3068 Stichting Bijstand Buitenlandse Werknemers Gelderland ( Gelders Archief )
3068
Stichting Bijstand Buitenlandse Werknemers Gelderland
Inleiding
3. Geschiedenis van de archiefvormer
3068 Stichting Bijstand Buitenlandse Werknemers Gelderland
Inleiding
3.
Geschiedenis van de archiefvormer
De S.B.B.W. Regio Gelderland werd opgericht door twee werkgroepen respectievelijk uit Arnhem en Nijmegen. Deze werkgroepen bestonden uit personene die een intensieve relatie hadden met de buitenlandse werknemers, zoals aalmoezeniers en personeelsfunctionarissen uit bedrijven, waar de buitenlandse werknemers in dienst waren. Het waren deze Nederlanders die een gemis aan welzijn constateerden bij de buitenlandse werknemers.
Op 8 december 1964 werd de Stichting Bijstand Buitenlandse Werknemers (S.B.B.W.) Regio Gelderland opgericht, gevestigd te Arnhem, werkzaam in het rayon Arnhem/Nijmegen.
Aan de wieg van de S.B.B.W. stond een viertal stichtingen, te weten: 'De Katholieke Emigratiestichting', gevestigd te Arnhem; 'Het Stedelijk Sociaal Caritatief Centrum Nijmegen', het 'Het Diaconaal Centrum, gevestigd te Arnhem en het Sociaal Caritatief Cenrum Arnhem'.
De doelstellingen van de S.B./B.W. Regio Gelderland waren:
a. De bevordering van het welzijn en de verlening van maatschappelijke bijstand aan personen met een andere nationaliteit dan de Nederlandse van welke levensbeschouwing ook, werkzaam in het rayon Arnhem/Nijmegen en aan gezinnen van deze personen.
b.Het geven van voorlichting aan de plaatselijke samenleving waar de onder a. genoemde personen en gezinnen werkzaam en gehuisvest zijn.
Op 8 december 1964 werd de Stichting Bijstand Buitenlandse Werknemers (S.B.B.W.) Regio Gelderland opgericht, gevestigd te Arnhem, werkzaam in het rayon Arnhem/Nijmegen.
Aan de wieg van de S.B.B.W. stond een viertal stichtingen, te weten: 'De Katholieke Emigratiestichting', gevestigd te Arnhem; 'Het Stedelijk Sociaal Caritatief Centrum Nijmegen', het 'Het Diaconaal Centrum, gevestigd te Arnhem en het Sociaal Caritatief Cenrum Arnhem'.
De doelstellingen van de S.B./B.W. Regio Gelderland waren:
a. De bevordering van het welzijn en de verlening van maatschappelijke bijstand aan personen met een andere nationaliteit dan de Nederlandse van welke levensbeschouwing ook, werkzaam in het rayon Arnhem/Nijmegen en aan gezinnen van deze personen.
b.Het geven van voorlichting aan de plaatselijke samenleving waar de onder a. genoemde personen en gezinnen werkzaam en gehuisvest zijn.
In 1967 trad de eerste beroepskracht in dienst van de S.B.B.W. Regio Gelderland, die enkele mediterrane talen sprak en zeer betrokken was bij de situatie van de buitenlandse werknemers.
Om een idee te geven van de beginjaren van de S.B.B.W. Regio Gelderland een citaat uit de toespraak van de Commissaris van de Koningin, de heer M. Geertsema, bij de officiële opening van het nieuwe kantoor van de S.B.B.W. Regio Gelderland aan de Kastanjelaan 51 te Arnhem, 30 janiari 1975: 'De stichting heeft, al pionierend, baanbrekend werk verzet ten behoeve van een enigszins acceptabele leefsituatie voor de buitenlandse werknemers en hun gezinnen in de Gelderse samenleving (...)Geestelijke en medische verzorging, financiële perikelen, toelating, tewerkstelling, scholing, vorming en onderwijs, taal- en communicatieproblemen, huisvesting, gezinsmoeilijkheden, het waren evenzovele vraagstukken waarvoor overheid en bedrijfsleven in de beginfase maar al te gretig een oplossing verwachtten van de diverse stichtingen voor buitenlandse werknemers.'
