Uw zoekacties: Th.A. van der Pouw, als voorzitter van de Katholieke Volkspa...

846-4 Th.A. van der Pouw, als voorzitter van de Katholieke Volkspartij afdeling Zuilen ( Het Utrechts Archief )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
846-4   Th.A. van der Pouw, als voorzitter van de Katholieke Volkspartij afdeling Zuilen
Inleiding
Geschiedenis
846-4 Th.A. van der Pouw, als voorzitter van de Katholieke Volkspartij afdeling Zuilen
Inleiding
Geschiedenis
Organisatie: Het Utrechts Archief
laatste wijziging 06-01-2013
Na de Tweede Wereldoorlog zochten de katholieken die verenigd waren in de Rooms-Katholieke Staatspartij (RKSP) naar andere mogelijkheden om het katholieke deel van de bevolking in de politiek te vertegenwoordigen. Geïnspireerd door de doorbraakgedachte bekeken zij in eerste instantie de mogelijkheid om samen te gaan met de groepen die later de Partij van de Arbeid zouden vormen *  . In de winter van 1945 werd echter besloten om toch weer een rooms-katholieke partij te stichten.
De RKSP veranderde in 1945 van naam: voortaan zou de partij Katholieke Volkspartij (KVP) genoemd worden. Behalve de naam was er nog een belangrijk verschil tussen de RKSP en de KVP: na 1945 zouden ook niet-katholieken mogen toetreden tot de partij *  . Hoewel de katholieken er dus voor kozen om niet verder deel te nemen aan de besprekingen van de Partij van de Arbeid in oprichting, was er in de eerste periode na de oorlog sprake van intensieve samenwerking tussen PvdA en KVP. Al vlug sloeg deze liefde echter om in wantrouwen. Dit gebeurde, toen bleek dat de KVP en de PvdA het voor een deel op dezelfde kiezers voorzien hadden. Hoewel de rooms-rode coalitie voorlopig wel stand bleef houden op landelijk niveau, werden de spanningen op gemeentelijk niveau steeds scherper zichtbaar. Voor de gemeenteraadsverkiezingen van mei 1953 werd er door de katholieken fel campagne gevoerd tegen de PvdA, en vice versa.
In het nieuwe gedeelte van Zuilen, waar veel arbeiders woonden die bij Demka en Werkspoor werkten, bereikte de concurrentieslag tussen de twee partijen een hoogtepunt. Nieuw-Zuilen bestond voornamelijk uit arbeiderswoningen, die op kosten van Utrecht waren geplaatst op Zuilens grondgebied. * 
De KVP trachtte katholieke arbeiders voor zich te winnen door de nadruk te leggen op hun confessie, de PvdA door de potentiële kiezers erop te wijzen dat ze arbeiders waren *  . Met teksten als "Wacht U voor valse profeten!" en door de paus en kardinaal De Jong veelvuldig te citeren hoopte de KVP-afdeling Zuilen te voorkomen dat katholieken voor de PvdA zouden kiezen. De PvdA afdeling Zuilen zette op haar beurt enkele katholieken op verkiesbare plaatsen, waarmee het bewijs werd geleverd dat het mogelijk was om zowel katholiek als socialist te zijn.
In oktober 1953 werd Nieuw-Zuilen geannexeerd door de stad Utrecht. Behalve Nieuw- Zuilen werden ook gedeelten van de gemeenten Maartensdijk en Jutphaas bij Utrecht ondergebracht *  . De grenswijzigingen zorgden ervoor, dat er nog dat jaar nieuwe verkiezingen moesten plaatsvinden in de uitgebreide stad. Voorlopig bleven de afdelingen van de KVP in de geannexeerde gemeenten na deze verkiezingen voortbestaan, hoewel de noodzaak tot het wijzigen van de organisatie door de betrokken KVP-afdelingen werd gezien.
In 1955 veranderde de naam van de KVP-afdeling Utrecht in de Gemeentelijke Centrale van de KVP. De functie van dit orgaan veranderde toen; tot die tijd was er maar één afdeling in de stad Utrecht, erna waren er acht. Vanaf dat moment was de Gemeentelijke Centrale dus het overkoepelende orgaan van de acht Utrechtse afdelingen. De KVP-afdeling Zuilen ging onderdeel uitmaken van deze federatie.
