Mijn Studiezaal (inloggen)
7 Stadhouderlijk archief: Het archief in Tresoar ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )
7
Stadhouderlijk archief: Het archief in Tresoar
Inventaris
Het archief in Tresoar 
Bijlagen 
1.3.3. Bijlage 4: Overzichten van de omvang van en de functies binnen de Hofhouding 
N.B. Zie de inleiding, hoofdstuk V.
In de in deze inventaris beschreven archieven bevindt zich ongeveer tien eenvoudige lijsten met gegevens over de omvang van en de functies binnen de hofhouding. Uit deze lijsten zijn er drie gekozen. Ze zijn het minst incompleet en bovendien naar de tijd gespreid. Zij worden hieronder enigszins bewerkt en samengevat weergegeven.
De waarde van de lijsten lijkt beperkt. Allereerst zijn zij onvolledig. Zo ontbreekt hieronder in Overzicht A een hofmeester, terwijl er blijkens de in Bijlage 2 opgenomen lijst van hofmeesters rond 1607 wel degelijk een dergelijke functionaris in dienst was. Overzicht B vermeldt geen lijfarts van Albertine Agnes, die er toch wel degelijk was. * Op de twee andere overzichten ontbreken (vrijwel) alle functionarissen, die in of ten behoeve van de stadhouderlijke domeinen werkten. Overzicht C vermeldt niet de in dienst van Maria Louise werkzame personen en geeft niet aan, dat Nicolaas Arnoldi behalve secretaris ook thesaurier was. Omgekeerd komt in overzicht B een M. Lamier voor, van wie men op grond van de inhoud van zijn correspondentie zou kunnen betwijfelen of hij ooit hoveling was. * Enigszins onzeker is ook de locatie waar de dienaren werkten. Men mag echter wel vrij zeker aannemen, dat ze hun functies te Leeuwarden uitoefenden-tenzij het tegendeel blijkt.
1.3.3.3. Overzicht C, 1742
7 Stadhouderlijk archief: Het archief in Tresoar
Het archief in Tresoar
Bijlagen
1.3.3. Bijlage 4: Overzichten van de omvang van en de functies binnen de Hofhouding
1.3.3.3.
Overzicht C, 1742
SHA, inv.nr. 45.
Een lijst uit 1742 geeft 93 personen uit de hofhouding van Willem IV. Zij waren verdeeld over vier departementen:
a. Het 'departement van de stal' onder leiding van de opperstalmeester. In deze afdeling werkten verder:
- Een onderstalmeester.
- Een gouverneur van de pages en zeven pages.
- Een kamerlakei en zes lakeien.
- Een moor.
- Twee zadelmakers of -knechten.
- Drie koetsiers, drie sjeesrijders (waarvan twee op Ameland), vier rijknechten, vier voorrijders en een bijloper.
- Een opziener van de veldequipage.
- Een functionaris, belast met het schoonhouden van de wapenkamer.
- Een onderstalmeester.
- Een gouverneur van de pages en zeven pages.
- Een kamerlakei en zes lakeien.
- Een moor.
- Twee zadelmakers of -knechten.
- Drie koetsiers, drie sjeesrijders (waarvan twee op Ameland), vier rijknechten, vier voorrijders en een bijloper.
- Een opziener van de veldequipage.
- Een functionaris, belast met het schoonhouden van de wapenkamer.
b. Het 'departement van de kamer' onder leiding van een kamerheer. In deze afdeling werkten verder:
- Een kamerjonker en drie kamerdienaars.
- Een hofpredikant en een lijfarts.
- Een kapper en een kleermaker.
- Een ingenieur en een architect.
- Drie (hulp)conciërges en twee hoveniers (waarvan één op Oranjewoud).
- Een schilder.
- Een pikeur op het Loo.
- Een kamerjonker en drie kamerdienaars.
- Een hofpredikant en een lijfarts.
- Een kapper en een kleermaker.
- Een ingenieur en een architect.
- Drie (hulp)conciërges en twee hoveniers (waarvan één op Oranjewoud).
- Een schilder.
- Een pikeur op het Loo.
c. Het 'departement van de raad' onder leiding van de raad en secretaris. In deze afdeling werkten verder:
- Een eerste klerk en twee klerken.
- Een eerste klerk en twee klerken.
d. Het 'departement van de hofhouding'. De functie van opperhofmeester was vacant. In deze afdeling werkten:
- Een intendant.
- Een opperjagermeester en een jager op Het Bildt.
- Een keukenschrijver (dispensier).
- Twee koks, één bakker, twee confituriers (= jammakers) en vijf andere functionarissen voor de bereiding van voedsel.
- Twee schotelwassers.
- Twee schenkers, een keldermeester en een kelderknecht.
- Vijf turfdragers.
- Dienstmeisjes voor de garderobe (één), het zilver (twee), het linnen (drie), het huis (twee) en de tuin (één).
- Een intendant.
- Een opperjagermeester en een jager op Het Bildt.
- Een keukenschrijver (dispensier).
- Twee koks, één bakker, twee confituriers (= jammakers) en vijf andere functionarissen voor de bereiding van voedsel.
- Twee schotelwassers.
- Twee schenkers, een keldermeester en een kelderknecht.
- Vijf turfdragers.
- Dienstmeisjes voor de garderobe (één), het zilver (twee), het linnen (drie), het huis (twee) en de tuin (één).
Daarnaast geeft de lijst 23 personen uit de de hofhouding van Anna van Hannover, de echtgenote van Willem IV:
- Twee leidinggevende hofdames.
- Vijf hofdames.
- Een kamenier, een kamerheer en drie kamerdienaren.
- Een eerste edelman, tevens secretaris.
- Twee hofpredikanten.
- Zes lakeien.
- Een wasvrouw.
- Een zadelknecht.
- Twee leidinggevende hofdames.
- Vijf hofdames.
- Een kamenier, een kamerheer en drie kamerdienaren.
- Een eerste edelman, tevens secretaris.
- Twee hofpredikanten.
- Zes lakeien.
- Een wasvrouw.
- Een zadelknecht.
laatste wijziging 15-11-2022
957 beschreven archiefstukken
9 gedigitaliseerd
totaal 9 bestanden
Kenmerken
Auteur:
A.P. van Nienes m.m.v. J.W.T.M. Beekhuis-Snieders
Beschrijving:
Inventarissen van de archieven van de Friese stadhouders van Willem Lodewijk tot en met Willem V, 1584-1795: Het archief in Tresoar
Categorie:
- Zonder categorie
laatste wijziging 15-11-2022
957 beschreven archiefstukken
9 gedigitaliseerd
totaal 9 bestanden