Tot en met 1970 was de S.B.B.W. Regio Gelderland duidelijk bezig in een pioniersfase zich waar te maken voor de buitenlanders, de Nederlandse overheid en de Nederlandse samenleving. De overheid kreeg langzamerhand oog voor de werkelijke toestand in het veld.
In verschillende plaatsen in Gelderland werden trefcentra opgericht. Er waren trefcentra voor verschillende nationaliteiten: voo o.a. Spaanse, Italiaanse en Turkse werknemers.
Er werden in de eerste jaren in deze centra vooral een recreatief programma geboden, aansluitend op de heersende filosofie dat de vrije tijd zinvol diende te worden doorgebracht.
Om een idee te geven van de beginjaren van de S.B.B.W. Regio Gelderland een citaat uit de toespraak van de Commissaris van de Koningin, de heer M. Geertsema, bij de officiële opening van het nieuwe kantoor van de S.B.B.W. Regio Gelderland aan de Kastanjelaan 51 te Arnhem, 30 janiari 1975: 'De stichting heeft, al pionierend, baanbrekend werk verzet ten behoeve van een enigszins acceptabele leefsituatie voor de buitenlandse werknemers en hun gezinnen in de Gelderse samenleving (...)Geestelijke en medische verzorging, financiële perikelen, toelating, tewerkstelling, scholing, vorming en onderwijs, taal- en communicatieproblemen, huisvesting, gezinsmoeilijkheden, het waren evenzovele vraagstukken waarvoor overheid en bedrijfsleven in de beginfase maar al te gretig een oplossing verwachtten van de diverse stichtingen voor buitenlandse werknemers.'
Tot en met 1970 was de S.B.B.W. Regio Gelderland duidelijk bezig in een pioniersfase zich waar te maken voor de buitenlanders, de Nederlandse overheid en de Nederlandse samenleving. De overheid kreeg langzamerhand oog voor de werkelijke toestand in het veld.
In verschillende plaatsen in Gelderland werden trefcentra opgericht. Er waren trefcentra voor verschillende nationaliteiten: voo o.a. Spaanse, Italiaanse en Turkse werknemers.
Er werden in de eerste jaren in deze centra vooral een recreatief programma geboden, aansluitend op de heersende filosofie dat de vrije tijd zinvol diende te worden doorgebracht.
Er werden bijvoorbeeld filmavonden en folkloristische avonden gehouden; men kon er bovendien een spelletje kaart spelen, sjoelen of tafeltennissen. Ook werden er excursies georganiseerd, bijvoorbeeld naar het Openluchtmuseum of de Keukenhof. Daarnaast werd er Nederlandse les gegeven en er werden spreekuren ingesteld voor individuele hulpverlening betreffende huisvesting, financiële problemen, psychosomatische klachten etc.
In 1969 is de uitbreiding van het werkgebied van de S.BB.W. Regio Gelderland met Apeldoorn en Oost-Gelderland middels een statutenwijziging vastgelegd.
In Gelderland zijn er in 1975 13.000 buitenlandse werknemers; in 1985 21.000.
De S.B.B.W. Regio Gelderland werd gesubsidieerd door het rijk (Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk).
Het regionale kantoor van de S.B.B.W. Regio Gelderland was in Arnhem gevestigd; daarnaast waren er afdelingskantoren in Apeldoorn, Arnhem, Doetinchem, Ede en Nijmegen.
Belangrijke gebeurtenissen:Lustrum
Tienjarig bestaan van de S.B.B.W. Regio Gelderland 30 januari 1975; tevens opening van het nieuwe regionale kantoor Arnhem, Kastanjelaan 51. Voorheen: Sonsbeeksingel 151).
