Uw zoekacties: Distributiedienst kring Oldebroek, 1939-1950

2007 Distributiedienst kring Oldebroek, 1939-1950 ( Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe )

In onze collectie bevinden zich de archieven van de gemeenten Elburg, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet en Oldebroek. De stukken gaan terug tot 1231. Ook kun je via dit venster zoeken in andere archieven die bij ons beheerd worden of overgedragen zijn, zoals kerkelijke archieven, het archief van je sportvereniging of bedrijfsarchieven zoals dat van de Veluvine verffabriek.

 
 

Kom je er niet uit? Kijk dan eens bij onze themapagina’s of de onderzoekstips. Uiteraard kun je ook altijd contact opnemen via het contactformulier. Onze deskundige medewerkers gaan je dan helpen met jouw vraagstuk.

beacon
 
 
Inleiding
1. Geschiedenis van de distributiedienst
2007 Distributiedienst kring Oldebroek, 1939-1950
Inleiding
1.
Geschiedenis van de distributiedienst
In 1939 werd de Distributiewet tot stand gebracht. De oorzaak voor het invoeren van een dergelijke wet was gelegen in het feit dat men in de loop van de jaren dertig vreesde voor een militaire dreiging vanuit Duitsland. De situatie zag er in 1938/1939 ernstig genoeg uit om te kunnen verwachten dat, zeker als het tot een mobilisatie of erger nog een oorlog zou komen, dat allerlei goederen niet meer vrij te verkrijgen zouden zijn, maar verdeeld zouden moeten worden. Hiertoe werd door het Departement van Handel en Nijverheid een Centraal Distributie Kantoor opgericht en kwamen plaatselijk distributiediensten tot stand. Hiertoe werden veel circulaires verzonden vanuit het departement naar de gemeentebesturen. In deze omgeving werd opgericht de distributiekring Oldebroek. Aan het hoofd van deze dienst stond de burgemeester van Oldebroek en de dagelijkse leiding berustte bij de leider van de distributiedienst. Om een voorbeeld te geven van de bezetting van het kantoor, nemen we de situatie in 1943 als voorbeeld.
Toen waren er de volgende functies: 1 leider, 1 plaatsvervangend leider/administrateur, 1 kassier waardemateriaal, 2 ambtenaren afdeling coupures, 2 ambtenaren afdeling rantsoenbonnen, bonkaarten en inname van bescheiden, 3 ambtenaren afdeling textiel, keramische produkten, schoenen en banden, 1 ambtenaar afdeling zware arbeid, 1 chef en 7 ambtenaren voor de periodieke uitreiking van bonkaarten.
Voor de uitvoering van het werk van deze laatste afdeling werd bijvoorbeeld een speciale beschikking, de Distributiestamkaartenbeschikking 1943, ingesteld. Het spreekt voor zich dat er zeer veel administratieve handelingen werden verricht. Namens het Centraal Distributie Kantoor, wat toen inmiddels onder het ministerie van Economische zaken viel, werd inspectie uitgeoefend door het hoofd van de Inspectie "Oost" te Zwolle.
Van de medewerkers van de distributiedienst wordt een overzicht gegeven in bijlage 1
De distributiedienst voor de gemeente Oldebroek was gevestigd te Wezep en is een aantal malen verplaatst. Zo werd bijvoorbeeld in mei 1941 geprobeerd wegens te krappe huisvesting twee lokalen van de Gereformeerde Kerk te huren, hetgeen mislukte. In augustus van dat jaar ging de secretaris van het departement accoord met de huur van een centraal gelegen winkelpand. De huur was f8,00 per week en er mocht verbouwd worden tot een maximum van f480,00.
In een proces-verbaal van een overval op het distributiekantoor op 17 juli 1944 wordt vermeld dat het kantoor is gevestigd aan de splitsing Rijksstraatweg-Heerderweg. Bij dit proces-verbaal werd een schetstekening van de indeling van het kantoor gevoegd. Deze tekening is in de inventaris terug te vinden. Ondanks de goede bewaking lukte het toch een geslaagde overval te plegen op diverse kantoren. Het verzet, en uit mondelinge informatie weten we dat dit telkens dezelfde groep was onder leiding van Marinus Post uit Kampen, overviel binnen enkele maanden de kantoren te Wezep, Elburg en Nunspeet. In 1947 werd door de burgemeesters van de gemeenten Oldebroek, Elburg en Doornspijk een gezamenlijke regeling inzake de inrichting van de distributiedienst getroffen, goedgekeurd bij KB nr. 35 van 3 oktober 1947. Hierbij werd bepaald dat Oldebroek de centrumgemeente zou zijn. Hierdoor gingen de ambtenaren die voorheen in Elburg werkzaam waren geweest, in het vervolg naar Wezep.
Op 23 juli 1948 werd een gemeenschappelijke regeling voor de distributiediensten ontworpen door de burgemeesters van de gemeenten Harderwijk, Ermelo, Oldebroek, Elburg en Doornspijk (goedgekeurd bij KB nr. 14 van 22 januari 1949). Gevolg hiervan was dat de distributiekring Oldebroek met ingang van 1 september 1948 werd opgeheven en samengevoegd met Harderwijk. Tot 1 oktober van dat jaar bleef er een ambtenaar te Wezep werkzaam in verband met de financiƫle afwikkeling. In het eind van de jaren veertig en begin van de jaren vijftig werden de werkzaamheden van de distributiedienst langzaam afgebouwd.
In 1952 werd het Centraal Distributie Kantoor te 's-Gravenhage geliquideerd.
2. Handleiding voor de gebruiker
Bijlage 1: Lijst van personeel van de distributiedienst.
Van deze personen, die werkzaam zijn geweest te Oldebroek en/of Elburg zijn persoonsgegevens aanwezig in de dossiers in het archief van het gemeentebestuur van Oldebroek na 1940 (dossiernummers 39/1 tot 39/3, zie ook bijlage 2).
Na de naam worden de jaren van het dienstverband genoemd. Niet in alle gevallen waren deze geheel volledig vast te stellen.
Waarschijnlijk is deze lijst ook niet geheel volledig.
Dat zal nader onderzoek kunnen uitwijzen
Bijlage 2: Overzicht van aanwezige archiefdossiers betreffende de distributiedienst in het archief van het gemeentebestuur van Oldebroek na 1940.
De hier aangegeven nummering en dossieromschrijving is overgenomen van de momenteel gehanteerde dossierinventaris.
De code is in alle gevallen -1.824.53, soms met toevoeging
37/9 Distributie van goederen. Aanschrijvingen.
38/1 Distributiestamkaartenbeschikking 1943.
38/2 Distributie van goederen. Aanschrijvingen. II
38/3 Organisatie van de distributiedienst.
38/4 Personeelsaangelegenheden van de distributiedienst.
38/5 Declaraties van de distributiedienst.
39/1-3 Personeel van de distributiedienst.
zie ook bijlage 1

Kenmerken

Datering:
1939-1950
Inventaristitel:
Inventaris van archivalia van de Distributiedienst kring Oldebroek, 1939-1950.
Omvang:
0.5 m
Auteur inventaris:
P. van Beek
Inventarisatiedatum:
1994
Aantal beschrijvingen:
40
Vestiging:
Oldebroek