18-1 Strafinrichtingen te Amersfoort ( Het Utrechts Archief )
18-1
Strafinrichtingen te Amersfoort
Inleiding
Archief en inventarisatie
18-1 Strafinrichtingen te Amersfoort
Inleiding
Archief en inventarisatie
In 1973 en 1974 werden de archieven van de strafinrichtingen te Utrecht, omvang 22 m, aan het Rijksarchief overgedragen door de geneesheer-direkteur van het selektie-instituut en de direkteur van het huis van bewaring I. In 1979 en 1982 werden circa 8 m aanvullende archiefbescheiden overgedragen. Deze aanvulling bestond voor een belangrijk deel uit archivalia over de periode 1945-1951. In dat laatste jaar vond er een reorganisatie van het gevangeniswezen in Utrecht plaats. Vooruitlopend op de uitvoering van de Beginselenwet gevangeniswezen van 21 december 1951 SB 596, kreeg de strafgevangenis aan het Wolvenplein in dat jaar reeds de status van huis van bewaring I. Het oorspronkelijke huis van bewaring aan de Gansstraat, voortaan huis van bewaring II genoemd, behield formeel deze status, maar funktioneerde vanaf 1949 al als psychiatrische observatiekliniek. De Gevangenismaatregel van 23 mei 1953 SB 237, voortvloeiende uit genoemde Beginselenwet, bevestigde de nieuwe situatie.
Behalve een chronologisch vervolg bevatte de genoemde aanvulling ook een aantal archiefbescheiden, daterend vanaf 1866, die in de bestaande inventaris R18 zou moeten worden geïntegreerd. Dat zou betekenen dat de aanvullingen middels een a-nummering moesten worden ingevoegd. Hier werd om verschillende redenen van afgezien. De grote omvang van het in te voegen gedeelte resulteerde in dit geval bijvoorbeeld in nummers als 533-mm. Dit werd een minder fraaie oplossing geacht, die bovendien verwarrend op de raadpleger van de inventaris had kunnen overkomen. Ook bleek het aanvullende gedeelte in vele gevallen moeilijk in te passen in het indelingsschema van de bestaande inventaris. Bovendien werd, vooral door de omvang der aanvullingen, een duidelijker beeld verkregen van de archiefstruktuur van de Utrechtse strafinrichtingen.
Een en ander had tot gevolg dat bij de samenstelling van de aanvullingsinventaris R51 in 1987 besloten werd om het gedeelte van inventaris R18 dat betrekking had op de strafinrichtingen te Utrecht in zijn geheel te herzien. De herinventarisatie ervan hield in dat er behalve een nieuwe ordening tevens een nieuwe nummering werd gemaakt. De oude nummering kwam te vervallen. De nieuwe inventaris R51-11 (p.49-70) onderscheidde het kollege van regenten, de direkteur van de strafgevangenis en de direkteur van het huis van bewaring als afzonderlijke archiefvormers. Dit in tegenstelling tot de oorspronkelijke inventaris R18, die het geheel van archieven gevormd door een toezichthoudend kollege en de instellingen binnen één gemeente beschouwde als één komplex. Binnen elk van de drie hierboven genoemde archieven werd een ordening aangebracht die in grote lijnen dezelfde was als die in inventaris R18. Dit wil zeggen een verdeling in algemeen en bijzonder en een nadere onderverdeling in hulpmiddelen voor de uitvoering van de taak en uitvoering van de taak.
In 1988 is een tweede aanvulling overgedragen, betrekking hebbende op de periode 1942-1978. Deze aanvulling, omvang 1,3 m, bestond uit archiefbescheiden van de strafinrichtingen te Utrecht en had geen betrekking op de strafinrichtingen te Amersfoort, Rhenen en Wijk bij Duurstede. Tenslotte zijn in hetzelfde jaar door het Rijksarchief in Groningen verscheidene archiefstukken (omvang 0,2 m), die aangetroffen werden in de groningse gevangenisarchieven, aan het Rijksarchief overgedragen. De archiefbescheiden hadden betrekking op de periode dat de inrichting aan het Wolvenplein door de Duitse Wehrmacht in gebruik was als Kriegswehrmachtgefängnis, en zijn vermoedelijk in Groningen terecht gekomen doordat de commandant van de gevangenis bij zijn overplaatsing van Utrecht naar Groningen de stukken heeft meegenomen.
laatste wijziging 05-01-2013
155 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 64 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 05-01-2013
155 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 64 bestanden
Kenmerken
Datering:
1811-1890
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van het college van regenten over de gevangenissen te Amersfoort 1811-1890
Auteur:
W.B. Heins
Datering toegang:
1979
Datering bewerking:
2010
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Overbrenging van een overheidsarchief
Omvang:
6,16 m zuurvrije dozen
Rubrieken:
Categorie:
- Zonder categorie
Archiefvormer(s):
laatste wijziging 05-01-2013
155 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 64 bestanden