1076 Gemeente Bleskensgraaf, 1935 - 1985 ( Regionaal Archief Dordrecht )
1076
Gemeente Bleskensgraaf, 1935 - 1985
Aanwijzingen voor de gebruiker
laatste wijziging 05-02-2024
1.353 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 142 bestanden
Inleiding
1. Geschiedenis van de gemeente Bleskensgraaf en Hofwegen
1076 Gemeente Bleskensgraaf, 1935 - 1985
Inleiding
1.
Geschiedenis van de gemeente Bleskensgraaf en Hofwegen
De gemeente Bleskensgraaf en Hofwegen is gelegen in het centrum van de "Alblasserwaard" aan het binnenriviertje "De Alblas", meestal "Graafstroom" genoemd in verband met het gegraven gedeelte vanaf Hofwegen tot de Vuilendam in de gemeente Molenaarsgraaf.
In de huidige omvang is de gemeente ontstaan op 1 september 1855 door de samenvoeging van de oorspronkelijke zelfstandige gemeenten "Bleskensgraaf" en "Hofwegen".
De naam Bleskensgraaf is ontleend aan Willem van Blassekijn, die in de 13e eeuw heer van Blassekijns-ambacht was. In de archieven voorkomende oude benamingen zijn: Blassekijns-graveland, Blassekijns-graue en Blas-sekijnsgrave.
De heerlijkheid "Hofwegen" had vroeger een z.g. "hoge jurisdictie". Dat wil zeggen, dat de heer van Hofwegen het recht bezat om halsmisdaden te berechten en dus de doodstraf kon uitspreken. De heren van Hofwegen hebben respectievelijk behoord tot de geslachten van Alveringen, van Brederode en van Hogendorp.
Omtrent het jaar van stichting van beide gemeenten is niets met zekerheid te stellen.
In de huidige omvang is de gemeente ontstaan op 1 september 1855 door de samenvoeging van de oorspronkelijke zelfstandige gemeenten "Bleskensgraaf" en "Hofwegen".
De naam Bleskensgraaf is ontleend aan Willem van Blassekijn, die in de 13e eeuw heer van Blassekijns-ambacht was. In de archieven voorkomende oude benamingen zijn: Blassekijns-graveland, Blassekijns-graue en Blas-sekijnsgrave.
De heerlijkheid "Hofwegen" had vroeger een z.g. "hoge jurisdictie". Dat wil zeggen, dat de heer van Hofwegen het recht bezat om halsmisdaden te berechten en dus de doodstraf kon uitspreken. De heren van Hofwegen hebben respectievelijk behoord tot de geslachten van Alveringen, van Brederode en van Hogendorp.
Omtrent het jaar van stichting van beide gemeenten is niets met zekerheid te stellen.
De gemeente is van oudsher agrarisch ingesteld. In het verleden is de veeteelt de voornaamste bron van welvaart geweest. De laatste jaren vinden daarnaast ook vele inwoners hun werk bij de industriële bedrijven in de gemeente of in de naaste omgeving. In de dorpskern is een uitgebreide middenstand gevestigd, die al het mogelijke doet om in de plaatselijke samenleving zoveel mogelijk service te verlenen. Binnen het raam van de mogelijkheden in een dorpsgemeenschap tracht het gemeentebestuur zoveel mogelijk een prettig woon-, werk- en leefklimaat te bevorderen.
De oorlog 1940-1945 heeft ook in deze gemeente verwoesting aangericht. Door een Duits bombardement werd op 12 mei 1940 de dorpskern verwoest. De aanval was gericht op een doortrekkend onderdeel van het Nederlandse leger. Bij dit bombardement vielen 7 slachtoffers; 5 burgers en 2 militairen.
Verwoest werden het raadhuis, de Nederlands Hervormde kerk, de openbare school en 40 woningen in de dorpskern waaronder 4 boerderijen. In de jaren 1940 en 1943 werden de woningen herbouwd. De fraaie kerk kwam in 1948 gereed. Het gespaard gebleven antieke meubilair, daterend omstreeks 1660 (de preekstoel, het doophek en enkele banken met houtsnijwerk) kon in de nieuwe kerk weer worden geplaatst.
Het raadhuis kwam gereed in 1955 en de ingebruikneming vond plaats op 12 mei 1955, dus precies 15 jaar na het bombardement. Gedurende deze 15 jaar werd gebruik gemaakt van een noodgebouw dat dienst deed als raadhuis.
Na de wederopbouw vertoont de dorpskern een aanzien, dat geheel afwijkt van wat men in andere dorpskernen van kleine gemeenten aantreft.
Verwoest werden het raadhuis, de Nederlands Hervormde kerk, de openbare school en 40 woningen in de dorpskern waaronder 4 boerderijen. In de jaren 1940 en 1943 werden de woningen herbouwd. De fraaie kerk kwam in 1948 gereed. Het gespaard gebleven antieke meubilair, daterend omstreeks 1660 (de preekstoel, het doophek en enkele banken met houtsnijwerk) kon in de nieuwe kerk weer worden geplaatst.
Het raadhuis kwam gereed in 1955 en de ingebruikneming vond plaats op 12 mei 1955, dus precies 15 jaar na het bombardement. Gedurende deze 15 jaar werd gebruik gemaakt van een noodgebouw dat dienst deed als raadhuis.
Na de wederopbouw vertoont de dorpskern een aanzien, dat geheel afwijkt van wat men in andere dorpskernen van kleine gemeenten aantreft.
Op 1 februari 1953 werd ook de gemeente Bleskensgraaf en Hofwegen getroffen door de watersnoodramp, tengevolge van een dijkdoorbraak bij Papendrecht. De landerijen en enkele laag gelegen gedeelten van wegen stonden onder water. Het bleek noodzakelijk de gehele bevolking, alsmede al het vee van de boerderijen, te evacueren. De ramp bleef echter beperkt tot materiële schade.
In Bleskensgraaf en Hofwegen staan drie molens, n.l. een korenmolen en twee watermolens.
De molens worden onderhouden met subsidie van het Rijk, provincie en gemeente.
De molens worden onderhouden met subsidie van het Rijk, provincie en gemeente.
laatste wijziging 05-02-2024
1.353 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 142 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 05-02-2024
1.353 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 142 bestanden
Kenmerken
Datering:
(1903) 1935 - 1985
Auteur:
L. Belder (1993)
Licentie:
Titel inventaris:
Gemeente Bleskensgraaf, 1935 - 1985
Categorie:
Archiefvormer(s):
laatste wijziging 05-02-2024
1.353 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 142 bestanden