De ontwikkeling in 1971
Pas in 1971 kwam het voorwaardenscheppende systeem binnen de S.B.B.W. Regio Gelderland van de grond.
Het aantal buitenlandse werknemers bleef groeien. Problemen rond huisvesting, maatschappelijke en geestelijke gezondheidszorg, onderwijs en vorming en de gebrekkige of falende hulpverlening door de dienstverlenende instellingen speelden een steeds grotere rol. De voorlichting aan buitenlandse werknemers en Nederlanders kreeg steeds meer aandacht.
In 1969 is de uitbreiding van het werkgebied van de S.BB.W. Regio Gelderland met Apeldoorn en Oost-Gelderland middels een statutenwijziging vastgelegd.
In Gelderland zijn er in 1975 13.000 buitenlandse werknemers; in 1985 21.000.
De S.B.B.W. Regio Gelderland werd gesubsidieerd door het rijk (Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk).
Het regionale kantoor van de S.B.B.W. Regio Gelderland was in Arnhem gevestigd; daarnaast waren er afdelingskantoren in Apeldoorn, Arnhem, Doetinchem, Ede en Nijmegen.
Belangrijke gebeurtenissen:Lustrum
Tienjarig bestaan van de S.B.B.W. Regio Gelderland 30 januari 1975; tevens opening van het nieuwe regionale kantoor Arnhem, Kastanjelaan 51. Voorheen: Sonsbeeksingel 151).
De ontwikkeling in 1971
Pas in 1971 kwam het voorwaardenscheppende systeem binnen de S.B.B.W. Regio Gelderland van de grond.
Het aantal buitenlandse werknemers bleef groeien. Problemen rond huisvesting, maatschappelijke en geestelijke gezondheidszorg, onderwijs en vorming en de gebrekkige of falende hulpverlening door de dienstverlenende instellingen speelden een steeds grotere rol. De voorlichting aan buitenlandse werknemers en Nederlanders kreeg steeds meer aandacht.
Stichting Nieuwe Stijl
In 1984 werd, opgelegd door de rijksoverheid, begonnen met de opbouw van de S.B.B.W. Regio Gelderland naar een stichting Nieuwe Stijl (later Centrum Buitenlanders Gelderland) in het kader van het afstoten van de eerstelijns uitvoerende werkzaamheden, de decentralisatie en de decategoralisering. Een aantal medewerkers werd bij deze reorganisatie geplaatst bij plaatselijke eerstelijns instellingen (bv. bij het opbouwwerk, het maatschappelijk werk of de gemeente). De algemene instellingen moesten zich openstellen voor de buitenlandse werknemers en hun gezinsleden
In 1986 werden de vijf plaatselijke kantoren in Arnhem, Nijmegen, Ede, Apeldoorn en Doetinchem door de S.B.B.W. afgestoten.
CBG
Op 26 november 1987 werd het Centrum Buitenlanders Gelderland (CBG) opgericht als tweedelijns instelling.
Informatie over het archief
Het archief van de S.B.B.W. is aangetroffen in de kelderruimte van het pand Kastanjelaan 51 te Arnhem.
In het archief van de S.B.B.W. ontbreekt correspondentie.
Financiële bescheiden zijn vernietigd.
Liesbeth de Wolff en Bahar Ali hebben deelgenomen aan de cursus "Archiveren voor zelforganisaties", georganiseerd door het Gelders Archief, april-mei 2006.
