Mijn Studiezaal (inloggen)
325 Patriottisch Exercitiegenootschap 'De Vrijheid' ( Regionaal Archief Dordrecht )
325
Patriottisch Exercitiegenootschap 'De Vrijheid'
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Beperkingen aan het gebruik
Andere toegangen
Aanvraaginstructie
Citeerinstructie
laatste wijziging 06-02-2024
280 beschreven archiefstukken
Inleiding
1. Literatuurlijst
2. Bijlage I De statuten van van 26 juli 1783
325 Patriottisch Exercitiegenootschap 'De Vrijheid'
Inleiding
2.
Bijlage I De statuten van van 26 juli 1783
De ondergetekenden, burgers en ingeseetenen der stad Dordrecht, besield met de drift om zig in den wapenhandel te oeffenen of te perfectionneeren, hebben ter bereiking van dit doel goedgevonden, zich te saamen tot een lighaam onder den naam van het exerceert geselschap De vrijheyt in 't Hoff te vereengen en aan de volgende bepalingen op de poene daarbij gesteld, vrijwillig te onderwerpen. Actum Dordt. 26 July 1783.
1 Het geselschap sal provisioneel bestaan uit 60 leeden, behalven de officieren & onderofficieren.
2 Ider lid sal verpligt sijn te hebben een geprobeert schietgeweer, gemonteerd met vier koperen banden, banjonet & cordonriem, alsmede een patroon tas, houwer, met desselvs draagband & kwast.
3 't Uniform zal bestaan in een groene laken rok, wit laken opslagen, leggende kraag & omslagen onder aan den rok, witte metaale knoopen & een epaulette op den schouder; camisool en broek, witte Haarlemsche blijkwitte linnen slopkousen, een witte panas met een groene punt, de kwasten op den hoed rood en witt, de kwasten aan den houwer rood en witt, een zwarten stropdas, 't hair gebonden tot een langen staart of een staart paruik.
4 De heeren officieren en onderofficieren sullen hunnen monteering rigten overeenkomstig de generale uniform, de vrijheyt aan hun ed. latende die zoo kostbaar te maaken als het hun ed. gelieven zullen. Egter sodanig ingerigt werden, dat ider na rang te onderscheiden is. Voorts zig voorsien van al het nodige dat tot waarnemen van ider zijnen post behoort.
5 Alle de leeden sullen hunne geweeren etc. moeten besorgen op hunne nommer in eene daartoe aangeweesene kamer, ook sal niemand vermogen een anders geweer te gebruiken dan met volkomen toestemming van den eigenaar op eene boeten van 6 stuivers. Zijnde ider bevoegt tot het doen dier der calange, egter zal het aan ider vrijstaan, sijn geweer buiten de exerceert tijd ten zijnen huysen te mogen mede neemen of doen halen.
6 Geene der leeden sullen buiten dit geselschap mogen gebruyken 't uniform om daar mede 't zij in particulieren of openbaaren plaatsen te paradeeren of exerceeren, op een boeten van ? 2 - 12.
7 De geweere patroontassen etc. zullen behoorlijk schoon en suyver moeten gehouden werden door een of twee persoonen daartoe te benoeme, welke betaald sullen werden uit de generale casse.
8 Tot officieren van dit geselschap sijn door de leeden verkooren de heeren A.B. Stoop als capitein, A.A. Stoop lieutenant, A. Pompe van Meerdervoort als vaandrig, tot adjudant de heer W. Grootveld tot sergeants de heeren P. Soeterik, H. Walpot, H. Weijmans & M. van IJssum, tot gecommitteerdens de heeren P. van Beest, Pr. Blussé & J.H. van Meeteren, tot eerste secretaris de heer J.F. van Rijsoort, tot tweede secretaris G. Beudt.
