Bestanddelen van de collectie
- NSF
De papieren en bescheiden welke de collectie A.J.Gelderblom uitmaken zijn direkt of indirekt allemaal te herleiden uit de aktiviteiten van de heer Gelderblom als leider van de zuidelijke centrale van het Nationaal Steun Fonds in de jaren 1943-1944. Deze belangrijke verzetsorganisatie verleende aanvankelijk financiële steun aan zeevarenden die zich niet meer in de thuishavens aangemeld hadden na de Duitse invasie op 10 mei 1940. Het Fonds evolueerde van de zee naar het land (1942) en al spoedig werd het NSF de Financier van de illegaliteit en had het zijn kontakten met de OD, RW en LKP en vooral natuurlijk met de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers. Dat de beschikking over geld een conditio sine qua non is ook voor iedere illegale aktiviteit klinkt welis-waar als een banale opmerking maar ze onderstreept wel de verdienste van het NSF voor het verzet. Zijn rol in het verzet is in de populaire herdenkingsliteratuur waar eerder de nadruk ligt op het avontuurlijk stuntwerk van knokploegen zeker niet op zijn juiste aarde beoordeeld. In de organisatie van het NSF fungeerde Gelderblom als leider van de zuidelijke centrale als opvolger van de naar de noordelijke provincies uitgeweken I.J. van den Bosch, een persoonlijke vriend uit de marinetijd en een Philips collega. De topleiding van het NSF werd derhalve gevormd door het driemanschap Walraven van Hall (Amsterdam), I.J. van den Bosch (Groningen) en A.J.Gelderblom (Eindhoven).

De schuilnaam waarvan A.J. Gelderblom zich het meest bediende in de illegaliteit was Van Dijk.
Gesteld kan worden dat A.J. Gelderblom na het wegvallen van zowel I.J. van Den Bosch als Walraven van Hall na arrestatie en executie door de bezetter, welke voor hem blijkens zijn herdenkingstoepsraken een diep ingrijpend existentieel ge-beuren is geweest, zich nimmer op zijn rol binnen de NSF heeft laten voorstaan. Naast de stukken die direkt betrekking hebben op het NSF bestaat de collectie uit "archivalia" welke hiervan afgeleid zijn.
- Centrale Financiering
Na de bevrijding van Eindhoven op 18 September 1944 werd al spoedig de behoefte gevoeld om de illegale werkers als stoottroepen in de Binnenlandse Strijdkrachten te incorpereren om ongeordende toestanden te voorkomen. De mogelijkheid daartoe werd geschapen door een overeenkomst waarbij het NSF zich garant stelde voor de soldijen. Dit werd ingegeven door de eis van de situatie, nu het front zich stabiliseerde na het mislukken van de operatie Market Garden als speerpunt, kon alleen Zuid-Nederland worden bevrijd.
Daar de nood van de onderduikers nu opgevangen kon worden door legale hulpinstanties konden de fondsen van het NSF beschik-baar worden gesteld voor de binnenlandse strijdkrachten.
- GOIWN
De oprichting van de gemeenschap in okt. 1944 moet allereerst worden gezien als een uiting van de wil tot politieke vernieuwing in het bevrijde zuiden. Na de jaren van onderdrukking werd het ideaal van een nieuwe betere samenleving zonder de scheidsmuren van de verzuiling meer dan ooit tot ideaal verheven.

Een nieuwe tijd was aangebroken. Bij de Gemeenschap van Oud Illegale Werkers in Nederland treft men alle elementen van deze tijdgeest aan. Vooreerst de politieke vernieuwingsgezindheid en vervolgens het vraagstuk van de illegale werkers in het na-oorlogse Nederland. Hadden de illegale werkers niet getoond de ware leiders te zijn in een tijd waarin het over-grote deel van de natie dan wel niet fout dan zich toch wel laf-individualistisch, kortzichtig en meegaand had betoond? Hoe dan ook de "Bond Nederland" bedoeld als een politiek forum van vernieuwing op een brede basis (ook niet illegalen konden aanvankelijk toetreden) is spoedig versmald tot een belangen organisatie van de oud-illegale werkers. Toen de bevrijding van Noord-Nederland een feit werd groeide het contact met andere stichtingen van oud-illegalen en is ze uiteindelijk opgenomen in de stichting 40-45 nadat reeds een van zijn aktiviteiten in Landelijk Herstel als sociale dienst is gaan fungeren ter verlening van geestelijke en materiele bijstand. Het district Eindhoven van de GOIWN had aanvankelijk grote invloed omdat Eindhoven door het verloop van het front de hoofdstad van het land was geworden maar men moet met zijn voorzitter Gelderblom bitter constateren hoe groot de afstand was tussen de beleden idealen van de illegale werkers, die al spoedig hopeloos verdeeld raakten, en het harde politiek bedrijf. De GOIWN heeft zijn pretenties niet kunnen waarmaken. Voorzover een voorzitter, in deze hoedanigheid maakte Gelderblom enkele reizen naar Londen en koninging Wilhelmina, bepalend is voor de richting kan gesteld worden dat deze te irenisch en weloverwogen geaard was om zich met de politiek met zijn vaak kunstmatige en oppervlakkige tegenstellingen en harde confrontaties bezig te houden.

Als verzetsman had hij door het verlies van zijn vrienden het leven in de diepte leren ervaren. Gelderblom legde in de eerste maanden na de bevrijding van Eindhoven een enorme aktiviteit aan de dag. Een van de akties die hij initieerde was de aktie Zuid helpt Noord.