Uw zoekacties: Verzamelde stukken van de oud-katholieke kerk in Nederland

88 Verzamelde stukken van de oud-katholieke kerk in Nederland ( Het Utrechts Archief )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Achtergrond: de opstand in de Nederlanden
De verzamelingen van de apostolische vikarissen
De verzamelingen van van der Steen en van Heussen
De verzamelingen gedurende de 18e-19e eeuw
88 Verzamelde stukken van de oud-katholieke kerk in Nederland
Inleiding
De verzamelingen gedurende de 18e-19e eeuw
Organisatie: Het Utrechts Archief
Hoewel de 18e eeuw voor de katholieke kerk in de Republiek uitermate ongunstig begonnen was, heeft dit althans voor wat de verzameling oude bescheiden betreft geen negatieve gevolgen gehad. de diepe kloof met Rome bleef weliswaar bestaan, maar doordat de wereldlijke overheid om voor de hand liggende redenen de zijde van de aanhangers van de afgezette vikaris koos, behoorden vervolgingen en gevaar voor confiscatie van de alsmaar toenemende hoeveelheid archieven en verzamelde stukken voortaan tot het verleden. In de loop van de 18e eeuw groeide de belangstelling, zij het op kleine schaal, voor de papieren rijkdom van de Oud-katholieke kerk. de uit Frankrijk afkomstige Gabriël Dupac de Bellegarde (1717-1789) schreef op basis van de archieven zijn Histoire abrégée de l'Eglise metropolitaine d'Utrecht, dat in 1765 in het licht gegeven werd. van meer gewicht vanuit archivistisch oogpunt bezien, was de inventarisatie van de archieven en verzamelde bescheiden, die door hem met hulp van J. Bellon de Saint Quentin in dezelfde tijd op de buitenplaats Rijnwijk bij Zeist uitgevoerd is * 
Een andere veel geziene bezoeker in die dagen was de rechtsgeleerde Pieter Bondam (1727-1800), die het archief regelmatig raadpleegde voor zijn onderzoekingen. Helaas had Bondam de gewoonte om stukken in zeer langdurig bruikleen te houden. Na zijn dood troffen de erfgenamen een aanzienlijke hoeveelheid bescheiden in zijn huis aan en lieten ze samen met de inboedel veilen. de Utrechtse verzamelaar en archivarius honorair van het departement Utrecht Petrus van Musschenbroek (1764-1826), die overigens aan hetzelfde euvel als zijn leermeester Bondam leed, kocht een gedeelte op. In 1826, na zijn dood, kwam door veiling een groot deel in handen van Sir Thomas Phillips en verdween voor lange tijd naar Engeland * 
De inmiddels naar het gebouwencomplex van de Driehoek nabij de S. Gertrudiskerk te Utrecht overgebrachte archieven mochten zich in een steeds groeiende belangstelling verheugen met alle gevolgen vandien. Het beheer van de stukken en het toezicht op de bezoekers was volstrekt onvoldoende, waardoor de wanorde alsmaar groter werd en men ongestoord waardevolle stukken kon ontvreemden. Het aartsbisschoppelijk kapittel reageerde hierop met een restrictief beleid. Het uitlenen van stukken werd verboden en de toegankelijkheid aanmerkelijk verminderd.
Deze beperkende maatregelen waren kennelijk niet van toepassing op de Utrechtse onderwijzer Johannes Jacobus Dodt van Flensburg (1800-1847). Omstreeks 1830 startte hij met een herinventarisatie maar hij bleef hierin halverwege steken *  Zijn werkzaamheden in de archieven van de Oud-katholieke kerk kwamen niet zomaar uit de lucht vallen. Dodt van Flensburg was een verwoed archiefonderzoeker en de bovengenoemde bronnen bleken een 'Fundgrube' voor zijn tussen 1838-1847 in 7 delen verschenen Archief voor kerkelijke en wereldsche geschiedenissen
Contacten tussen het rijk en de Oud-katholieke kerk
Inventarisatie
Bewerkingsgeschiedenis
Bijlagen
1. Concordantie van J.Bruggeman, Inventaris van de archieven bij het Metropolitaan Kapittel van Utrecht van de Roomsch Katholieke kerk der Oud Bisschoppelijke Clerezie, 's-Gravenhage 1928 [1929]
N.B. Tevens van het hernummerde exemplaar met invoeging van de nummers uit het Supplement op inventaris van de archieven bij het Metropolitaan Kapittel van Utrecht van de Roomsch Katholieke kerk der Oud Bisschoppelijke Clerezie, onuitgegeven manuscript, 's-Gravenhage 1944, naar deze inventaris
Erfgoedstuk
2. Concordantie van deze inventaris op J.Bruggeman, Inventaris van de archieven bij het Metropolitaan Kapittel van Utrecht van de Roomsch Katholieke kerk der Oud Bisschoppelijke Clerezie, 's-Gravenhage 1928 [1929]
N.B. Tevens op het hernummerde exemplaar met invoeging van de nummers uit het Supplement op inventaris van de archieven bij het Metropolitaan Kapittel van Utrecht van de Roomsch Katholieke kerk der Oud Bisschoppelijke Clerezie, onuitgegeven manuscript, 's-Gravenhage 1944, en S.W.A. Drossaers, De archieven van de Delftsche Statenkloosters, 's-Gravenhage 1916. De laatste inventaris is opgenomen, omdat daarin een aantal bescheiden zijn beschreven, die naderhand weer teruggekeerd zijn naar het O.B.C.-archief.
Erfgoedstuk
3. Beknopte concordantie op J.Bruggeman, Inventaris van de archieven bij het Metropolitaan Kapittel van Utrecht van de Roomsch Katholieke kerk der Oud Bisschoppelijke Clerezie, 's-Gravenhage 1928 [1929]
N.B. Tevens op het hernummerde exemplaar met invoeging van de nummers uit het Supplement op inventaris van de archieven bij het Metropolitaan Kapittel van Utrecht van de Roomsch Katholieke kerk der Oud Bisschoppelijke Clerezie, onuitgegeven manuscript, 's-Gravenhage 1944, naar J.R. Persman, Archieven van het Bisdom Haarlem van de Oud-Katholiek Kerk (1514) 1561-1967 (1981), Haarlem 1985.
Erfgoedstuk
4. Overzicht van stukken die niet tot bruikleen van de Oud-katholieke kerk behoren maar eigendom zijn van het Rijk
5. Aangehaalde bronnenedities
6. Glossarium van archivistische termen
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1384-1699
Toegangstitel:
Inventaris van archivalia, verzameld door apostolische vikarissen van de hollandse zending en katholiek gebleven kanunniken van de geseculariseerde kapittels, gedeponeerd bij het vikariaat van Utrecht 1384-1699
Auteur:
F.H.A. Rikhof
Datering toegang:
1993
Datering bewerking:
2013
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Opneming in beheer van een particulier, niet in eigendom verkregen
Omvang:
3,26 m zuurvrije dozen
Archiefvormer(s):