9 Omme sig van tijd tot tijd in den wapenhandel te oeffenen, sullen er twee dagen in ider week daartoe gehouden worden, sijnde maandag & woensdag, alleen met den snaphaan, dog met de bajonet voorsien, des avonds van 6 tot 7 uuren ter tijd toe het uur bij nader advertentie, om het saisoen sal vervroegd worden: de heeren officieren sullen voor hunne absentie of te laat komende, verbeuren 6 stuivers onder officieren 2 stuivers & de leeden 1 stuiver.
10 Eens in ider week sal er een generale exercitie gehouden werden, sijnde daartoe bepaald de zaturdag (exept de zaturdag van de eerste voorbereiding en wanneer op den selven een feestdag invalt, 't geen ook ten opsigte van de maandag & woensdag word verstaan:) des avondts van 6 tot 7 uuren. Ider sal gehouden sijn sijn naam goed te doen in volle geweer, alleen 't uniform uitgeslooten, voor de klokke 6 uuren sal geslagen sijn op de volgende boeten, als de heeren officieren te laat komende sullen verbeuren 12 stuivers, in 't geheel niet komende 20 stuivers, onder officieren laat komende 3 stuivers, in 't geheel niet komende 6 stuivers, de leeden te laat komende 2 stuivers, in 't geheel niet komende 4 stuivers.
11 Eens in ider maand zal er een generale vuurdag gehouden werden, zijnde de eerste maandag in ider maand. Ider sal gehouden sijn op die dag te koomen, des namiddags voor de klokke vijff uuren sal sijn geslagen in volle geweer en uniform. Imand te laat, of in 't geheel niet komende sal verbeuren soo veel als des zaturdags daarop is gesteld. Ider sal gehouden sijn een nieuwe vuursteen te hebben op de snaphaan, de welke uit de generale casse zullen geleverd werden.
12 Indien er onder de leeden mogten gevonden werden, dezulken die niet genoeg geexerceerd waren om mede te vuuren, zullen heeren officieren de zulken versoeken niet met patroonen maar blind te vuuren en gehouden sijn daaraan te voldoen, om alle wanorders & ongelukken voor te komen. 't Sal ook aan elk lid vrijstaan te versoeken van blind te vuuren.
13 Alle de leeden sullen gemeeten worden en ider sal na lengten geplaatst werden.
14 De leeden eenmaal gemeeten & geplaats zijnde, zullen niet vermogen sig te verplaatsen, veel min gerigt zijnde, uit hunne gelederen te gaan zonder verlof van hunne officier, op eene boeten van 1 stuiver, ook sal niemand gerigt zijnde vermogen te praten of lagchen op verbeurte van 1 stuiver telkens en vermits het oogmerk aller leden is zig in de manieering van 't geweer zoo veel doenlijk te volmaaken, onderwerpen sij sich gaarne aan de correctien van heeren officieren, onderofficieren en adjudanten (:wordende deeze daartoe ook bisonder versocht & gequalificeerd:) om even hier door ook zoo veel mogelik de gelijkheyd, soo in houding, tred, als in de behandeling van het geweer te bevorderen en dat alles op eene egaale wijze geschieden.
15 Niemand zal van voorenstaande boetene vrij zijn, uitgezondert de heer J.F. van Rijsoort des maandags & woensdags & diegeene die langer dan vier en twintigh uuren uit de stad of ziek zijn.
16 De weekelijksche fournissementen zullen vooralsnog sijn 3 stuivers, ten waren de secretarissen bevonden hetselve niet toerijkende te sijn tot goedmaking der kosten. Zullende alsdan officieren & gecommitteerdens 't weekelijksche fournissement met 1 a 2 stuivers mogen verhoogen, tot zoo lange het wederom op een effen voet sal sijn. Zullende heeren secretarissen alle half jaar aan de gesamentlijke leeden rekening doen van ontfangtst & uitgaaff.
