16.1117 Kasteel Baarlo te Maasbree, 1369-1798 ( Historisch Centrum Limburg, te Maastricht )
16.1117
Kasteel Baarlo te Maasbree, 1369-1798
Inleiding
In December 1927 verwierf het Rijksarchief door aankoop van den baron van Erp, die in Frankrijk verblijf houdt, een groot gedeelte van het oud-archief, dat op het kasteel Baarlo, gemeente Maasbree, werd bewaard. Deze aanwinst bestond uit talrijke bescheiden en papieren, welke van de opeenvolgende bezitters en bewoners in hunne verschillende hoedanigheden afkomstig waren. De kasteelheeren waren tevens jurisdictie- en grondheeren geweest. Zij hadden naast hunne uitgestrekte goederen talrijke heerlijke rechten gehad en buitendien openbare ambten en waardigheden bekleed. Als zoodanig hebben zij tal van archiefstukken nagelaten, welke deels een publiek-, deels een privaatrechterlijk karakter dragen. Neemt men in aanmerking, dat door huwelijk, erfenis, aankoop enz. het bezit van goederen en rechten telkens veranderde, dan begrijpt men, dat de daarop betrekking hebbende stukken, welke in de archiefbewaarplaats werden opgeborgen, vaak van zeer uiteenloopende families afkomstig zijn en uit ver verwijderde plaatsen stammen.
De voornaamste families, die in het bezit zijn geweest van het kasteel Baarlo en de daaraan verbonden goederen en heerlijke rechten, waren die Van Montfort (XVe eeuw), Van Eyll (XVIe eeuw), Van Laer (XVIIe eeuw) en Van Bierens (XVIIIe eeuw). Van deze laatste familie ging in 1787 het kasteel over aan de familie Van Erp, welke weldra door de inlijving bij Frankrijk de heerlijke rechten verloor, doch de goederen behield tot op den tegenwoordigen dag.
Toen in 1673 een groot aantal heerlijkheden door den koning van Spanje in het Overkwartier van Gelderland werden verkocht, kon de familie Van Laer slechts de helft van Baarlo aankoopen; de andere helft werd achtereenvolgens verworven door leden der families Van Holloniën, Van Pollart, Van Rhoe d'Obsinnich en Van Olne, totdat in 1750 de familie Van Bierens in het volledig bezit kwam der heerlijkheid, waarvan zij reeds in 1687 de helft van de familie Van Laer, tegelijk met het kasteel, had verkregen.
Toen in 1673 een groot aantal heerlijkheden door den koning van Spanje in het Overkwartier van Gelderland werden verkocht, kon de familie Van Laer slechts de helft van Baarlo aankoopen; de andere helft werd achtereenvolgens verworven door leden der families Van Holloniën, Van Pollart, Van Rhoe d'Obsinnich en Van Olne, totdat in 1750 de familie Van Bierens in het volledig bezit kwam der heerlijkheid, waarvan zij reeds in 1687 de helft van de familie Van Laer, tegelijk met het kasteel, had verkregen.
De meeste archiefstukken zijn afkomstig van de familie Bierens, later Van Bierens geheeten. Het eerste lid van die familie, dat te Baarlo verblijf hield, was Jan Baptist Joseph van Bierens, aan wien het kasteel met de helft der heerlijkheid in 1689 werd geschonken door zijn oom Jan Baptist Bierens, die 6 November 1690 overleed als deken van het Munsterstift te Aken. Hij bracht er o.a. de archieven over van zijn grootvader Jan Bierens, die een rijk koopman of bankier was te Antwerpen en 1641-1647 pandheer van het ambt Montfort, alsmede de archieven van zijn vader Jacob Frans Bierens, die eerst leengriffier was van het Souverein Hof van Gelderland te Roermond en daarna Raad en Rekenmeester van de Rekenkamer aldaar en 9 December 1690 was overleden. Door den vrede van Utrecht in 1713 kwam het grondgebied van Baarlo met een groot gedeelte van het Overkwartier onder de souvereiniteit van den Koning van Pruisen.
W. Goossens
W. Goossens
laatste wijziging 06-06-2020
848 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 06-06-2020
848 beschreven archiefstukken
Regestenlijst
147 1668 maart 13
"Actum in den jaere onses Heeren duysent seshondert acht ent sestich den dartienden Martii"
Doede Nanningha tot Schultinge, Bedum, ter Laen, Elderhuisen, ten Buyr en Garmerwolde, jonker en hovelink, en zijne vrouw Lucretia Manninga, geboren Iselmuiden, verpachten voor den tijd van 9 jaren aan jonker Theoard van Heerma en Theodora Taresa van Heerma geboren Clant, zijne echtgenoote en hunne erfgenamen "de helft van 24 "jueken" lands, bij Jan Tiaerts "meyerwyse" in gebruik, de helft van 44, 5 jucken "uiterdijcks landen" en de helft van 44, 5 jucken gemeeten , , quell" landen, "meyerwyse" gebruikt bij Albertus Sibes, te samen 56 jucken huisvrij land te Westernieulant, tegen 56 gelijke jucken "onverscheyden ende inde mande", toebehoorende aan Egbert Horenken, raadsheer te Groningen, met "desselves wydere uytstreck, af ende anslagh, heerlicheiden, gerechticheiden, eigendommen en toebehoorden", begrensd ten Noorden door het Wat, ten Oosten door het erf van jonker Luyst Manningha en der erfgenamen van Egbert Clant, ten Zuiden door den uitweg en ten Westen door het erf der kerk van Petersbuyren, welke pacht geschiedt voor 10087 current gulden, 10 stuiver en 7/4 grasen land te Bedum, in gebruik bij de weduwe van Mencke Eeerts.
