verricht in 1983. De collectie valt hoofdzakelijk uiteen in twee bestanddelen, te weten de verzameling uit de oorlogs tijd 1940-1945 en die van het Militair Gezag.
Men kan stellen dat deze laatste de minste waarde heeft, naast de algemene voorschriften en publicaties bevat deze enige mappen materiaal over de door Van Wijk uitgeoefende commissarisschappen van Den Briel en Delft. Mappen echter waarvan de inhoud geen enkel consistent geheel vormt en het ordeningscriterium in feite alleen de plaatsaanduiding is. Rest de verzameling oorlogspapieren, welke uit het oogpunt van documentatievorming voor een streekarchief, met de het noodzakelijke zwaartepunt immer op de overheidsarchieven, belangwekkend genoemd kan worden. Het zijn niet zozeer de illegale bladen en andere vlugschriften welke de aandacht verdienen als wel de bescheiden welke voortgebracht zijn door en bedoeld waren voor het verzetswerk welke door dr. A. van Wijk georganiseerd is als leider van een Tweede Stamkaartgroep (dr.A. de Jong, K het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereld Oorlog deel 10a 2e helft p. 698)
Bij de tot standkoming van het Streekarchief verhuisde de zakken naar Eindhoven. Na een eerste globale sortering door de heer W.Visser in 1981 werd de systematische inventarisatie verricht in 1983. De collectie valt hoofdzakelijk uiteen in twee bestanddelen, te weten de verzameling uit de oorlogs tijd 1940-1945 en die van het Militair Gezag.
Men kan stellen dat deze laatste de minste waarde heeft, naast de algemene voorschriften en publicaties bevat deze enige mappen materiaal over de door Van Wijk uitgeoefende commissarisschappen van Den Briel en Delft. Mappen echter waarvan de inhoud geen enkel consistent geheel vormt en het ordeningscriterium in feite alleen de plaatsaanduiding is. Rest de verzameling oorlogspapieren, welke uit het oogpunt van documentatievorming voor een streekarchief, met de het noodzakelijke zwaartepunt immer op de overheidsarchieven, belangwekkend genoemd kan worden. Het zijn niet zozeer de illegale bladen en andere vlugschriften welke de aandacht verdienen als wel de bescheiden welke voortgebracht zijn door en bedoeld waren voor het verzetswerk welke door dr. A. van Wijk georganiseerd is als leider van een Tweede Stamkaartgroep (dr.A. de Jong, K het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereld Oorlog deel 10a 2e helft p. 698)
De invoering van de tweede stamkaart welke hoofdzakelijk ingevoerd werd om het grote aantal onderduikers klem te zetten en om een voortdurende personenregistratie middels het control zegel van de distributiekring mogelijk te maken plaatste het verzet aanvankelijk voor grote problemen. Alhoewel de precieze gang van zaken uit de slordig opgetekende en bewaarde notities niet valt af te lezen kan men uit de collectie opmaken dat dr. A. van Wijk het knooppunt was van wijdvertakt netwerk van ambtenaren bij distributiekantoren en bevolkingsregisters waarlangs valse persoonsbewijzen middels het aanpassen van de persoonskaarten en het verzorgen van het ontvangstbewijs voor de stamkaart "gelegaliseerd" konden worden. Van Wijk fungeerde ook als postadres van falsificatiecentrales. Vele personen konden door het verschaffen van een nieuwe identiteit zich aan de arbeidsinzet ontrekken of als verdachte van de SD op een dwaalspoor brengen. Overigens lijkt het materiaal voorzover in de collectie aanwezig vooral verworven te zijn na de bevrijding van Eindhoven op 18 September en was derhalve bestemd voor het noorden van het land. Het is duidelijk dat dit geruisloos verzet van enorme betekenis is geweest en naast andere verzetsgroepen onze bewondering verdient, al hebben overige groepen zich vooral in de nadagen van de oorlog onderscheiden door spectaculaire gewapende akties. In de niet aflatende stroom van publicaties over de tweede wereldoorlog wordt het rustige intellectuele verzet van kleine groepen ingewijden niet geheel op hun waarde geschat.
laatste wijziging 15-01-2020
55 beschreven archiefstukken
Kenmerken
laatste wijziging 15-01-2020
55 beschreven archiefstukken