17 De penningen van de boetenen zullen nevens den weekelijksche fournissementen gebruikt werden omme daar uit te betalen de navolgende, als den tweeden adjudant s'weeks ? 5 - 5 als den eerste tamboer ? 1 - 10 als den tweede dito ? 1 - 10 als den eerste pijper ? 1 - 10 als den tweede dito ? 1 - 10 1 of 2 knegts ? 2 - 10
18 De officieren en de gecommitteerdens zullen vermogen zoodanige persoonen welke weekelijks van dit gezelschap betaalt werden (:uitgezonderd den tweeden adjudant die niet dan bij meerderheyt van het generale gezelschap zal kunnen gedimmitteerd worden;) na bevinding van zaaken te bedanken of deselve gelijk ook den tweede adjudant tot betragting van hunne post te corrigeeren, andere in de plaats aan te nemen of meerdere suppoosten (: Indien zulks vereyscht:) aan te stellen. Egter de leeden aan hun behoudende om bij twee derde van stemmen der present sijnde leeden, de tractamenten te reguleeren ofte bepaalen ten waren de heeren officieren voor hun ed. rekening dezelven geliefden te betalen. Zullende egter de gecommitteerdens daar in moeten toestemmen.
19 De patroonen zullen uit de generale casse aan het gezelschap geleverd worden, dog de exercitie afgeloopen zijnde, zullen alle de leeden die eenige patroonen overgehouden hebben, dezelve aan den algemeene bewaarder terug geeven.
20 Het gezelschap 't getal van 60 nog niet bereikt hebbende, worden de heeren officieren & gecommitteerdens gequalificeerd wanneer nieuwe leden zich aanmelden en dezelve bij intreede ook deze articulen onderschrijven, ook zich voorzien van een goed geprobeert schietgeweer, gemonteert met vier kopere banden, banjonet, sabel, patroontas etc. zoo als door heeren officieren zal geordonneerd worden en vijfentwintigh guldens voor welke somme hun het uniform zal besorgt worden, zoals onder articul 3 is vermeld, (:uitgesonderd de staartparuik:).
21 Indien een of meerder der officieren 't gezelschap kwamen te quiteeren, zullen gecommitteerdens aanstonds eene extraordinaire vergadering doen beleggen om aan de leden daarvan kennis te geeven, zullende de overige heeren officieren en gecommitteerdens aan de vergadering voorstellen drie of meerder persoonen, die hun uit de gezamentlijke leeden als de geschikste tot waarneeming van de vacante plaats toeschijnen en naar dat de voorstelling zal zijn gedaan, zal men uit het voorstel of gansche lighaam bij beslootene briefjes en bij meerderheit tot vrije keuse overgaan.
22 Geene der officieren zullen eenige veranderingen in de articulen maken, ofte eenige boetens of vermeerdering van onkosten op de leeden brengen, maar zullen indien hun ed. eenige veranderingen of voorstellen nodig oordeelen, daarvan kennis geven aan de gecommitteerdens.
23 Eens ter maand, op den zelven dag nadat de vuuring zal zijn geschied, zal er een generaale vergadering gehouden werden. Op dezelve zullen de gecommitterdens kennis geven van het geene hun door heeren officieren is voorgedraagen of welk zij nuttig oordeelen voor te stellen. Tot welke vrijheid ider der leeden ook bevoegd is. De voordragten zullen overeind staande voor de tafel moeten geschieden, elk lid intusschen zich op zijne plaats houden en stemmen en de conclusie bij tweederde der present zijnde leeden worden genoomen werdende als den heeren officieren en gecommitterdens tot veranderingen gequalificeerd.
24 Ider zal dit gezelschap kunnen quiteeren, maar gehouden sijn te betaalen de weekelijksche fournissementen, tot het jaar ten eynde zal zijn. Daarinne imand getreeden is, werdende het jaar gerekent te beginnen met den datum van de onderteekening deses.
3. Bijlage II Lijst van leden, donateurs en donatrices
laatste wijziging 06-02-2024
280 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 06-02-2024
280 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1783 - 1786
Auteur:
W. Veerman (1978)
Omvang:
0,13 meter
Licentie:
Creative Commons (CC BY-SA 4.0)
Titel inventaris:
Patriottisch Exercitiegenootschap 'De Vrijheid'
Categorie:
laatste wijziging 06-02-2024
280 beschreven archiefstukken