Na de annexatie van Nieuw-Zuilen door Utrecht had een KVP-fractie zitting in de Zuilense gemeenschapsraad. Dit orgaan werd net als een gemeenteraad gekozen voor een periode van vier jaar en was de spreekbuis voor de nieuwe Utrechtse wijk. Een groot succes werd de gemeenschapsraad echter niet. Wellicht startte de raad ook niet op het ideale moment: toen de Zuilense bevolking in 1953 al twee keer had gestemd voor de gemeenteraadsverkiezingen, moest zij nogmaals naar de stembus voor de gemeenschapsraad. In 1964 werd de Zuilense raad opgeheven. * 
In 1967 trokken de KVP-leden in Utrecht zich de teleurstellende uitslag van de Tweede-Kamerverkiezingen erg aan. De Utrechtse Gemeentelijke Centrale voelde zich geroepen om na te denken over een reorganisatie van de KVP, die het heersende beeld over de partij in de stad Utrecht wellicht zou kunnen verbeteren. *  Maar het bleek zeer moeilijk om tot een eensgezind antwoord te komen, gezien de verschillende stromingen die in de partij ontstaan waren. Het grootste gedeelte van de partij was voorstander van samenwerking met de andere christen-democratische partijen (ARP en CHU), een andere groep wilde handhaving van een katholieke partij en de voorkeur van een derde groep ging uit naar een "democratische centrale", een overkoepeling van alle democratische partijen. Tenslotte was er een vierde groep, de radicaal-vooruitstrevenden, die trachtte om de andere groepen tot kiezen te dwingen. Om de KVP onder druk te zetten, trad ook in Utrecht een deel van de radicalen uit de partij.
Uiteindelijk wonnen de voorstanders van samenwerking met de andere grote confessionele partijen de strijd binnen de KVP. In Utrecht werd het eerste overleg tussen ARP, KVP en CHU gevoerd in 1967. De besprekingen van de drie landelijke partijen werden met interesse gevolgd *  . Nadat KVP, ARP en CHU in 1970 en 1974 gezamenlijk hadden deelgenomen aan de gemeenteraadsverkiezingen, richtten zij in 1977 het CDA-verband Utrecht op *  . Uiteindelijk resulteerde deze innige samenwerking in een fusie in 1980. Zowel de Gemeentelijke Centrale van de KVP als de KVP-afdeling Zuilen werden in dat jaar opgeheven, om vervangen te worden door organen van het CDA.
Th.A. van der Pouw is in de periode 1950-1970 actief geweest in de KVP in Utrecht. Hij was voorzitter van de KVP-afdeling Zuilen (voor en na de annexatie) en in 1955 werd hij eveneens bestuurslid van de Gemeentelijke Centrale van de KVP in Utrecht. Bovendien was hij plaatsvervangend lid van het Kringbestuur van de KVP en lid van de commissie tot voorbereiding van de nieuwe organisatie der KVP in Groot Utrecht.
Archief
Literatuur
laatste wijziging 06-01-2013
22 beschreven archiefstukken

Kenmerken

Datering:
(1947) 1950-1969 (1971)
Toegangstitel:
Inventaris van de stukken van Th.A. van der Pouw als voorzitter van de afdeling Zuilen en bestuurslid van de gemeentelijke centrale van de Katholieke Volkspartij (KVP) (1947) 1950-1969 (1971)
Auteur:
H.V. Heskes
Datering toegang:
1998
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Schenking (van een niet overheidsarchief)
Omvang:
0,2 m zuurvrije dozen
Rubrieken:
Categorie:
Archiefvormer(s):
 
Archiefvormer Th.A. van der Pouw als voorzitter van de afdeling Zuilen en bestuurslid van de Gemeentelijke centrale van de KVP
laatste wijziging 06-01-2013
22 beschreven archiefstukken