Mijn Studiezaal (inloggen)
1095 Rooms-Katholieke Parochie Maria ten Hemelopneming te Kockengen, (1808) 1852-1971 (1980) ( Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen )
1095
Rooms-Katholieke Parochie Maria ten Hemelopneming te Kockengen, (1808) 1852-1971 (1980)
Inleiding
De parochie Kockengen vóór de Hervorming
De statie Teckop
De scheiding van de statie Teckop
1095 Rooms-Katholieke Parochie Maria ten Hemelopneming te Kockengen, (1808) 1852-1971 (1980)
Inleiding
De scheiding van de statie Teckop
In december 1852 werd in Kockengen door Mgr. Carolus Belgrado vice-superior van de Hollandse Zending een eigen statie gesticht. Philibertus Josephus Wilhelmus van Bijlevelt werd als eerste pastoor benoemd. In de kerstnacht van dat jaar is in de haastig gereedgemaakte noodkerk de eerste mis opgedragen. Daarna begon men aan de bouw van de nieuwe kerk die in 1854 werd gewijd aan Onze Lieve Vrouwe ten Hemelvaart. Tezelfdertijd verplaatste pastoor Schuurman zijn kerk van Teckop naar Kamerik Mijzijde. * De stichting en de uitbouw van de statie Kockengen gingen echter met de nodige moeilijkheden gepaard. *
Pastoor Johannes Petrus Nuys, die in 1812 tot opvolger van Joannes van Lockhorst was benoemd en gedurende 36 jaren de herderlijke bediening in Teckop had waargenomen, had zich destijds op het standpunt gesteld dat de kerk van Teckop het middelpunt van de statie vormde en dat Kockengen noch Kamerik een alternatief boden. * In 1829 had deze pastoor zelfs nog een begraafplaats doen inrichten bij de oude kerk en daarna plannen gemaakt voor de bouw van een nieuwe kerk ter plaatse van de oude schuurkerk uit 1653. De katholieken uit Kockengen wensten echter een eigen kerk, die beter bereikbaar was voor hen. Een jarenlange verwijdering tussen de pastoor en de gelovigen van Kockengen was het gevolg geweest. Pas onder zijn opvolger Johannes Theodorus Schuurman kwam het alsnog tot een splitsing van de statie Teckop.
Bij pauselijke breve van 4 maart 1853 werd de hiërarchie van de rooms-katholieke kerk in ons land hersteld. De katholieken in ons land waren hierover zeer verheugd. Veel protestanten raakten echter in rep en roer, ook al omdat Utrecht, dat zij als het bolwerk van het Nederlands protestantisme beschouwden, de zetelplaats zou worden van de nieuwe aartsbisschop. In Utrecht organiseerden zij een petitiebeweging, die tot doel had de uitvoering van de pauselijke breve tegen te houden. Naar aanleiding hiervan werd op 10 September 1853 de Wet op Kerkgenootschappen ingesteld.
De invoering van de wet op de kerkgenootschappen leidde in de pas opgerichte statie Kockengen tot een reeks van conflicten. * Het eerste conflict ontstond bij de aankoop van het terrein voor de begraafplaats van de nieuwe statie. De protestanten ter plaatse tekenden bezwaar aan tegen deze aankoop, als zijnde in strijd met de wet waarin verboden werd begraafplaatsen binnen de kom van een gemeente aan te leggen. Hierop volgden problemen met het luiden van de klokken die op de noodkerk waren geplaatst. Zij zouden overlast bezorgen aan de christelijk afgescheiden gemeente in Kockengen. Vervolgens rezen er problemen rond de bouw van de nieuwe kerk, die volgens de protestanten te dicht bij hun kerk werd gesitueerd. De vraag was of de kerkbouw onder de bepalingen viel van de bovengenoemde wet, omdat al vóór de uitvaardiging van deze wet toestemming was verleend voor de bouw van deze kerk. Uiteindelijk werd beslist dat er niet met terugwerkende kracht getoetst kon worden.
Het katholieke kerkhof dat overeenkomstig de beschikking van 28 februari 1853 was aangelegd in een gedeelte van de tuin achter de pastorie, moest volgens aanschrijving van Gedeputeerde Staten van 21 juni 1873 alsnog worden gesloten, omdat uit onderzoek van het geneeskundig staatstoezicht in de provincie Utrecht was gebleken, dat het kerkhof schadelijk was voor de volksgezondheid. Daarop werd een stuk grond buiten de bebouwde kom van de gemeente aangekocht. Op 1 december 1873 werd het oude kerkhof gesloten en het nieuwe geopend.
In 1872 werd de R.K. school gesticht achter de herberg die aan de parochie toebehoorde. De aartsbisschop benoemde Joseph Antonius Boekhorst van Kuinre tot hoofd van de school. Het katholieke onderwijs is tot 1920 een voortdurende zorg geweest voor de parochie, vooral in financiële zin. Het gebouw dat in 1872 door pastoor Menting was gesticht, eiste zware offers, evenals de salarissen voor het personeel en de aanschaffing van de leermiddelen. Deze moest de parochie aanvankelijk geheel uit eigen middelen bekostigen. Na de financiële gelijkstelling van het bijzonder en het openbaar onderwijs in 1920 werd het mogelijk het oude schoolgebouw door een nieuwe te vervangen.
Archief en inventarisatie
laatste wijziging 10-07-2021
157 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 10-07-2021
157 beschreven archiefstukken
Bijlagen
Lijst van pastoors van de statie Teckop sedert de hervorming
Lijst van pastoors van de parochie Kockengen sinds 1852
laatste wijziging 10-07-2021
157 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
(1808) 1852-1971 (1980)
Auteur:
J.M.L. Scholten
Datering toegang:
-
Omvang in meters:
2,5
Openbaarheid:
Beperkt openbaar: stukken jonger dan 50 jaar niet openbaar
Soort toegang:
Inventaris
Hoofdrubriek:
06. Kerkarchieven
Subrubriek:
06.05 Rooms-Katholiek
Gemeente:
Stichtse Vecht
Plaatsnaam:
Kockengen
Archiefbewaarplaats:
Breukelen
Herkomst:
Schenking
AVG:
Namen van wellicht nog levende personen zijn in deze inventaris afgeschermd in verband met de AVG
Licentie:
Creative Commons (CC BY-SA 4.0)
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen. Toegang 1095: Rooms-Katholieke Parochie Maria ten Hemelopneming te Kockengen, (1808) 1852-1971 (1980)
VERKORT:
NL-BklVV 1095
VOLLEDIG:
Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen. Toegang 1095: Rooms-Katholieke Parochie Maria ten Hemelopneming te Kockengen, (1808) 1852-1971 (1980)
VERKORT:
NL-BklVV 1095
Categorie:
laatste wijziging 10-07-2021
157 beschreven archiefstukken
