Het waterschap Duist - Nieuweland kwam tot stand bij besluit van Provinciale Staten van Utrecht van 19 juli 1861. Het werd gevormd door samenvoeging van de oude polders De Duist en Het Nieuweland met de zogenaamde Kalveense landen ten noorden van de Kalveenseweg, enige percelen gelegen ten zuiden van die weg en van de Nieuwelandseweg, de landerijen ten noorden en enkele ten zuiden van de Veenweg en ten oosten van de weg de Hogesteeg, en de landen ten noorden van De Duist in de gemeente Bunschoten tussen de Nieuweweg, de Veendijk en de Laak. Het verloop van de zuidgrens was dus nogal grillig. In het westen liep de grens langs de Bunschoter Neerweg tot aan de Haarse brug. De daaronder doorlopende Neerduister- of Bisschopswetering naar de Eem werd ook binnen de grenzen gebracht, teneinde hem onder de keur en schouw van Duist - Nieuweland te brengen.

Vanaf de Haarse brug naar het oosten liep de grens (gelijk met de gemeentegrens van Bunschoten) langs de tochtsloot naar de Nieuweweg en daarlangs naar het noorden naar de Veendijk. De tweede waterlozing van Duist - Nieuweland, de Coenraadswetering naar de Spakenburgergracht, werd echter buiten de grenzen en dus buiten de schouw van het waterschap gelaten. De oostgrens werd gevormd door de Laak. De hoogte van de bodem in het waterschap loopt uiteen van ca 1 m boven N.A.P. in het zuiden tot 0.3 m beneden N.A.P. in het noordelijke gedeelte onder Bunschoten. De belastbare oppervlakte bedroeg ca 925 ha.