"Actum in den jaere onses Heeren duysent seshondert acht ent sestich den dartienden Martii"
Doede Nanningha tot Schultinge, Bedum, ter Laen, Elderhuisen, ten Buyr en Garmerwolde, jonker en hovelink, en zijne vrouw Lucretia Manninga, geboren Iselmuiden, verpachten voor den tijd van 9 jaren aan jonker Theoard van Heerma en Theodora Taresa van Heerma geboren Clant, zijne echtgenoote en hunne erfgenamen "de helft van 24 "jueken" lands, bij Jan Tiaerts "meyerwyse" in gebruik, de helft van 44, 5 jucken "uiterdijcks landen" en de helft van 44, 5 jucken gemeeten , , quell" landen, "meyerwyse" gebruikt bij Albertus Sibes, te samen 56 jucken huisvrij land te Westernieulant, tegen 56 gelijke jucken "onverscheyden ende inde mande", toebehoorende aan Egbert Horenken, raadsheer te Groningen, met "desselves wydere uytstreck, af ende anslagh, heerlicheiden, gerechticheiden, eigendommen en toebehoorden", begrensd ten Noorden door het Wat, ten Oosten door het erf van jonker Luyst Manningha en der erfgenamen van Egbert Clant, ten Zuiden door den uitweg en ten Westen door het erf der kerk van Petersbuyren, welke pacht geschiedt voor 10087 current gulden, 10 stuiver en 7/4 grasen land te Bedum, in gebruik bij de weduwe van Mencke Eeerts.
16.1117 Kasteel Baarlo te Maasbree, 1369-1798
Regestenlijst
147
1668 maart 13
"Actum in den jaere onses Heeren duysent seshondert acht ent sestich den dartienden Martii"
Doede Nanningha tot Schultinge, Bedum, ter Laen, Elderhuisen, ten Buyr en Garmerwolde, jonker en hovelink, en zijne vrouw Lucretia Manninga, geboren Iselmuiden, verpachten voor den tijd van 9 jaren aan jonker Theoard van Heerma en Theodora Taresa van Heerma geboren Clant, zijne echtgenoote en hunne erfgenamen "de helft van 24 "jueken" lands, bij Jan Tiaerts "meyerwyse" in gebruik, de helft van 44, 5 jucken "uiterdijcks landen" en de helft van 44, 5 jucken gemeeten , , quell" landen, "meyerwyse" gebruikt bij Albertus Sibes, te samen 56 jucken huisvrij land te Westernieulant, tegen 56 gelijke jucken "onverscheyden ende inde mande", toebehoorende aan Egbert Horenken, raadsheer te Groningen, met "desselves wydere uytstreck, af ende anslagh, heerlicheiden, gerechticheiden, eigendommen en toebehoorden", begrensd ten Noorden door het Wat, ten Oosten door het erf van jonker Luyst Manningha en der erfgenamen van Egbert Clant, ten Zuiden door den uitweg en ten Westen door het erf der kerk van Petersbuyren, welke pacht geschiedt voor 10087 current gulden, 10 stuiver en 7/4 grasen land te Bedum, in gebruik bij de weduwe van Mencke Eeerts.
"Actum in den jaere onses Heeren duysent seshondert acht ent sestich den dartienden Martii"
Doede Nanningha tot Schultinge, Bedum, ter Laen, Elderhuisen, ten Buyr en Garmerwolde, jonker en hovelink, en zijne vrouw Lucretia Manninga, geboren Iselmuiden, verpachten voor den tijd van 9 jaren aan jonker Theoard van Heerma en Theodora Taresa van Heerma geboren Clant, zijne echtgenoote en hunne erfgenamen "de helft van 24 "jueken" lands, bij Jan Tiaerts "meyerwyse" in gebruik, de helft van 44, 5 jucken "uiterdijcks landen" en de helft van 44, 5 jucken gemeeten , , quell" landen, "meyerwyse" gebruikt bij Albertus Sibes, te samen 56 jucken huisvrij land te Westernieulant, tegen 56 gelijke jucken "onverscheyden ende inde mande", toebehoorende aan Egbert Horenken, raadsheer te Groningen, met "desselves wydere uytstreck, af ende anslagh, heerlicheiden, gerechticheiden, eigendommen en toebehoorden", begrensd ten Noorden door het Wat, ten Oosten door het erf van jonker Luyst Manningha en der erfgenamen van Egbert Clant, ten Zuiden door den uitweg en ten Westen door het erf der kerk van Petersbuyren, welke pacht geschiedt voor 10087 current gulden, 10 stuiver en 7/4 grasen land te Bedum, in gebruik bij de weduwe van Mencke Eeerts.
Datering:
1668 maart 13
Notabene:
Oorspr.; zegel verloren. Op de vouw: Productum an d'Secretaris den 13 Octb. 1707 D'Keiser, copie.
Zie ook:
Organisatie: Historisch Centrum Limburg, te Maastricht
laatste wijziging 18-03-2015
laatste wijziging 06-06-2020
848 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1369-1798
Auteur:
W. Goessens
Omvang m1:
6 meter - 272 charters
Inventaris:
Inventaris van de archieven afkomstig van het kasteel Baarlo. Met regestenlijst
Opmerking:
Overdruk uit: Inventaris van Rijks- van andere Archieven I (1928) p. 561-673
Categorie:
laatste wijziging 06-06-2020
848 beschreven archiefstukken