Biek Peters, oud medewerker S.B.B.W., CBG, Osmose
Liesbeth de Wolff, medewerker Osmose
In 1984 werd, opgelegd door de rijksoverheid, begonnen met de opbouw van de S.B.B.W. Regio Gelderland naar een stichting Nieuwe Stijl (later Centrum Buitenlanders Gelderland) in het kader van het afstoten van de eerstelijns uitvoerende werkzaamheden, de decentralisatie en de decategoralisering. Een aantal medewerkers werd bij deze reorganisatie geplaatst bij plaatselijke eerstelijns instellingen (bv. bij het opbouwwerk, het maatschappelijk werk of de gemeente). De algemene instellingen moesten zich openstellen voor de buitenlandse werknemers en hun gezinsleden
In 1986 werden de vijf plaatselijke kantoren in Arnhem, Nijmegen, Ede, Apeldoorn en Doetinchem door de S.B.B.W. afgestoten.
CBG
Op 26 november 1987 werd het Centrum Buitenlanders Gelderland (CBG) opgericht als tweedelijns instelling.
Informatie over het archief
Het archief van de S.B.B.W. is aangetroffen in de kelderruimte van het pand Kastanjelaan 51 te Arnhem.
In het archief van de S.B.B.W. ontbreekt correspondentie.
Financiële bescheiden zijn vernietigd.
Liesbeth de Wolff en Bahar Ali hebben deelgenomen aan de cursus "Archiveren voor zelforganisaties", georganiseerd door het Gelders Archief, april-mei 2006.
Biek Peters, oud medewerker S.B.B.W., CBG, Osmose
Liesbeth de Wolff, medewerker Osmose
De stukken betreffende de tekenwedstrijd onder kinderen van de eerste Turkse gastarbeiders in Nederland (inv.nrs. 50-51) en het boek "Voortaan horen wij hier" (inv.nr. 52) zijn geschonken door Jan Trooster. Bij gebruik van het materiaal is de vermelding van deze herkomst verplicht.
Jan Trooster was van 1973 tot 1985 werkzaam bij de Stichting Bijstand Buitenlandse Werknemers - Regio Gelderland (SBBW), in de functie van opbouwwerker voor de Turkse doelgroep in de gemeenten Arnhem, Renkum, Rheden en Brummen. In het boek "Voortaan horen wij hier" staat een hoofdstuk over de ervaringen van Jan Trooster in die periode.
In 1977 werd een tekenwedstrijd gehouden onder de Turkse kinderen met als onderwerp 'wat herinner je je van de feestdagen in Turkije?". 166 kinderen uit Arnhem deden mee. Hun vaders waren de eerste Turkse gastarbeiders in Arnhem. De wedstrijd was georganiseerd door de SBBW in samenwerking met de Turkse onderwijzers van het Onderwijs in Eigen Taal en Cultuur. Er deden ook kinderen uit Doesburg, Dieren en Eerbeek mee.
Jan Trooster was van 1973 tot 1985 werkzaam bij de Stichting Bijstand Buitenlandse Werknemers - Regio Gelderland (SBBW), in de functie van opbouwwerker voor de Turkse doelgroep in de gemeenten Arnhem, Renkum, Rheden en Brummen. In het boek "Voortaan horen wij hier" staat een hoofdstuk over de ervaringen van Jan Trooster in die periode.
In 1977 werd een tekenwedstrijd gehouden onder de Turkse kinderen met als onderwerp 'wat herinner je je van de feestdagen in Turkije?". 166 kinderen uit Arnhem deden mee. Hun vaders waren de eerste Turkse gastarbeiders in Arnhem. De wedstrijd was georganiseerd door de SBBW in samenwerking met de Turkse onderwijzers van het Onderwijs in Eigen Taal en Cultuur. Er deden ook kinderen uit Doesburg, Dieren en Eerbeek mee.
laatste wijziging 15-04-2023
222 beschreven archiefstukken
167 gedigitaliseerd
totaal 167 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 15-04-2023
222 beschreven archiefstukken
167 gedigitaliseerd
totaal 167 bestanden
Kenmerken
Datering:
1964-2017
Auteur:
L. de Wolff, B. Peters, B. Ali en J. Trooster
Categorie:
laatste wijziging 15-04-2023
222 beschreven archiefstukken
167 gedigitaliseerd
totaal 167 bestanden